Serkan Ceylan

Norm Teknik Satış ve Mühendislik Departmanı Ekip Lideri

1. YAĞMURLAMA SİSTEMİ

Sprinkler sisteminin amacı yangını kontrol altına alacak veya söndürmeye yetecek minimum uygulama yoğunluğunu sağlamaktır. Sprinkler sistemi depolama alanlarında yangın söndürme sisteminin en etkili elemanıdır.

2.DEPO YAĞMURLAMA SİSTEMİ TASARIMINDA KULLANILAN STANDARTLAR

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik (BYKHY) – 2015 -Yönetmeliğe göre depolarda yağmurlama sisteminin yapılması zorunlu değildir. -Ancak; yapı yüksekliği 30.50m’den fazla olan konut haricindeki bütün binalarda yağmurlama sisteminin yapılması zorunludur. -Tasarım TS EN 12845 standardına göre yapılmalıdır. -Sistem elemanları TS EN 12259 standardına uygun olmalıdır. -TS EN 12845’in yetersiz kalması durumunda, diğer uluslar arası geçerliliği kabul edilen standartlar da kullanılabilir.
NFPA 13 – 2013 -Uluslararası alanda kabul gören ve Amerikan Yangından Korunma Birliği tarafından yayınlanan standarttır. -İlk olarak 1896 yılında yayınlanmıştır. -Son baskısı 2013 yılında yapılmıştır. Bölüm 3 : Tanımlamalar Bölüm 5 : Tehlike sınıflandırması ve ürünlerin sınıflandırılması Bölüm 12 : Depolarla ilgili genel şartlar Bölüm 13 : Muhtelif depolar Bölüm 14 : Sınıf I-IV malzemelerin rafsız (paletli, paletsiz, kutularda istifli) depolanması Bölüm 15 : Plastik ve kauçuk malzemelerin rafsız (paletli, paletsiz, kutularda istifli) depolanması Bölüm 16 :Sınıf I-IV malzemelerin raflı (rack) depolanması -Bölüm 17 : Plastik ve kauçuk malzemelerin raflı (rack) depolanması Bölüm 18 : Lastik depoları Bölüm 19 : Rulo kağıt depoları Bölüm 20 : Depolar için özel tasarımlar Bölüm 21 :Alternatif yağmurlama sistem tasarımları

3.YAĞMURLAMA SİSTEMİ TASARIMI İÇİN TESİSLE İLGİLİ GEREKLİ BİLGİLER

3.1.Depolanan Ürün Nedir?
Tehlike Sınıflandırması (Bölüm 5) :Sınıf I Yanıcı olmayan ürünler, direkt olarak palet üzerine konulduğunda, tek katlı oluklu mukavva veya düz karton ambalajlı iken paletli veya paletsiz depolandığında, kâğıda sarılı şekilde paletli veya paletsiz olarak depolanırlar. Sınıf II Yanıcı olmayan ürünler, ahşap kutularda veya çok katlı oluklu mukavva ya da eşdeğeri yanıcılığa sahip ambalajlarda, paletli veya paletsiz olarak depolanırlar. Sınıf III Ahşap ve ahşap ürünleri, kâğıt, doğal iplikler veya Grup C plastiklerden oluşur. Bunların paletli veya paletsiz depolanması Sınıf 3’e girmelerini değiştirmez. Aynı zamanda sınırlı miktarda (hacim veya ağırlık olarak %5) Grup A veya Grup B plastik içeren malzemelerde Sınıf 3’e girer. Sınıf IV-Kısmen veya tamamen Grup B plastikten mamul ürünler, -Freeflowing (küçük parçacıklı ve kolay dağılabilen) Grup A plastikler, -Kendisinde veya ambalajında hissedilir oranda (%5ila%15 ağırlık veya %5ila%25 hacimsel oranda) Grup A plastik içeren ürünler,
Plastikler (Grup A) (1) ABS (acrylonitrile-butadiene-styrene copolymer) (2) Acetal (polyformaldehyde)(3) Acrylic (polymethyl methacrylate) (4) Butyl rubber(5) EPDM (ethylene-propylene rubber)(6) FRP (fiberglass-reinforced polyester)(7) Natural rubber (if expanded) (8) Nitrile-rubber (acrylonitrile-butadiene-rubber) (9) PET (thermoplastic polyester)(10) Polybutadiene(11) Polycarbonate(12) Polyester elastomer(13) Polyethylene(14) Polypropylene(15) Polystyrene(16) Polyurethane(17) PVC (polyvinyl chloride — highly plasticized, with plasticizer content greater than 20 percent) (rarely found)(18) SAN (styrene acrylonitrile)(19) SBR (styrene-butadiene rubber)
Plastikler (Grup B) (1) Cellulosics (cellulose acetate, cellulose acetate butyrate, ethyl cellulose) (2) Chloroprene rubber (3) Fluoroplastics (ECTFE—ethylene-chlorotrifluoro-ethylene copolymer; ETFE — ethylene-tetrafluoroethylenecopolymer; FEP — fluorinated ethylene-propylene copolymer) (4) Natural rubber (not expanded) (5) Nylon (nylon 6, nylon 6/6) (6) Silicone rubber
Plastikler (Grup C)
(1) Fluoroplastics (PCTFE — polychlorotrifluoroethylene; PTFE — polytetrafluoroethylene)
(2) Melamine (melamine formaldehyde)
(3) Phenolic
(4) PVC (polyvinyl chloride — flexible — PVCs with plasticizer content up to 20 percent)
(5) PVDC (polyvinylidene chloride)
(6) PVDF (polyvinylidene fluoride)
(7) PVF (polyvinyl fluoride)
(8) Urea (urea formaldehyde)

