Sezer ASLAN
Yangın Eğitimi, Acil Durumlar ve Deprem Eğitim Uzmanı, Danışman ,Risk Analizi NFPA Member

BeÅŸiktaÅŸ'taki Gayrettepe Yıldız Posta Caddesi GönenoÄŸlu Sokağı'ndaki 16 katlı binanın eksi 1 ve eksi 2. katlarında faaliyet gösteren gece kulübünde 2 Nisan 2024 günü bir tadilat sırasında çıkan yangında 29 kiÅŸi yanarak veya duman ve zehirli gazlardan etkilenerek hayatlarını kaybettiler. Ä°nÅŸa aÅŸamasında, özellikle ateÅŸli çalışmalar sırasında alınması gereken tedbirlerin alınması gerekirken burada bu tür tedbirin alınmadığı ve bu nedenle yapılan kaynak sırasında çıkan kıvılcımın izolasyon malzemesine sıçraması sonucunda için için yanan yangının içeride yanıcı madde çok fazla olduÄŸundan dolayı büyüyerek felakete neden olduÄŸu sanılmaktadır. Bu yangının ölümle sonuçlanması, bu tedbirlerin alınmadığını gösteriyor. Bu yangının çıkması ile acaba gece kulüplerinde gerek bu tür tadilatların yapıldığı sırada ve gerekse faaliyetleri sırasında yangın önlemleri olarak ne tür tedbirler alınmalı sorusu akla gelmiÅŸtir. Ä°ÅŸte bu yazımızda bu tür bir eÄŸlence merkezlerinde muhtemel yangın tehlikelerine karşı önceden alınması gereken önlemlerin neler olması gerektiÄŸi konusuna deÄŸinilmiÅŸtir.

Bir gece kulübünün içinde neler olur?

Gece kulübü, genellikle içki içmek, dans etmek ve diÄŸer eÄŸlenceler için geceleri açık olan bir kulüptür. Gece kulüplerinde genellikle dans pisti, lazer aydınlatma gösterileri ve canlı müzik için bir sahne veya kayıtlı müziÄŸi ayarlayan bir disk jokeyi (DJ) bulunan bir bar ve diskotek (genellikle basitçe disko olarak bilinir) bulunur.

Gece kulüpleri, tiyatrolar ve stadyumlar gibi canlı müzik mekanlarına göre daha küçük olma eÄŸilimindedir ve müÅŸteriler için çok az veya hiç koltuk yoktur. Gece kulüpleri genellikle yaÅŸ, kıyafet, kiÅŸisel eÅŸya ve uygunsuz davranışlar açısından kiÅŸilere eriÅŸimi kısıtlamaktadır. Gece kulüplerinde genellikle resmi olmayan, uygunsuz, saldırgan veya çeteyle ilgili kıyafetler giyen kiÅŸilerin girmesini yasaklayan kıyafet kuralları vardır. DiÄŸer eÄŸlence mekanlarından farklı olarak gece kulüplerinin potansiyel müÅŸterileri giriÅŸ için taramak için güvenlik personelleri kullanma olasılığı daha yüksektir. Bir gece kulübü için en yoÄŸun geceler cuma ve cumartesi geceleridir. ÇoÄŸu gece kulübü, markalaÅŸma efektleri için belirli bir müzik türüne veya sese hitap eder. Bazı gece kulüpleri yiyecek ve içecek (alkollü içecekler dahil) sunabilir.

Gece kulübündeki yangın tehlikeleri nelerdir?

