Sezer ASLAN
Yangın Eğitimi, Acil Durumlar ve Deprem Eğitim Uzmanı, Danışman ,Risk Analizi NFPA Member

Beşiktaş'taki Gayrettepe Yıldız Posta Caddesi Gönenoğlu Sokağı'ndaki 16 katlı binanın eksi 1 ve eksi 2. katlarında faaliyet gösteren gece kulübünde 2 Nisan 2024 günü bir tadilat sırasında çıkan yangında 29 kişi yanarak veya duman ve zehirli gazlardan etkilenerek hayatlarını kaybettiler. İnşa aşamasında, özellikle ateşli çalışmalar sırasında alınması gereken tedbirlerin alınması gerekirken burada bu tür tedbirin alınmadığı ve bu nedenle yapılan kaynak sırasında çıkan kıvılcımın izolasyon malzemesine sıçraması sonucunda için için yanan yangının içeride yanıcı madde çok fazla olduğundan dolayı büyüyerek felakete neden olduğu sanılmaktadır. Bu yangının ölümle sonuçlanması, bu tedbirlerin alınmadığını gösteriyor. Bu yangının çıkması ile acaba gece kulüplerinde gerek bu tür tadilatların yapıldığı sırada ve gerekse faaliyetleri sırasında yangın önlemleri olarak ne tür tedbirler alınmalı sorusu akla gelmiştir. İşte bu yazımızda bu tür bir eğlence merkezlerinde muhtemel yangın tehlikelerine karşı önceden alınması gereken önlemlerin neler olması gerektiği konusuna değinilmiştir.

Bir gece kulübünün içinde neler olur?

Gece kulübü, genellikle içki içmek, dans etmek ve diğer eğlenceler için geceleri açık olan bir kulüptür. Gece kulüplerinde genellikle dans pisti, lazer aydınlatma gösterileri ve canlı müzik için bir sahne veya kayıtlı müziği ayarlayan bir disk jokeyi (DJ) bulunan bir bar ve diskotek (genellikle basitçe disko olarak bilinir) bulunur.

Gece kulüpleri, tiyatrolar ve stadyumlar gibi canlı müzik mekanlarına göre daha küçük olma eğilimindedir ve müşteriler için çok az veya hiç koltuk yoktur. Gece kulüpleri genellikle yaş, kıyafet, kişisel eşya ve uygunsuz davranışlar açısından kişilere erişimi kısıtlamaktadır. Gece kulüplerinde genellikle resmi olmayan, uygunsuz, saldırgan veya çeteyle ilgili kıyafetler giyen kişilerin girmesini yasaklayan kıyafet kuralları vardır. Diğer eğlence mekanlarından farklı olarak gece kulüplerinin potansiyel müşterileri giriş için taramak için güvenlik personelleri kullanma olasılığı daha yüksektir. Bir gece kulübü için en yoğun geceler cuma ve cumartesi geceleridir. Çoğu gece kulübü, markalaşma efektleri için belirli bir müzik türüne veya sese hitap eder. Bazı gece kulüpleri yiyecek ve içecek (alkollü içecekler dahil) sunabilir.

Gece kulübündeki yangın tehlikeleri nelerdir?

Elektrik arızaları bir gece kulübünde çok yaygın bir yangın tehlikesidir. Taşınabilir ürünler sıklıkla gece kulüpleri, barlar ve publar için satın alınır. Bunlar bazen uygun şekilde bakımı yapılmamış veya test edilmemiştir. Bu taşınabilir elektrikli cihazlar da kötü durumda olabilir. Kısa devreler veya yanlış söndürülmüş sigaralar bir kıvılcımı ateşleyebilir ve yüzlerce insanın bir ateş çemberinin içinde hapsolduğu gece kulüplerinin meşaleler gibi yanmasına neden olabilir. İçeride perdelerden kanepelere kadar her şey son derece yanıcı polimerlerden yapılmıştır. Müzik ve ışıklar, genellikle cehennemin merkez üssü olan elektronik bileşenlere dayanıyor. Gece kulüplerinde oldukça fazla ışık, müzik aleti ve sarhoş insan yangın çıkarmak için potansiyel kaynak olarak görülebilir. Yangın başlatmak için sarhoş bir kişinin yanıcı malzeme veya nesnelerin yakınına yerleştirilen elektrikli ekipmana çarpması ile yangın çıkarabilir. Sigara içmek aynı zamanda gece kulüplerinde çok belirgin bir yangın tehlikesidir.

Ses desibel (dBA) cinsinden ölçülür. Aşırı gürültü, 140 dBA'da tek bir ses duyma deneyiminden dolayı işitmeye zarar verebilir. Bu ses seviyesi, kalkış yapan bir uçağın yakınında olmaya benzer. Uzun süre düşük seviyeye maruz kalmak bile işitme duyusuna zarar verebilir. Sürekli olarak 70 dBA veya daha yüksek sesleri duymak işitme sorunlarına katkıda bulunabilir. Kulüplerdeki gürültü seviyeleri düzenli olarak 110 dBA'ya ulaşır ve canlı müzik sanatçıları 120 dBA veya daha yüksek sesler çıkarabilir.

Gece kulüpleri, barlar, kafeler ve salonlar, yüksek ve ağır müzikten kaynaklanan uğultu, güçlü bas ve düşük frekanslar ve kalabalığın bağırış sesleri gibi akustik zorluklarla karşı karşıyadır. Bu gürültüyü mükemmel ses kalitesine sahip bir parti mekanına dönüştürmek için uygun ses yalıtımı, ses emilimi ve ses yayılımı önemlidir. Müzik her zaman tesisin içinde kalmalı ve VIP odaları, lobiler, tuvaletler vb. gibi dış alanları rahatsız etmemelidir.

