1. Ä°HBAR ET: Orman yangını gördüÄŸümüz an derhâl 112’yi aramalıyız. Yangının meydana geldiÄŸi mevkiyi olabildiÄŸince açık ve anlaşılır bir tarifle yetkililere bildirmeliyiz. Dijital konum gönderme ÅŸansımız varsa yetkililere bölgenin konumunu iletmeliyiz. GörüÅŸmemiz bittikten sonra telefonumuzun bataryasını idareli kullanmalıyız.

2. SÖNDÜREBÄ°LECEKSEN MÜDAHALE ET: Alevlenme henüz tek başımıza müdahale edebileceÄŸimiz aÅŸamada ise yeÅŸili bol dal parçası ile ateÅŸi söndürmeliyiz. Zemin uygunsa ateÅŸe toprak serpmek de alevleri söndürmemize yardım edecektir. Alevler kesilmiÅŸ olsa bile ateÅŸin tamamen söndüÄŸüne emin olmalıyız.

3. SÖNDÜREMEYECEKSEN ORADAN DERHÂL UZAKLAÅž: Bizim müdahalemizin yetersiz kalacağına emin olduÄŸumuz durumlarda, yetkililere ihbarda bulunduktan ve bölgenin dijital konumunu paylaÅŸtıktan hemen sonra sakin olmaya çalışarak oradan hızla uzaklaÅŸmalıyız. Kaçış için kullanacağımız rotayı belirlerken yangının meydana geldiÄŸi arazinin tipine göre karar vermeliyiz. Kaçarken yoÄŸun dumana maruz kalıyorsak aÄŸzımızı ve burnumuzu mümkünse ıslak, deÄŸilse kuru bir bez ile kapamalıyız.

YANGINA DÜZ ALANDA YAKALANDIYSAK: Derhâl rüzgârın yönünü tespit etmeliyiz. Rüzgâr bizim olduÄŸumuz yöne doÄŸru esiyorsa rüzgârı arkamıza alarak hızla en yakın açık alana koÅŸmalıyız. Yangının yakınından geçmeye mecbursak ve yanan alanının yüzeyi çok büyük deÄŸilse yangının saÄŸ ve sol kollarını kontrol ederek alevlerin daha az olduÄŸu koldan bölgeyi terk etmeliyiz. Kesinlikle yangının merkezine doÄŸru hareket etmemeliyiz.

YANGINA VADÄ°DE YAKALANDIYSAK: Vadilerde rüzgârla birlikte hava akımı oluÅŸtuÄŸundan yangın rüzgârın etkisiyle vadi tabanından yukarıya doÄŸru bir rota çizecektir. Bu tür bir durumda rüzgârın ters istikâmetine doÄŸru koÅŸarak vadinin alt kısımlarına inmeli ve hızla en yakın açık alana ulaÅŸmalıyız. Yangının devam ettiÄŸi vadi yamaçlarını kaçış rotası olarak kullanmaktan kesinlikle kaçınmalıyız.

YANGINA ENGEBELÄ° ARAZÄ°DE YAKALANDIYSAK: Sırtlar ve sırt arkaları, rüzgârın etkisini yitirdiÄŸi veya aksi yönde esen rüzgârların kendini gösterdiÄŸi bölgeler olduÄŸundan, kısa vadede en uygun korunma alanlarıdır. Bu nedenle engebeli arazide karşılaÅŸtığımız yangınlarda öncelikle derhâl en yakın sırtın arka tarafına geçmeli, ardından yangının aksi yönündeki en yakın açık alana doÄŸru hızla koÅŸmalıyız.

YANGINA DERE KENARINDA YAKALANDIYSAK: Alevler dar dere yataklarında ve kutu dere yataklarında bakıyla paralel daha hızlı ilerleme eÄŸiliminde olduÄŸundan dere yataklarına paralel kaçış rotası oluÅŸturmaktan kaçınmalıyız.

YANGINA KANYONDA YAKALANDIYSAK: Rüzgâr arkamızdan geliyorsa ve yangın önümüzdeyse kanyon baca görevi göreceÄŸinden alevler kanyonun dar yönüne doÄŸru hareket edecektir. Bu nedenle hızla alevlerin tersi yönüne kaçmalı ve mümkün olduÄŸunca kanyonun en geniÅŸ bölgesine inmeliyiz. Kaçarken aşırı ısınmadan dolayı oluÅŸabilecek kaya parçalanmalarına ve aÄŸaç devrilmelerine dikkat etmeli, özellikle başımızı koruyarak yürümeliyiz. Kanyonda ilerlememiz mümkün deÄŸilse ve civarda mevcutsa kapalı ya da kısmen kapalı maÄŸara odacıklarına sığınmalıyız. MaÄŸara odalarına sığınırken bilmediÄŸimiz rotada ilerlemekten kaçınmalıyız.

YANGINA TATÄ°L BELDESÄ°NDE YAKALANDIYSAK: Yetkililerin uyarılarına birebir uyarak bölgeyi en yakın ve en güvenli yoldan terk etmeliyiz.

Yangına yakalandığımız bölge deniz kenarındaysa ve yollar kapanmışsa rotamızı rüzgâra göre oluÅŸturmalıyız. Rüzgâr denizden karaya doÄŸru esiyorsa deniz kenarında kalıp kurtarılmayı beklemeliyiz. Rüzgâr karadan denize doÄŸru esiyorsa, yollar kapanmışsa ve kaçacak baÅŸka bir güzergâh yoksa belli bir seviyeye kadar denize girebiliriz. Su yüzeyinde alev dilleri oluÅŸursa tüm bedenimizle suyun altına girip nefesimizi tutabildiÄŸimiz oranda beklememiz hayatta kalma ÅŸansımızı artıracaktır.

YANGININ TAM ORTASINDA KALDIYSAK: Kaçma imkânını tümüyle kaybettiÄŸimiz durumlarda etrafta bir çukur varsa içine girmeli; çukur yoksa en geniÅŸ alevsiz alana geçerek kendimiz mümkün olduÄŸunca derin bir çukur kazıp içine girmeliyiz. Bu esnada çıkan nemli toprağı koruyucu iÅŸlevinden dolayı üzerimize serpmemiz, hayatta kalma ÅŸansımızı artıracaktır. Yüzümüzü nemli bir bezle kapamamız mümkünse tüm yüzümüzü örtmeli, böylelikle yayılan gazdan olabildiÄŸince korunmalıyız.

DoÄŸa sporları ve sair doÄŸa aktiviteleri ile ilgileniyorsak bu tür aktivitelerde yanımızda bulunması için ısıya dayanıklı yangın battaniyeleri, ısıya dayanıklı
1-2 m²’lik brandalar ve maske temin etmemiz büyük önem arz etmektedir. Yangına bu gibi bir aktivite esnasında maruz kaldıysak ve kaçabileceÄŸimiz alan yoksa kazacağımız çukurun içine girip üzerini ısıya dayanıklı bu materyallerle kapatarak ve maskemizi takarak kendimize nispeten güvenli bir bölge oluÅŸturabiliriz.

AKUT Vakfı Eğitim Birimi