Elektrik arızaları bir gece kulübünde çok yaygın bir yangın tehlikesidir. Taşınabilir ürünler sıklıkla gece kulüpleri, barlar ve publar için satın alınır. Bunlar bazen uygun ÅŸekilde bakımı yapılmamış veya test edilmemiÅŸtir. Bu taşınabilir elektrikli cihazlar da kötü durumda olabilir. Kısa devreler veya yanlış söndürülmüÅŸ sigaralar bir kıvılcımı ateÅŸleyebilir ve yüzlerce insanın bir ateÅŸ çemberinin içinde hapsolduÄŸu gece kulüplerinin meÅŸaleler gibi yanmasına neden olabilir. Ä°çeride perdelerden kanepelere kadar her ÅŸey son derece yanıcı polimerlerden yapılmıştır. Müzik ve ışıklar, genellikle cehennemin merkez üssü olan elektronik bileÅŸenlere dayanıyor. Gece kulüplerinde oldukça fazla ışık, müzik aleti ve sarhoÅŸ insan yangın çıkarmak için potansiyel kaynak olarak görülebilir. Yangın baÅŸlatmak için sarhoÅŸ bir kiÅŸinin yanıcı malzeme veya nesnelerin yakınına yerleÅŸtirilen elektrikli ekipmana çarpması ile yangın çıkarabilir. Sigara içmek aynı zamanda gece kulüplerinde çok belirgin bir yangın tehlikesidir.

Ses desibel (dBA) cinsinden ölçülür. Aşırı gürültü, 140 dBA'da tek bir ses duyma deneyiminden dolayı iÅŸitmeye zarar verebilir. Bu ses seviyesi, kalkış yapan bir uçağın yakınında olmaya benzer. Uzun süre düÅŸük seviyeye maruz kalmak bile iÅŸitme duyusuna zarar verebilir. Sürekli olarak 70 dBA veya daha yüksek sesleri duymak iÅŸitme sorunlarına katkıda bulunabilir. Kulüplerdeki gürültü seviyeleri düzenli olarak 110 dBA'ya ulaşır ve canlı müzik sanatçıları 120 dBA veya daha yüksek sesler çıkarabilir.

Gece kulüpleri, barlar, kafeler ve salonlar, yüksek ve ağır müzikten kaynaklanan uÄŸultu, güçlü bas ve düÅŸük frekanslar ve kalabalığın bağırış sesleri gibi akustik zorluklarla karşı karşıyadır. Bu gürültüyü mükemmel ses kalitesine sahip bir parti mekanına dönüÅŸtürmek için uygun ses yalıtımı, ses emilimi ve ses yayılımı önemlidir. Müzik her zaman tesisin içinde kalmalı ve VIP odaları, lobiler, tuvaletler vb. gibi dış alanları rahatsız etmemelidir.

Birçok gece kulübü, katlar arasında bir bariyer oluÅŸturmak için akustik döÅŸemeli asma tavanlar kullanır. Bu sistem yalnızca panellerin yerinde olması ve ses sızıntısı olmaması durumunda çalışacaktır. Bir duvarı ses geçirmez hale getirmek için, duvarın ses enerjisini absorbe etme ve sönümleme yeteneÄŸini ayrıştırmak ve geliÅŸtirmek çok önemlidir. Ses, temas yoluyla katı malzemelerin içinden geçer; bu nedenle, titreÅŸimin ilerlemesini zorlaÅŸtıracak ÅŸekilde boÅŸluklu yeni bir dikme duvar inÅŸa edilerek ayırma saÄŸlanabilir. Gece kulüplerinde iç bölgelerde kaplama malzemesi olarak yangın geciktirici poliüretan köpük ile kaplanmalıdır.

3 Ana yangın alarmı türü nedir?
Yangın Alarm Sisteminin farklı türleri ÅŸunlardır:

• Geleneksel yangın alarm sistemi.
• Adresli yangın alarm sistemi.
• Kablosuz yangın alarm sistemi.

En iyi yangın alarmı olarak çift sensörlü alarm en iyi korumayı saÄŸlar ve bu nedenle tavsiye edilir. Çok kriterli veya akıllı alarmlar mevcut olup, bu, yangını algılamak için fotoelektrik, iyonizasyon ve ısı gibi birçok farklı sensörün yanı sıra bir algoritma kullanmaları anlamına gelir.

En yaygın yangından korunma yöntemi nedir?
Su, en yaygın kullanılan yangın söndürme maddesidir çünkü onu arzu edilen bir söndürme maddesi haline getiren çeÅŸitli özelliklere sahiptir. Aynı zamanda bazı sınırlamaları da vardır. Su, yakıtı, yakıtın yanıcı buharlar üretebileceÄŸi sıcaklığın altına soÄŸutarak yangını söndürebilir.

