Ülkemiz aktif fay hatlarının yoÄŸun olduÄŸu bir bölgede yer almakta olup, topraklarının yaklaşık % 40’lık bir bölümü 1. derece deprem bölgesi durumundadır. Birinci derece deprem bölgeleri 6 ve üzeri ÅŸiddetinde depremlere maruz kalabilme riskini taşımaktadır. Ülkemizde birinci derece deprem riski taşıyan bölgeler ekonominin can damarı sayılacak sanayileÅŸmiÅŸ bölgeler olup bu durum deprem ve etkilerine karşı alınacak önlemlerin önemini artırmaktadır.

Yangın Tesisatlarında Sismik Askılama

Yangınlar, deprem sonrasında meydana gelen kayıpların en önde gelen nedenlerinden biridir. Bu açıdan yangın tesisat birleÅŸenlerinin deprem sırasında ortaya çıkabilecek yüklere dayanıklı olacak ÅŸekilde sismik askılanması ve depremi zararsız atlatabilmesi gerekmektedir. Deprem anında ortaya çıkan yüklerden zarar gören bir tesisat iÅŸlevini yerine getiremez. 1995 Kobe depreminden sonra yapısal olarak depremden zarar görmeyen binaların % 41’inde yangın sprinkler sistemleri kullanım dışı kalmıştır.

Ülkemizde yangın tesisat dizaynında dikkate alınan standartlar NFPA 13 ve FM Global gibi uluslararası kabul görmüÅŸ standartlardır. Pompa, sprinkler, vana yada yivli baÄŸlantılar gibi yangın tesisatı komponentlerinin seçiminde olması gereken onaylar ise UL ve FM onaylarıdır. Bunlardan UL, ABD merkezli, temel olarak güvenlik konusuna yoÄŸunlaÅŸan, bağımsız ürün güvenlik sertifikasyon kurumudur. UL, çoÄŸunluÄŸu kendisi tarafından geliÅŸtirilen güvenlik standartlarına uygun ürünlere (elektrik adaptörleri, kablolar, örgülü hortumlar vb.) UL sertifikası verir. UL etiketinin Avrupa'daki benzeri CE etiketidir.

Ülkemizde yangın tesisatı birleÅŸenlerinin sismik askılamasında kullanılan, kablolu ve rijit baÄŸlantılı olmak üzere iki tür yöntem bulunmaktadır. Kablolu sistemler sadece UL onayına sahip olup FM Global kablolu sismik askılama uygulamalarına onay vermemektedir. Halatlı askılama ürünlerinin tercihinde dikkat edilecek husus ise, yangın tesisatında kullanılacak olan halatların özellikle “Yangın Tesisatları için UL belgesine” sahip olmasıdır. Ülkemizde ne yazık ki elektrik tesisatları için alınmış UL onayları ya da basit kopma testi sonuçları UL onayı olarak sunulmakta, hem yatırımcılar hem de taahütçü firmalar farkında olmadan büyük riskler altına sokulmaktadır. Bu tür durumlar ile karşılaşılmaması adına yangın tesisatı için alınmış UL onayı sorgulanmalıdır.

Neden Fm Onayı

FM Global ya da tam adıyla “Factory Mutual Insurance Company” dünya çapında “loss prevention”  (kayıpların önlenmesi) alanında faaliyet gösteren mütekabil bir sigorta firmasıdır. FM Global Euromoney dergisi tarafından “ Dünyanın en iyi mülkiyet sigorta firması” ödülüne layık görülmüÅŸtür. FM Global iÅŸ modeli, kayıpların önlenmesi için risklerin gerekli mühendislik hesaplarının yapılması sonucu belirlenmesi ve önleyici tedbirlerin alınmasına yöneliktir. FM Global, dünya çapında tanınmış ve kabul görmüÅŸ malzeme sertifikasyonu hizmeti yapmaktadır. FM onayı, ürünlerin ya da sistemin FM tarafından tarafsız olarak test edildiÄŸini ve dünya çapında yer alan en üst standartlara sahip olduÄŸunun kanıtıdır.

FM’nin sahip olduÄŸu yüksek standartlar ve iÅŸ modeli, dünya çapında tüm sigorta firmaları tarafından yangın risk ve zararlarının önlenmesini, malzeme seçimi konusunda otorite olarak kabul edilmesini saÄŸlamıştır.

Günümüzde mali sigorta kurumları sigortalama ön koÅŸulu olarak özellikle yangın tesisatlarının FM onaylı ürünler ile imal edilmiÅŸ olmasını ön koÅŸul olarak sunabilmektedir. Bu durum sanayi tesisleri ya da antrepo gibi mali sigortalamanın önemli olduÄŸu yapılarda FM onaylı sismik askıların kullanılma zorunluluÄŸunu ön plana çıkarmaktadır. Ülkemizde de yangın tesisatında kullanılacak tüm komponentlerin seçiminde FM onayı ön koÅŸul olarak kabul edilmiÅŸken bu yaklaşım sismik askılama ürünlerinin seçiminde de aynı olmalıdır.

Aksi durumda deprem sırasında sismik askılamanın onaysız olmasından ötürü ortaya çıkabilecek zararların karşılanması konusunda hem yatırımcı hem de taahütçü firmalar büyük sorunlar ile karşı karşıya kalabilir.