3.2.Depolama Şekli Nedir?
-Yığın Depolama (Bulk Storage): Paketlenmemiş yığın halde bulunan malzemelerin depolama türü (kömürün silolarda yığın halde bulunması)
-İstifleme (Solid Piling): Karton, kutu, balya vb malzemelerin üst üste konularak oluşturulan depolama şekli
-Paletli Depolama (Palletızed Storage): Malzemelerin palet üzerine konularak oluşturulan depolama şekli
-Raflı Depolama (Rack Storage): Malzemelerin tek sıralı, çift sıralı veya çok sıralı raflarda depolandığı depolama türü

3.3. Bina ve depolama yüksekliği nedir?
Yağmurlama sistemi tasarımında depo ve depolama yüksekliğinin bilinmesi gerekmektedir.

4.TASARIM KRİTERLERİNİN BELİRLENMESİ

Tasarım kriterleri yukarıda yer alan soruların cevaplarına göre belirlenen standardın ilgili bölümünden tayin bulunmaktadır. Herhangi bir depoda yer alan ürünler incelendiğinde, plastik ambalajlı gıda maddelerinden, elektronik eşyaya kadar geniş bir yelpaze söz konusu olabilir.
Sınıf I’e girebilecek ürünler olduğu gibi, en riskli malzeme grubu olan Grup A plastik sınıfına giren ürünler de mevcuttur. Böyle bir durumda deponun tasarımı Grup A plastik tehlike sınıfına göre yapılmalıdır.



4.1.Bölüm 12
Yağmurlama K faktörü
-q ≤ 8,2 mm/dk (lt/dk.m2)→ ST K80(5,6) -8,2mm/dk < q ≤ 13,9mm/dk → ST K115(8) veya daha büyük -q > 13,9mm/dk → ST K160(11,2) veya daha büyük 4.2.Bölüm 13 -3,7m yüksekliğe kadar olan depolarda, depolanan ürünün sınıfına göre hangi dizayn kriterlerine uyulması gerektiği verilmektedir. -Dizayn kriteri; orta tehlike ve yüksek tehlike sınıfına giren depolama amaçlı kullanılmayan binalara ilişkin dizayn kriterleridir.
4.3.Bölüm 14,15,16,17 -Bölüm 14-17 arasında Yağmurlama sistemi tasarımı ile ilgili üç yöntem mevcuttur. a)Su yoğunluğu/alan kriteri metodu (Kontrol modu standart yağmurlama) b)CMSA (Control Mode Specific Application) c)ESFR (Early Suppression Fast Response) 

Devamı için : http://www.yanginguvenlik.com.tr/edergi/5/194/54/