Rusya’nın Sibirya bölgesinde meydana gelen AVM yangını ve ardından Ä°stanbul GaziosmanpaÅŸa’daki Taksim EÄŸitim ve AraÅŸtırma Hastanesi’nde çıkan yangın binalarda kullanılan cephe malzemeleri konusunu gündeme taşıdı. Çöp konteynırında baÅŸlayan yangının dış cephede hızlı bir ÅŸekilde yayılması kullanılan malzemeler ile uygulamaların yönetmeliklere uygun olmaması konusunu gündeme taşıdı. Sektörde yer alan dernekler ve firmalar konunun önemine bir kez daha dikkat çekti.

Sibirya bölgesinin Kemerovo kentindeki bir alışveriÅŸ merkezinde çıkan yangında 64 kiÅŸi yaÅŸamını yitirdi. YaÅŸamını yitiren insanlar arasında çocuklar da bulunuyor. Bu acı olayın yankıları sürerken Ä°stanbul GaziosmanpaÅŸa Taksim EÄŸitim ve AraÅŸtırma Hastanesi’nde meydan gelen yangın büyük endiÅŸe yarattı. Taksim EÄŸitim ve AraÅŸtırma Hastanesi’nde çıkan yangında can kaybı yaÅŸanmazken yapılarda kullanılan malzemelerin niteliÄŸi tartışma konusu oldu. Konuya iliÅŸkin derneklerin ve firmaları görüÅŸlerini paylaÅŸtı.

İZODER Başkanı Levent Pelesen:

“YANGIN GÜVENLİĞİNE DÄ°KKAT EDÄ°LMESÄ° GEREKLÄ°”

Ä°ZODER (Isı Su Ses ve Yangın Yalıtımcıları DerneÄŸi) BaÅŸkanı Levent Pelesen, “Yakın dönemde rezidans, otel ve hastanelerin dış cephelerinde yayılan yangınlara, estetik görünüme sahip yanıcı dış cephe kaplamalarının tercih edilmesi ve hatalı malzeme seçimleri neden oluyor. Bu detaylarda genellikle binaya estetik görüntü veren dış cephe kaplamaları, dış duvar ile arasında havalandırma boÅŸluÄŸu kalacak ÅŸekilde cepheye asılıyor. Yangın güvenliÄŸi açısından, bu havalandırma boÅŸluÄŸu, yangınlarda baca etkisi yaparak alevlerin cephede hızlıca yayılmasına yol açıyor.

Yönetmelikte, bu tür havalandırmalı giydirme cephe detaylarında yalıtım malzemeleri de dahil olmak üzere hiçbir malzemenin yanmaması gerektiÄŸi bildiriliyor. Ancak bilgi eksikliÄŸi ve ekonomik gerekçelerle yönetmeliÄŸe aykırı malzemelerin tercih edildiÄŸi, yani estetik ve ekonomik kaygıların yangın güvenliÄŸinin önüne geçtiÄŸi giydirme cephe uygulamaları sürdükçe, bu tür yangınlar ile karşılaÅŸma olasılığı hep olacak” diye konuÅŸtu.

GaziosmanpaÅŸa Taksim EÄŸitim ve AraÅŸtırma Hastanesi’nde meydana gelen yangınla ilgili Ä°ZODER Yönetimi olarak, teknik bir deÄŸerlendirme yaptıklarını ifade eden Ä°ZODER BaÅŸkanı Levent Pelesen, yangının büyümesine neden olan detaylarla ilgili ÅŸunları söyledi: “Yapılan ilk inceleme ve teknik deÄŸerlendirmelere göre, yangının sirayet ettiÄŸi cephenin ‘giydirme cephe’ olarak tasarlandığı görülüyor. Yürürlükte olan, Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik dikkate alındığında, cepheler; ‘geleneksel cepheler’ ve ‘giydirme cepheler’ olarak iki baÅŸlık altında ele alınıyor. Yönetmelikte yer alan giydirme cephe tanımında dış cephe kaplamalarının kendine ait bir konstrüksiyona mekanik olarak sabitlendiÄŸi ve dış cephe kaplaması ile cephe arasında havalandırma boÅŸluÄŸu oluÅŸturmanın mümkün olduÄŸu çözümler ifade ediliyor. Geleneksel cephe tanımında ise ısı yalıtım levhaları ve üzerinde yer alan tüm sıva katmanlarının arada hava boÅŸluÄŸu oluÅŸturmayacak ÅŸekilde doÄŸrudan dış cephe üzerine uygulandığı, piyasada mantolama olarak bilinen dış cephe ısı yalıtım sistemlerinin de dahil olduÄŸu çözümler tarifleniyor.

