1. GÄ°RÄ°Åž

Son bir yılda Malezya'da kentsel nüfus ve kentleÅŸme düzeyi hızlı bir artış göstermektedir. Ä°nsan sayısının çok olması ve karmaşık bina ortamı nedeniyle yangınlar birçok can ve mal kaybına neden olabilir. Malezya'daki yangın istatistikleri, yangın olaylarının 2008'de 21.524 yangından, 2014 yılında 54.540 yangına yükseldiÄŸini göstermektedir ve toplam zararın tutarı sırasıyla1 milyar ve 3 milyar Malezya Ringgitisi (RM) olmuÅŸtur [1]. Bununla birlikte, Haziran 2015'e kadar, toplam hasar maliyeti 3 milyar RM'den fazla olan 25.978 yangın vakası meydana gelmiÅŸtir. Bu istatistikler, yangınların adetsel istatistiklerinin 2013 yılına göre daha az olmasına karşılık meydana gelen maddi zararların 2015 yılında çok daha fazla arttığını ve buna da günümüzdeki yüksek inÅŸaat ve bina döÅŸeme maliyetine baÄŸlandığını göstermektedir. Maddi kayıpların yanı sıra yangınlarda yaralanma ve ölüm vakaları da 2008'de 88 ölüm ve 79 yaralanmadan, 2012 yılında 98 ölüm ve152 yaralanmaya yükselmiÅŸtir. Çok katlı bir binada çıkan yangında, merdivenler tahliye ve kurtarma operasyonunda kullanılan ana yollardan biri olmasına raÄŸmen katlar arasında dumanın yayılma araçlarından biri de olmuÅŸtur.

Alev, yaralanmalara ve maddi hasara neden olabilir, ancak yangın sonucu ölümlerinin çoÄŸu tahliye sırasında duman solumasından veya binada mahsur kalmadan kaynaklanmaktadır [2-5]. Yakın zamanda bir çiftin yüksek apartman dairelerinde yangın çıkması sonucu 38’inci kattan kaçarken 31’inci kat merdivenlerinde öldüÄŸü bir vaka rapor edilmiÅŸti [6]. Bu vaka daha önce 1998 yılında New York'ta Upper West Side yüksek katlı apartmanında meydana gelen ve kaçış sırasında merdivenlerde duman soluması nedeniyle dört kiÅŸinin ölümüne neden olan yangınla benzerdir [7]. Yanma sonucu ortaya çıkan duman, bina kullanım ÅŸekline ve inÅŸaatta kullanılan malzemeye baÄŸlıdır. Yangın riskinin azaltılmasına yönelik bir ürün yeniliÄŸi olarak, düÅŸük alev ve dumana sahip doÄŸal atık ürünlerinden yapı malzemelerinin gelecekteki bir alternatifi olacağı araÅŸtırmacılar tarafından araÅŸtırılmış ve bildirilmiÅŸtir [8-10].

Bu nedenle bir bina tasarımı için bina, bina yönetmeliÄŸi ve standartlarında belirtildiÄŸi gibi, yangın güvenliÄŸi tasarımına dayalı olarak inÅŸa edilmelidir [11]. Yangın sırasında, merdiven çıkış yolu için tek önlem olduÄŸundan, çok katlı binalar için alev ve dumanın bu alandaki davranışı incelemeye deÄŸerdir. Bir merdivende duman durumunu analiz etmek için nicel (sayısal) araçlar yangın güvenliÄŸi mühendisine farklı risk azaltma yöntemlerini bulmasına yardımcı olabilir. Genellikle araÅŸtırmacıların çoÄŸu, öncelikle yangının kaynağı ve yeri, yangının yayılması ve büyümesi, dumanın yayılması, malzeme özellikleri ve yapısal bütünlüÄŸüyle ilgili olan kimya, mühendislik, yönetim, insan davranışı ve psikoloji hakkında deÄŸerli bilgiler elde etmenin en iyi yolunun tam ölçekli yangın testinin olduÄŸunun farkındadır [12]. Ancak, tam deneyin yangının kararsız doÄŸası nedeniyle pahalı, zaman alıcı ve zayıf tekrarlanabilirdik özelliÄŸi olduÄŸunu da bilmektedirler [13-14]. Belirli bir yangın olayını geleneksel tam ve küçük ölçekli deneyle incelemenin bir alternatifi, Rahman ve çalışma arkadaÅŸlarının bildirildiÄŸi gibi sayısal bir model kullanmaktır [15].

Yazının devamı için tıklayın