Birçok gece kulübü, katlar arasında bir bariyer oluşturmak için akustik döşemeli asma tavanlar kullanır. Bu sistem yalnızca panellerin yerinde olması ve ses sızıntısı olmaması durumunda çalışacaktır. Bir duvarı ses geçirmez hale getirmek için, duvarın ses enerjisini absorbe etme ve sönümleme yeteneğini ayrıştırmak ve geliştirmek çok önemlidir. Ses, temas yoluyla katı malzemelerin içinden geçer; bu nedenle, titreşimin ilerlemesini zorlaştıracak şekilde boşluklu yeni bir dikme duvar inşa edilerek ayırma sağlanabilir. Gece kulüplerinde iç bölgelerde kaplama malzemesi olarak yangın geciktirici poliüretan köpük ile kaplanmalıdır.

3 Ana yangın alarmı türü nedir?
Yangın Alarm Sisteminin farklı türleri şunlardır:

• Geleneksel yangın alarm sistemi.
• Adresli yangın alarm sistemi.
• Kablosuz yangın alarm sistemi.

En iyi yangın alarmı olarak çift sensörlü alarm en iyi korumayı sağlar ve bu nedenle tavsiye edilir. Çok kriterli veya akıllı alarmlar mevcut olup, bu, yangını algılamak için fotoelektrik, iyonizasyon ve ısı gibi birçok farklı sensörün yanı sıra bir algoritma kullanmaları anlamına gelir.

En yaygın yangından korunma yöntemi nedir?
Su, en yaygın kullanılan yangın söndürme maddesidir çünkü onu arzu edilen bir söndürme maddesi haline getiren çeşitli özelliklere sahiptir. Aynı zamanda bazı sınırlamaları da vardır. Su, yakıtı, yakıtın yanıcı buharlar üretebileceği sıcaklığın altına soğutarak yangını söndürebilir.

Aktif ve Pasif Yangın korunma nedir?
Aktif ve pasif yangından korunma, bağımsız olarak ancak birlikte çalışarak tesisiniz için kapsamlı koruma sağlar. Talihsiz bir yangın durumunda aktif yangından korunma yöntemleri yangını söndürmeye çalışırken, pasif yangından korunma ise yangının binanın diğer alanlarına yayılmasını önler.

Pasif yangından korunma
Yangının, yüksek sıcaklıkların ve dumanın yayılmasını sınırlamak amacıyla yangın bölmeleri oluşturmak için güvenlik duvarlarının ve yangına dayanıklı zemin düzeneklerinin kurulumu. Aktif yangından korunma - yangın sprinkler sistemleri ve (yangın alarmı) sistemleri gibi yangınların manuel ve otomatik tespiti ve bastırılması.

Pasif yangından korunma örnekleri nelerdir?
Pasif sistemlerin örnekleri arasında taban-tavan ve çatılar, yangın kapıları, pencereler ve duvar düzenekleri, yangına dayanıklı kaplamalar ve diğer yangın ve duman kontrol düzenekleri yer alır. Pasif yangından korunma sistemleri, yangın damperleri gibi aktif bileşenleri içerebilmektedir.

Aktif Yangından Korunma (Sprinkler )Sistem.
Islak boru, kuru boru, ön eylem ve baskın dört tip yangın sprinkler sistemidir. Bu sistemlerin her biri alevlerin yayılmasını önlemeye yardımcı olur ve yangının zararını azaltır. Bu tip yangın sprinkler sistemleri arasındaki temel fark, uygulamaları ve nasıl devreye girdikleridir. NFPA 13 standardına göre 100 den fazla kişi potansiyeli olan gece kulüplerinde bir otomatik yangın söndürme sisteminin kurulması gerektiğini belirtmektedir.
Sonuç :

Yanıcı sıvıları ve yanıcı maddeleri sıcak çalışma alanlarından mümkün olduğunca uzak tutulmalı veya alanı yangın battaniyeleri ile korunmalı. Kesme veya kaynak yapılmasına yalnızca yangına karşı güvenli hale getirilmiş alanlarda izin verilecektir. Çoğu inşaat işinde olduğu gibi işin pratik olarak hareket ettirilemediği durumlarda, yanıcı maddeler uzaklaştırılarak veya yanıcı maddeler tutuşma kaynaklarından korunarak alan güvenli hale getirilecektir. Çoğu kaynak işlemi için kombine yangın söndürücü (Sınıf A, B, C) kullanmak en iyisidir. Arktaki yoğun ısı ve torçtan gelen alev, açık yangın tehlikesi oluşturur. Bir diğer büyük yangın tehlikesi ise proses sırasında ortaya çıkan kıvılcım ve cüruftan (erimiş metal) kaynaklanmaktadır. Kıvılcımlar kaynak alanından 35 feet'e kadar sıçrayabilir ve yanıcı veya parlayıcı bir malzemeyle temas etmesi durumunda yangına neden olabilir.

Yapılan ön incelemelerde meydana gelen yangında yangına sebep olarak düşünülen kaynak işleminde çalışanların gerekli emniyet önlemlerini almadıkları ve yangın söndürme cihazları hakkında bilgi sahibi olmadıkları bu konuda genel ve kapsamlı eğitim almadıkları belirtilmiştir. Sıcak kaynak ve kesme işleri yangın riski oluşturur. Kaynak işi yapan kişilerin tehlikeler ve ekipmanın çalıştırılması konusunda da tam olarak eğitilmiş olmalıdır. Ekipmanların kullanım açısından güvenli olduğundan emin olmak için düzenli olarak kapsamlı bir şekilde kontrol edilmesi ve bakımının yapılması gerekir.