YaÅŸamak için temel ihtiyaçlarımız olan gıdanın, suyun ve oksijenin doÄŸrudan iliÅŸkili olduÄŸu orman varlıklarımızda, yaz aylarının gelmesi ve artan hava sıcaklıkları ile birlikte yangın riski her geçen gün artıyor. Ülkemiz ormanlarının %57’sinin yangın riski yüksek alanlarda olduÄŸunu belirten TEMA Vakfı, insan kaynaklı yangınlar sebebiyle tahrip olan orman alanı oranının %98 olduÄŸunu vurguluyor.

TEMA Vakfı, hava sıcaklıklarının yükselmesiyle birlikte orman yangını risklerinin arttığı aylarda olduÄŸumuzu hatırlatarak, insan ihmali ve kusurlarından kaynaklanan yangınlar için herkesi daha sorumlu davranmaya çağırıyor. Ormanlarımızın %57’sinin yangın riski yüksek alanlarda olduÄŸunu belirten TEMA Vakfı Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Deniz Ataç; “Her geçen yıl iklim deÄŸiÅŸikliÄŸinin de etkisi ile yaÅŸanan yüksek sıcaklıklar, düÅŸük nem oranı, kurutucu rüzgârlar ve olumsuz arazi ÅŸartları ormanların yangın ile zarar görme riskini artırıyor. Ülkemizde orman yangınlarının en büyük sebebi ise insan. Türkiye’de, resmi istatistiklere göre son 5 yılda yaÅŸanan orman yangınlarının %87’si (adet olarak) insan kaynaklı sebeplerle gerçekleÅŸti. Yine resmi verilere göre insan kaynaklı yangınlar sebebiyle tahrip olan orman alanlarının oranı %98 (%54’ü piknik ateÅŸi, çoban ateÅŸi, sigara, anız yakma gibi ihmaller; %40’ı faili meçhul; %4’ü kasıt)." 

Orman yangınlarının tüm orman ekosistemine zarar verdiÄŸine özellikle dikkat çeken Ataç; “Orman yangınları ile yanan sadece aÄŸaçlar deÄŸil, ormanda yaÅŸayan binlerce canlı da hayatını kaybediyor. YaÅŸam döngüsünde görülen kırılma nedeniyle yanan orman alanlarında ormanların sunduÄŸu toprak koruma, karbon depolama, oksijen üretme, su üretimi, iklim düzenleme gibi ekosistem hizmetlerinde de kesintiler oluyor. Pandemi sürecinde doÄŸayı ve ormanları çok özledik ancak ormanlık alanlarda çok dikkatli davranmamız gerekiyor” diyerek, yapılan tek bir yanlış hareketin binlerce hektar orman alanının yok olmasına, binlerce canlının da hayatını kaybetmesine neden olabileceÄŸini belirtiyor.

Bir yangının meydana gelmesi için üç ÅŸartın bir araya gelmesi gerektiÄŸini ve bunların da; yanıcı madde, tutuÅŸma sıcaklığı ve oksijen olduÄŸunu söyleyen Ataç; “Ormanlarda bol miktarda yanıcı madde ve oksijen her zaman var. DoÄŸal koÅŸullarda da yıldırımlar tutuÅŸma sıcaklığına ulaÅŸarak yangına neden olabiliyor. Ancak ülkemizde yıldırımlar genelde yaÄŸmurla beraber görüldüÄŸünden çıkan yangınlar büyük yangınlara dönüÅŸmüyor. Hatta bu tür yangınlar, örtü yangını ÅŸeklinde kalarak önemli bir tahribata yol açmıyor. Son beÅŸ yılın yangın istatistiklerine göre doÄŸal yollarla çıkan orman yangınlarında, yanan toplam orman alanı 864 hektarken (yaklaşık bin 150 futbol sahası), yangın başına yanan orman alanı ortalama 0.5 hektar. Ancak insan kaynaklı çıkan yangınlara baktığımızda, yangın başına düÅŸen orman alanı 3.7 hektar ve toplam yanan orman alanı ise 40 bin 480 hektardır (yaklaşık 54 bin futbol sahası). Sıcaklıkların artması ile ormanlarda nemini kaybetmiÅŸ yanıcı madde kolaylıkla tutuÅŸabilirken, rüzgârın kuvvetli olması halinde yangının kontrol altına alınması güçleÅŸiyor ve büyük bir orman alanı hızla tahrip oluyor. Yangından kaçamayan canlılar ise yok oluyor” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Türkiye’de yanan orman alanı büyüklüÄŸü 2019 yılında bir önceki yıla oranla 2 kat arttı

Resmi istatistiklere göre 2015, 2016, 2017, 2018 ve 2019 yıllarında çıkan orman yangınlarıyla sırasıyla 3 bin 219, 9 bin 156, 11 bin 993, 5 bin 644 ve 11 bin 332 hektar olmak üzere toplam 41 bin 344 hektar (yaklaşık 55 bin 150 futbol sahası) orman alanı tahrip oldu. MuÄŸla Dalaman ve Ä°zmir KarabaÄŸlar’da gerçekleÅŸen iki büyük yangın nedeniyle 2019 yılında yanan orman alanı 2018 yılının 2 katından fazla oldu. 2020 yılında, Gelibolu ve son olarak Heybeliada’da yaÅŸanan yangınlar da dahil olmak üzere bu tip orman yangınları haberleri almamayı umut ettiÄŸini söyleyen Ataç; “Herkesi orman yangınlarına karşı çok daha dikkatli olmaya, ormanda ve yakınlarında ateÅŸ yakmamaya davet ediyoruz. Orman yangınları ile mücadelede büyük emek harcayan baÅŸta ormancılık teÅŸkilatı olmak üzere, tüm duyarlı vatandaÅŸlarımıza ise ayrıca teÅŸekkür ediyoruz” dedi.