Aktif ve Pasif Yangın korunma nedir?
Aktif ve pasif yangından korunma, bağımsız olarak ancak birlikte çalışarak tesisiniz için kapsamlı koruma saÄŸlar. Talihsiz bir yangın durumunda aktif yangından korunma yöntemleri yangını söndürmeye çalışırken, pasif yangından korunma ise yangının binanın diÄŸer alanlarına yayılmasını önler.

Pasif yangından korunma
Yangının, yüksek sıcaklıkların ve dumanın yayılmasını sınırlamak amacıyla yangın bölmeleri oluÅŸturmak için güvenlik duvarlarının ve yangına dayanıklı zemin düzeneklerinin kurulumu. Aktif yangından korunma - yangın sprinkler sistemleri ve (yangın alarmı) sistemleri gibi yangınların manuel ve otomatik tespiti ve bastırılması.

Pasif yangından korunma örnekleri nelerdir?
Pasif sistemlerin örnekleri arasında taban-tavan ve çatılar, yangın kapıları, pencereler ve duvar düzenekleri, yangına dayanıklı kaplamalar ve diÄŸer yangın ve duman kontrol düzenekleri yer alır. Pasif yangından korunma sistemleri, yangın damperleri gibi aktif bileÅŸenleri içerebilmektedir.

Aktif Yangından Korunma (Sprinkler )Sistem.
Islak boru, kuru boru, ön eylem ve baskın dört tip yangın sprinkler sistemidir. Bu sistemlerin her biri alevlerin yayılmasını önlemeye yardımcı olur ve yangının zararını azaltır. Bu tip yangın sprinkler sistemleri arasındaki temel fark, uygulamaları ve nasıl devreye girdikleridir. NFPA 13 standardına göre 100 den fazla kiÅŸi potansiyeli olan gece kulüplerinde bir otomatik yangın söndürme sisteminin kurulması gerektiÄŸini belirtmektedir.
Sonuç :

Yanıcı sıvıları ve yanıcı maddeleri sıcak çalışma alanlarından mümkün olduÄŸunca uzak tutulmalı veya alanı yangın battaniyeleri ile korunmalı. Kesme veya kaynak yapılmasına yalnızca yangına karşı güvenli hale getirilmiÅŸ alanlarda izin verilecektir. ÇoÄŸu inÅŸaat iÅŸinde olduÄŸu gibi iÅŸin pratik olarak hareket ettirilemediÄŸi durumlarda, yanıcı maddeler uzaklaÅŸtırılarak veya yanıcı maddeler tutuÅŸma kaynaklarından korunarak alan güvenli hale getirilecektir. ÇoÄŸu kaynak iÅŸlemi için kombine yangın söndürücü (Sınıf A, B, C) kullanmak en iyisidir. Arktaki yoÄŸun ısı ve torçtan gelen alev, açık yangın tehlikesi oluÅŸturur. Bir diÄŸer büyük yangın tehlikesi ise proses sırasında ortaya çıkan kıvılcım ve cüruftan (erimiÅŸ metal) kaynaklanmaktadır. Kıvılcımlar kaynak alanından 35 feet'e kadar sıçrayabilir ve yanıcı veya parlayıcı bir malzemeyle temas etmesi durumunda yangına neden olabilir.

Yapılan ön incelemelerde meydana gelen yangında yangına sebep olarak düÅŸünülen kaynak iÅŸleminde çalışanların gerekli emniyet önlemlerini almadıkları ve yangın söndürme cihazları hakkında bilgi sahibi olmadıkları bu konuda genel ve kapsamlı eÄŸitim almadıkları belirtilmiÅŸtir. Sıcak kaynak ve kesme iÅŸleri yangın riski oluÅŸturur. Kaynak iÅŸi yapan kiÅŸilerin tehlikeler ve ekipmanın çalıştırılması konusunda da tam olarak eÄŸitilmiÅŸ olmalıdır. Ekipmanların kullanım açısından güvenli olduÄŸundan emin olmak için düzenli olarak kapsamlı bir ÅŸekilde kontrol edilmesi ve bakımının yapılması gerekir.