Ian Hutcheson / Saint-Gobain Performance Plastics 

Günümüzde itfaiye ekiplerinin görevleri arasında çok farklı kimyasal ve biyolojik sızıntıların temizlenmesi bulunmaktadır. Bu gibi durumlarda itfaiyeciler bilinmeyen tehlikelerle yüz yüze kalabilmektedirler. Ancak diğer yandan  operasyonel etkinliklerinin en üst düzeye çıkartılabilmesi için tehlikeli madde personelinin mümkün olduğunca hareketli ve rahat olmaları gereklidir. Buna ilave olarak temizlik işlemlerinin eksiksiz olarak tamamlanmış olmasını sağlamak çalışanlarınızın, çevrenin ve iş faaliyetlerinizin sağlığı açısından temel bir gerekliliktir.

Aşağıda potansiyel olarak tehlikeli endüstriyel ortamlarda mesleki sağlık ve güvenliği sağlamakla yükümlü kişiler için bazı ipuçları verilmiştir:

İpucu 1 - Önlemek En İyi Tedavidir

Tüm dünyada tehlikeli maddeler  endüstriyel tesislerde üretildikçe, kullanıldıkça ve/veya depolandıkça potansiyel tehlikeli sızıntı veya dökülmeleri önlemek amacıyla kapsamlı koruma ve sınırlandırma prosedürlerinin uygulanmaya konulması gerekli hale gelmektedir. Avrupa Komisyonu’nun çevrim içi yayınlanan Önemli Kaza Raporlama Sistemi (eMARS)’a göre  1982 ila 2010 yılları arasında Avrupa Birliği’nin ilgili kurumlarına 700’den fazla önemli endüstriyel kaza raporlanmıştır. Bu endüstriyel kazaların  yarısı kimya endüstrisinde meydana gelirken her beş kazadan bir tanesi petrokimyasal madde işleme ortamlarında meydana gelmiş olup, bu veriler söz konusu sektörlerin kendi güvenlik tedbirlerine artırmalarının zorunlu olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur.

Kazaları azaltmanın bir yöntemi de personele tehlikeli madde sınırlandırma protokollerinin takip edilmesinin öneminin gösterilmesidir. Bunu yapmanın yollarından bir tanesi tüm çalışma alanlarında iyi şekilde görülebilir ve uygun güvenlik tabelalarının kullanılması ve tehlikeli maddelerin kullanılması ya da taşınması aşamasında güvenlik konusunun her fırsatta vurgulanmasıdır. Güvenlik ve tehlikeyi önleme kültürünün yerleştirilmesi tehlikelerin en aza indirilmesi anlamında en iyi stratejidir.

İpucu 2 - Çok Fazla Eğitim Diye Bir Şey Yoktur

Kimyasal ve biyolojik tehlikeli maddelerin işlenmesine yönelik eğitimlerin önemi küçümsenemez. Potansiyel dökülme lokasyonlarının yanında veya bu lokasyonlarda  görev yapan personelin temas halinde oldukları belirli kimyasal maddeler konusunda detaylı olarak bilgilendirilmeleri ve bu kişilerin aynı zamanda sızıntıları tespit edebilmeleri ve bu sızıntıların raporlanması, durdurulması ve sınırlandırılması görevlerini yerine getirebilmeleri gereklidir.

İşçilerin kişisel koruyucu ekipmanın kullanımı ve de aynı zamanda ekipmanın bakım ve denetimi konularında eğitilmeleri gereklidir. Hatırlatıcı kurslar, düzenli aralıklarla gerçekleştirilen tatbikatlar ve denetimler haftalık iş programının düzenli bir parçası haline gelmesi gereken zorunlu faaliyetler olup sadece eğer zaman varsa yapılacak faaliyetler olmamalıdırlar.

Eğitimin bir parçası olarak personelin söz konusu sızıntı veya dökülmelere müdahale etmek için gerekli olan kişisel koruyucu ekipmanın nerede bulunduğunu tam olarak bilmeleri gerekir. Kişisel koruyucu ekipmanın potansiyel tehlikelere karşı özel olarak geliştirilmiş olması gerekli olup tehlikeli maddenin sınırlandırılması söz konusu ise elde yeterli miktarda ekipman bulunması gereklidir. Son olarak dökülen maddeler sınırlandırıldıktan sonra personelin bu maddelerin toplanması, nakledilmesi ve imha edilmesine yönelik olarak eğitilmiş olması gereklidir.

İpucu 3 - Kişisel Koruyucu Ekipmanınızı Dikkatle Seçin

Acil durum müdahale ekiplerinin, hakkında çok fazla bilgi sahibi olunmayan kimyasal ve biyolojik tehlikelere ve de tehlikeli bileşikler meydana getirebilecek, istem dışı birleştirilen kimyasal maddelerin bir araya gelmeleri sonucuna karşı koruma altında olmaları gerekir. Bu sebeple, koruyucu ekipman seçerken mümkün olduğunca fazla sayıda olası tehlikeyi göz önünde bulundurmanız şarttır.

