SELÇUK ÅžENAY 

GÄ°RÄ°Åž

Bir yapı yangınına ilk müdahaleyi gerçekleÅŸtiren ekipler, yangın koÅŸullarının pek çok farklı ÅŸekilde kendini gösterebileceÄŸini göz önünde bulundurmalıdır. ÖrneÄŸin, bina tamamen kapalı olabilir ve dışarıdan yangına dair hiçbir belirti görünmeyebilir, ancak havada yanmışlık kokusu algılanabilir. Bir pencere açık olabilir veya ısının etkisiyle kırılarak büyük miktarda duman salınıyor olabilir. DiÄŸer bir durumda, yangın binanın bazı veya tüm bölümlerinde flashover (aşırı alevlenme) aÅŸamasına geçmiÅŸ olabilir ve bir ya da daha fazla açıklıktan alevler dışarıya çıkıyor olabilir. Yangın, ayrıca binanın diÄŸer alanlarına, boÅŸluklarına veya çatı katlarına da yayılmış olabilir[1]. Yangının büyüklüÄŸü de deÄŸiÅŸkenlik gösterebilir. ÖrneÄŸin, küçük konut bölmeleri 20m²’lik alanlara kadar sınırlı olabilirken, bazı daireler 100m²’ye kadar geniÅŸleyebilir. Ticari alanlarda ise zemin katlarının büyüklükleri 250m² ile 1000m² arasında deÄŸiÅŸebilir. Daha büyük endüstriyel depolar veya büyük hacimli süpermarketler ise 10.000m²’yi aÅŸabilmektedir[1]. Yangın havalandırması, yanmakta olan bir binada mevcut basınç koÅŸullarını aktif bir ÅŸekilde deÄŸiÅŸtirerek yangın gazlarını ve ısısını açık alana salmayı amaçlayan bir tekniktir. Bu iÅŸlem, birkaç farklı amacı yerine getirmek için kullanılır:

• Mahsur kalan kiÅŸilerin üzerindeki ısı ve yangın gazlarının etkisini azaltarak, onların binadan güvenli bir ÅŸekilde tahliyesini kolaylaÅŸtırmak.

• Yangın ve kurtarma operasyonlarını, termal yükü azaltarak kolaylaÅŸtırmak ve yangınla mücadele ekibinin bina içindeki görüÅŸünü iyileÅŸtirmek.

• Yangının veya yangın gazlarının binada basınç ve ısı etkisini azaltarak, yangının yayılmasını önlemek veya sınırlamak.

• Yangın ve kurtarma operasyonunun erken aÅŸamalarında, kurtarma ve inceleme iÅŸlemlerini kolaylaÅŸtırmak.

Bu strateji, hem yangınla mücadele hem de can ve mal güvenliÄŸi açısından kritik bir rol oynamaktadır[2]. Yangın gazlarını serbest bırakmayı hedefleyen taktiksel açıklıklar, duman birikintilerini azaltarak bölme sıcaklıklarını düÅŸürebilir, flashover ve backdraft gibi tehlikeleri engelleyebilir ve genel olarak yangın söndürme sürecini kolaylaÅŸtırabilir. Ancak, bu tür açıklıkların yanlış zamanlama veya yerleÅŸtirme sonucu, sıcaklıkların yükselmesine, yangının hızla yayılmasına ve daha tehlikeli durumlara yol açması mümkündür. Ayrıca, yangın gazlarının açıklıktan dışarı çıkması, odadaki basıncın düÅŸmesine neden olarak ısıyı ve dumanı komÅŸu alanlara çeker, bu da yangının daha geniÅŸ bir alana yayılmasına neden olabilir. Bu tür eylemler, yapının hızla dekompresyonunu baÅŸlatarak, yangının yayılmasını ve tehlikeli yangın davranışlarını dramatik ÅŸekilde etkileyebilir[3].

Yazının devamı için tıklayın