Sonuç olarak, son zamanlarda çok popüler olan giydirme cephe uygulamalarında kullanılacak malzeme seçimi ve detay çözümlerinde yangın güvenliÄŸine dikkat edilmesi gerekli. GaziosmanpaÅŸa Taksim EÄŸitim ve AraÅŸtırma Hastanesi’nde çıkan yangın detaylı bir ÅŸekilde irdelenmeli ve diÄŸer benzer durumdaki kamu binalarında yapılan uygulamalar da gözden geçirilmeli. Enerji VerimliliÄŸi gibi ülkemizin gündeminde çok önemli bir yer tutan ‘ısı yalıtım uygulamaları’ hakkında olumsuz algılara yol açan bu gibi olaylarda hassas ve dikkatli olunması çok önemli.”

Levent Pelesen, son olarak bu tarz yangınların hemen ilk olarak mantolama ile iliÅŸkilendirilmesine de deÄŸinerek, ‘’Meydana gelen tüm cephe yangınlarında yapılan uygulamaların nasıl olduÄŸuna dikkat etmeden/önem vermeden hepsini sanki mantolamaymış gibi ele alarak yayınlanan haberler ve bu haberlerde verilen bilimsellikten uzak beyanlar dikkat çekiyor. Daha önce Polat Towers, Ä°zmir’de bir otelde ve son olarak GaziosmanpaÅŸa Taksim EÄŸitim ve AraÅŸtırma Hastanesi’nde meydana gelen ve dış cephelerde yayılan yangınların, ülkemizde mantolama olarak adlandırılan ısı yalıtımı sistemleri ile bir ilgisi yoktur. Bilinçsizce yapılan beyanlar, kamuoyunda yanlış bir algı oluÅŸmasına neden oluyor. Hâlbuki bırakın yangının büyümesine mantolamanın neden olmasını, söz konusu binalarda mantolama bile olmadığını görüyoruz. VatandaÅŸlarımıza, yıllardır bu konuda çalışmalarını bilimsel temelde ve tarafsız bir ÅŸekilde, uluslararası standartlara dayanarak sürdüren Ä°ZODER gibi kurumların açıklamalarına itibar etmelerini öneriyoruz” dedi.

ÇATIDER Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Adil BaÅŸtanoÄŸlu:

“KÖTÜ MALZEME DEĞİL, YANLIÅž YERDE KULLANILAN MALZEME VARDIR”

Çatı Sanayici ve Ä°ÅŸ Adamları DerneÄŸi (ÇATIDER) Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Adil BaÅŸtanoÄŸlu, GaziosmanpaÅŸa Taksim EÄŸitim ve AraÅŸtırma Hastanesi’nde çıkan yangından sonra benzeri bir olayın yaÅŸanmaması için kapsamlı önlemler alınması gerektiÄŸini belirterek, “Kötü malzeme deÄŸil yanlış yerde kullanılan malzeme vardır. Yangın raporunda belirlenen tutuÅŸan malzemenin bu ÅŸekilde kullanılması önlenmeli ve diÄŸer hastaneler de kontrol edilmeli” dedi. Malzemelerin kullanım yerinin önemli olduÄŸunu vurgulayan BaÅŸtanoÄŸlu, “Yanlış seçilen bir malzeme ile bu konuyu kapatmak doÄŸru olmaz, beraberinde bütünleÅŸik iÅŸletim ve yapım sistemlerini de incelemek gerekir” diyerek, önerilerini ÅŸöyle sıraladı: Çatı ve cephe kaplama sistemleri elektrik ve mekanik dahil birbiriyle koordine edilmeli ve daha dizayn aÅŸamasında yangın tehlikesine göre tümü ele alınmalı ve bölgeler oluÅŸturulmalı, analizleri olmalı.

Malzemeler yangın tehlikesi düÅŸünülerek yönetmeliÄŸe uygun, doÄŸru seçilmeli ve yerinde kullanılmalı. Önlem tedbirleri tam alınmalı ve sistemler doÄŸru uygulanmalı. Yapım sırasında denetlenmeli ve bitiminde de kontrol ve tekrar denetimi yapılmalıdır. Özellikle önemli kamu binaları için beraber yapı disiplinleri içinde yapı ve yangınla ilgili profesyonel kiÅŸi ve kurumlardan destek alınmalıdır.” BaÅŸtanoÄŸlu, yapıların tüm aÅŸamalarında eksiklikler yaÅŸanabildiÄŸini belirterek, ÅŸunları söyledi: “Ülkemizde tüm bu yazılı maddelerin çeÅŸitli kurumlar tarafından sorumluluk alınarak yapıldığı ön görülmesine raÄŸmen dizayn bürolarında, denetim ÅŸirketlerinde, müteahhitlik firmalarında ve en önemlisi iÅŸveren de yani yapı sahibinde yangın konusunu dikkate almakta eksiklikleri olduÄŸu bellidir. Yangın tehlikesinde, yanıcı malzemeyi projede yanlış yere koyan proje bürosu, bu zafiyeti bilerek uygulayan yapımcı, denetlemede kabul ederek iÅŸvereni uyarmayan denetim, yapıldıysa ikazı dikkate almayan iÅŸveren de sorumludur. Burada aksayan kısım tespit edilip saÄŸlıklı çalışır hale getirilmelidir.”

