ÖZET

Trafo yangınlarının söndürülmesi zor ve zahmetlidir. Pahalı ve karmaşık teknolojiler kullanılmadan daha basit yöntemlerle de söndürülebilir. Nanoteknoloji ile parçacık yapısı ve boyutu değiştirilen nanotoz kullanılarak, basınç içermeyen darbeli tip söndürücüler ile en problemli yangınlar bile hızlı bir şekilde söndürülebilmektedir. 

1. GIRIŞ 

Günlük yaşamımızın olmazsa olmazı, hiç şüphe yok ki elektrik enerjisidir. Elektriği; evlerimizde, işyerlerimizde, endüstriyel tesislerde, yollarda, kısaca yaşamımızın her alanında kullanırız. Elektriğin arkasındaki gizli güç ise ancak bir yangın veya arıza durumunda fark ettiğimiz, trafolar ve trafo tesisleridir. Trafolar, elektrik enerjisini bir yerden diğerine aktaran, gerektiğinde evlerimizde ve işyerlerimizdeki cihazlarımızda kullanabileceğimiz gerilim seviyesine düşürebilen veya uzak mesafelere kayıpsız aktarılabilmesi için yükselten cihazlardır.

Bazen Şekil.1’deki gibi kapalı bir bölümde, bazen elektrik direklerinin üstlerinde, bazen Şekil.2’deki gibi geniş sahalarda topluca gördüğümüz trafolar sıcak-soğuk-yağışlı, yani her hava şartında çalışabilecek şekilde tasarlanır. Bununla birlikte, diğer tüm cihazlarda olduğu gibi, trafoların da riskleri vardır. Olasılıkları düşük olmasına rağmen, trafolar; yanabilir ve yanma sonucunda patlayarak insanlara ve çevreye hasar verebilir, ölümlü, yaralanmalı kazalara ve maddi hasarlara neden olabilir. Bu çalışmada, trafo yangınlarının başlangıç aşamasında nasıl kontrol altına alınabileceği ile ilgili son teknolojiler ele alınmaktadır.

2. TRAFOLARIN YAPISI 

Trafolar, gerilimi yükseltme veya düşürme işlemi sırasında ısınırlar. Gövde dışına yerleştirilen bir yağ tankından gelen yağın gövde üzerindeki kanallardan geçirilmesi ile soğutma sağlanabilir. Isınan yağ ise hava ile soğutulur. Ancak ısınma sürdüğü taktirde soğutma işleminde kullanılan yağ, 160oC gibi nispeten düşük sıcaklıklarda parlayabilir. 

Yazının devamı için tıklayın