ORAL DEMÄ°RCÄ°OÄžLU

Karina Tasarım Danışmanlık ve Eğitim Hizmetleri

1.YANICI / PARLAYICI SIVILARIN TANIMI VE ÖZELLÄ°KLERÄ°

Sıvı tanım itibariyle, bulunduÄŸu kabın ÅŸeklini alan ve üzerine uygulanan basınçtan bağımsız olarak sabit bir hacmi kaplayan, neredeyse sıkıştırılamaz maddenin dört temel halinden hallinden birini ifade etmektedir. Özellikle teknik olarak, bir maddenin sıvı olarak kabul edilmesi ve yangın güvenliÄŸi önlemlerinin belirlenmesinde ele alınışını daha somut bir biçimde ortaya koymak gerekirse National Fire Protection Association- Flammable and Combustible Liquids Code- NFPA-30 [2]'a bakmak gerekir. Burada sıvı tanımı:

• ASTM D5’e göre test edildiÄŸinde 300 geçiÅŸli asfalttan daha yüksek bir akışkanlığa sahip olan maddeler, • Belirli bir erime noktası belirlenemeyen ancak ASTM D4359'a göre sıvı olduÄŸu belirlenmiÅŸ akışkan maddeler, olarak yapılmaktadır.

Bunun yanında bu bildirinin konusu olan yangın güvenliÄŸi önlemleri için öncelikle bu sıvının yanıp yanmadığını belirlemek gerekir. Basit bir ifadeyle eÄŸer bir sıvı yanmıyorsa yangın veya parlama tehlikesi oluÅŸturmaz. Bir sıvının yanma özelliÄŸi ise genellikle parlama noktasının varlığına baÄŸlıdır ve parlama noktası; -belirli standart koÅŸullar altında (kapalı kap denemesi)- bir sıvının yüzeyinde tutuÅŸabilir karışımı oluÅŸturabilecek biçimde buharlaÅŸmaya baÅŸladığı en düÅŸük sıvı sıcaklığıdır. Ancak parlama noktasının tek başına yangının sürmesini belirleyen tek olgu olduÄŸunu söylemek yanlış olur. Çünkü bazı sıvılarda parlama noktasına sahip olsa da sıvının kendisi sürekli yanmaya izin verecek kadar yanıcı buhar üretemez; üretilen buhar karışımı çok düÅŸük bir yanma ısısına ve yavaÅŸ ısı salma oranına (Hat Release Rate) sahiptir. Tipik olarak az miktarda yanıcı veya parlayıcı çözelti ile formüle edilen su bazlı boyalar buna bir örnek olarak gösterilebilir. Bu ürünler bir parlama noktası gösterse de içindeki su kaynayana ve arda kalan kalıntı çok katı hale gelene kadar sıvı çözelti yanmayı desteklemeyecektir. Bu tür bir karışım yangın tehlikesi oluÅŸturmaz ancak kapalı bir muhafaza içinde patlama tehlikesi oluÅŸturabilir. Ancak yine de yangın noktasının, yani aleve maruz kaldığında bir sıvının tutuÅŸacağı ve sürekli yanmaya devam edeceÄŸi en düÅŸük sıcaklık deÄŸerinin, sıvının sınıflandırılmasında kullanılmadığını unutmamak gerekir.

Yazının devamı için tıklayın