TMMOB İMO İstanbul Şube Başkanı Nusret Suna:

“YANGIN YÖNETMELİĞİ NEDEN UYGULANMIYOR?”

TMMOB Ä°nÅŸaat Mühendisleri Odası Ä°stanbul Åžube BaÅŸkanı Nusret Suna tarafından yapılan basın açıklamasında ise ÅŸu ifadelere yer verildi; Taksim Ä°lkyardım Hastanesi bir kez daha çıkan yangınla gündeme geldi. Aynı hastanede 2011 yılında da yangın çıkmıştı. EÄŸer bir binada birkaç yıl arayla iki büyük yangın çıkıyorsa, ortada apaçık bir sorun var demektir. Görünen o ki, 2011`de çıkan yangının nedenleri yeterince irdelenmemiÅŸ veya yangının çıkış nedenleri tespit edilmesine raÄŸmen, sorunu gidermek yerine üstünün kapatılması, yok sayılması tercih edilmiÅŸtir. Dikkat edilmesi gereken bir nokta, yangının çatıda baÅŸlaması ve dış cephe boyunca hızla ilerlemesidir. Demek oluyor ki dış cephe malzemeleri sorunludur. Yangın yönetmeliklerine uygun malzeme kullanılmamıştır.”

2011`deki yangının yine dış cephe kaplaması üzerinde baÅŸladığı ve büyüdüÄŸünü ifade eden Suna; “Yangın Yönetmeliklerinde ‘Ä°nÅŸaatlara kolay alevlenen yapı malzemelerinin kullanılmasına müsaade edilmeyeceÄŸi’ açıkça ifade edilmektedir. Ä°fade bu denli açıkken, Taksim Ä°lkyardım Hastanesi inÅŸaatında kolay alevlenen malzeme kullanılmasına kim ve neden göz yummuÅŸtur? Denetim sürecinde bu durum neden tespit edilmemiÅŸ ve neden dış cephede Yangın YönetmeliÄŸine uygun malzeme kullanılması saÄŸlanmamıştır? Konuyla ilgili pek çok soru sorulabilir. Soruların iÅŸaret ettiÄŸi noktada, yapı üretim süreci ve denetim sisteminin sorunlu olduÄŸudur. Kamu binalarının inÅŸa süreci, sorunları daha da görünür kılmakta, denetim sistemindeki zafiyeti belirleyici olmaktadır. Hastane, okul, yurt, kreÅŸ olarak kullanılan yapılarda göz ardı edilecek en küçük hata, göz yumulacak en küçük bir ihmal, telafisi mümkün olmayan sonuçlara yol açacaktır. Böyle bir vahim durumun sorumluluÄŸu hiç ÅŸüphe yok ki göz ardı edenlerin, göz yumanların olacaktır.”

Ä°zocam Genel Direktörü Levent Gökçe:

“YANMAZ ÖZELLÄ°KLÄ° YALITIM MALZEMELERÄ° YANGININ YAYILMASINI ÖNLÜYOR”

Ä°zocam Genel Direktörü Levent Gökçe, yalıtımda kullanılan tüm malzemelerin yanmaz özellikli malzemelerden seçilmesi gerektiÄŸini belirterek, yüksek sıcaklığa dayanıklı olan yanmaz özellikli camyünü ve taÅŸyünü yalıtım malzemelerinin yangın yalıtımında yüksek korunum saÄŸladığını kaydetti. Yanmaz özellikli ısı yalıtım malzemeleri yangının yayılmasını ve zehirlenmeye neden olan gazların çıkışını engelleyerek can kayıplarını büyük ölçüde azaltıyor. Rusya’da meydana gelen ve pek çok kiÅŸinin ölümüne neden olan büyük yangın, ülkemizde meydana gelen hastane cephe yangını gibi pek çok yangında baÅŸlangıcın ve yayılımın, yanmaz ısı yalıtım malzemeleri sayesinde büyük ölçüde önlenebileceÄŸini belirten