Tehlikeli madde kazalarına yönelik olarak en yüksek seviyede kişisel koruyucu ekipman korunma seviyesi solunum aparatına sahip gaz geçirmeyen giysidir. Bu giysiler solunum sistemini, cildi, gözleri ve mukozayı tehlikeli maddelere karşı korurlar. Giysinin kimyasal ve biyolojik koruyucu maddelerden yapılmış olması alevlere karşı dirençli olması ve bir vizöre, botlara ve hem korunma hem de el becerisi sağlayan özel katmanlı eldivenlere sahip olması gereklidir. Bu mümkün olan en yüksek koruma seviyesidir ve bilinmeyen kimyasal tehlikeler ya da farklı bileşiklerin kaza eseri ortaya çıkan kombinasyonlarından da yol açtı ve tehlikeli maddeler ile çalışırken her zaman giyilmesi gereklidir.

Acil durum müdahale ekibinizin çok farklı tehlikeli kimyasal ve biyolojik maddi kazalarında tam anlamıyla korunmalarını sağlamak için  örneğin Avrupa’daki EN 943 ve Amerika’daki NFPA 1991 standartları gibi uluslararası standartlara uygun olarak sertifikalandırılmış ve test edilmiş kimyasal koruyucu gaz geçirmez giysiler dilemeleri önerilir. Buna ilave olarak koruyucu giysinizi seçerken kullanımı, saklanması ve bakım anlamındaki gerekliliklere uyum anlamında giysiyi incelemeniz gerekir. Bu sayede giysiye gerek olduğu zaman hazır ve ulaşılabilir olduğundan emin olursunuz.

Güvenliğe ilave olarak koruyucu giysinin aynı zamanda hafif, esnek ve rahat da olması gereklidir. Koruyucu giysi aynı zamanda işçilerin görevlerini yerine getirebilmeleri için onlara hareket esnekliği de vermelidir. Göz önünde bulundurulması gereken bir diğer önemli nokta da  tehlikeli madde sızıntı temizlik işçilerinin kolayca ayırt edilebiliyor olmasıdır. Bu sebeple pek çok koruyucu giysi parlak renklerde üretilmektedir.

İpucu 4 - Maruz Kalma Seviyesini Azaltın ve Temizlik İşlemlerini Yakından İzleyin

Bütün çabalara rağmen kazalar ya da hatalar bazen meydana gelmektedir. Bir acil durum söz konusu olduğu zaman birinci öncelik güvenlik anlamında bir fonksiyonu olmayan personelin derhal tahliye edilmesi suretiyle tehlikeli maddeye maruz kalma seviyesini azaltmaktır. İşçilerin tehlikeli maddeye maruz kalmasını ve potansiyel çevre kirliliğini önlemek amacıyla temizlik işlemlerinin mümkün olduğunca kapsamlı bir şekilde yürütülmesi gereklidir.

Denetim protokollerinin  mümkün olduğunca yakından takip edilmesi önemlidir. Koruyucu giysiler dahil olmak üzere tehlikeli kimyasallara maruz kalmış olan tüm ekipmanların imha edilmeden önce veya yeniden bir acil durumda kullanılmak üzere saklanmadan önce detaylı şekilde temizlenmiş olması ve  kontaminasyondan arındırılmış olması gerekir. Bu yönergelere uyulması ve kişisel koruyucu ekipmanın doğru şekilde saklanması bu  ekipmanların raf ömürlerini de uzatacaktır.

İpucu 5 - Düzenlemelerin Ötesine Geçmek

Her ülkenin çevre ve güvenlik düzenlemeleri farklıdır ve yerel kanunları bilmek ve bunlara uymak sizin sorumluluğunuzdur. Kendi iş faaliyetlerinizin çıkarı için bu düzenlemelerin de ötesine geçmeniz gerekir. Bunun daha azı hukuki anlamda sizi riske atacaktır.

Ortaklarımızın ve tedarikçilerinizin de en sıkı güvenlik standartlarını ve düzenlemelerini takip edip bunlara uyduklarından emin olun. Pek çok vakada onların prosedürleri ve  protokolleri sizin mevzuatta kendi  uyumunuzu ortaya koyma anlamında size yardımcı olabilecektir.

Son olarak tehlikeli bir madde dökülmesi söz konusu olduğunda olay sonrasında gerçekleştirilecek olan incelemenin mümkün olduğunca kapsamlı ve şeffaf olmasını sağlayın. Bir temel sebep analizi gerçekleştirin ve düzeltici aksiyon gerçekleştirin. Hatalardan nasıl ders aldığınızı ortaya koyabilme becerisine sahip olun.