Ä°zocam Genel Direktörü Levent Gökçe ÅŸunları söyledi; “Yalıtımdaki tüm malzemeler, giydirme cephelerde kullanılan tüm malzemeler yanmaz olmalı. Türkiye’de üretilen ısı yalıtım malzemelerinden sadece mineral yün ürünler yani taÅŸyünü ve camyünü, bu tür uygulamalarda ısı yalıtımı amacıyla kullanılabilir. Dış cephe uygulamalarında Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun malzemeler seçilmesi çok önemli. Yangın güvenliÄŸi için sıvalı dış cephe ısı yalıtım sistemi uygulamalarında A1 sınıfı hiç yanmaz “taÅŸyünü” ve “camyünü” kullanımına dikkat edilmesi gerekir. Daha alçak binalarda plastik esaslı yalıtım malzemelerinin kullanılması durumunda ise yangın bariyerlerinin uygulanıp uygulanmadığı sorgulanmalı. Yüksek binalarda kat aralarında yanmaz olarak sınıflandırılan A sınıfı malzemeler kullanılmalı. Yüksek sıcaklığa dayanıklı olan camyünü ve taÅŸyünü yalıtım malzemelerinin yangın yalıtımında yüksek korunum saÄŸladığı unutulmamalı. Can ve mal güvenliÄŸi için yüksek binalarda, giydirme cepheli yapılarda köpük esaslı ısı yalıtım malzemeleri kullanımından kesinlikle kaçınmak gerekiyor.”

Dış cephelerde mantolama uygulamalarında kullanılacak cephe kaplamaları ve yalıtım malzemelerinin ise binanın tipine ve yüksekliÄŸine baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸebileceÄŸini kaydeden Gökçe, “28,5 metrenin altında olan ve “normal binalar” olarak nitelendirdiÄŸimiz yapılarda dış cepheler en az “zor alevlenen” yani “C” sınıfı olabilir. Bu binalarda EPS, XPS gibi köpüklerin kullanımına müsaade edilebilir. Yüksek binalarda, yani yüksekliÄŸi 28,5 metre ve üzeri olan binalarda ise, dış cepheler en az “zor yanıcı” yani “A2” sınıfı olmalı. Bu binalarda ısı yalıtım malzemesi olarak camyünü ve taÅŸyünü kullanılmalı” dedi.

“DENETÄ°MLER YETERSÄ°Z”

Türkiye Gazbeton Üreticileri BirliÄŸi tarafından yapılan açıklamada ise ÅŸu ifadelere yer verildi, “Bu yangında dikkatlerden kaçmaması gereken husus yangının hızla yayılmış olmasıdır. Yönetmeliklere uygun malzemelerin kullanılmamasından dolayı yangın hızla bütün cepheyi sarararak, çatıya ulaÅŸmıştır. Avrupa’daki istatistiklere göre 60 yıl önce küçük bir yangının tam bir yangın haline gelmesi için geçen süre 15 dakika iken, günümüzde bu süre yaklaşık 3 dakikaya inmiÅŸtir. Bunun en önemli nedeni ise binalarda kullanılan malzemelerinin yanıcı özellikler taşımasıdır. Türkiye Gazbeton Üreticileri BirliÄŸi olarak yangının kontrol altına alınıp geniÅŸlemesine izin vermeyecek malzeme ve yöntemlerin kullanılmasının son derece önemli olduÄŸunu bir kez daha vurgulamak istiyoruz. Yangın konusunda yönetmeliklerimizde bir eksiklik olmamasına raÄŸmen, denetimler ne yazık ki yetersizdir. Yönetmeliklerimize göre 28,5 metreden yüksek yapıların cephe ısı yalıtım uygulamalarında, yanıcı ısı yalıtım ürünlerinin kullanılmaması gerekmektedir. Bu konuda kamuoyunun bilinçli olması, yapılarda kullanılan malzemelerin içeriÄŸi hakkında fikir sahibi olması gerekmektedir. Yangın dayanımı zayıf yalıtım malzemelerinin kullanılması, yapıların kısa sürede alev almasına, zehirli gazların açığa çıkmasına ve suyla söndürmenin imkânsız hale gelmesine neden olmaktadır. VatandaÅŸlarımızın binalarda kullanılan yalıtım malzemelerinin yönetmeliÄŸe uygun olarak yüzde 100 yangın dayanımı saÄŸladığına dikkat etmesini önemle rica ediyoruz. Benzer felaketlerin yaÅŸanmaması adına yetkililerin kısa sürede harekete geçmesini ve mevcut yapılarımızdaki durumu araÅŸtırarak, gerekli önemleri almasını umut ediyoruz.”