TMMOB KÄ°MYA MÜHENDÄ°SLERÄ° ODASI Ä°STANBUL ÅžUBESÄ°

GÄ°RÄ°Åž 

Bilimin ve teknolojinin geliÅŸmesine paralel olarak endüstriyel tesislerin sayısı arttıkça kullanımı artan kimyasallar ve kimyasal süreçler, bir yandan üretim süreçlerini ve hayatı kolaylaÅŸtırırken, diÄŸer yandan da denetlenmeden, önlem alınmadan ve uygunsuz kullanımları ile hem insan hem de çevre için risk teÅŸkil edebilmektedir. Kimyasal maddeler, tüketici mallarının yanı sıra, tarım, imalat, inÅŸaat ve hizmet sektörlerinin de önemli üretim bileÅŸenlerindendir. Bu maddelerin taşınması, depolanması, üretimi, kullanımı ve bertarafı sırasında oluÅŸabilecek bir aksaklık sonucu meydana gelebilecek kazalar ağır tahribata yol açma potansiyeli taşımaktadır.

Tehlikeli kimyasallar patlayıcı, oksitleyici, çok kolay alevlenir, kolay alevlenir, alevlenir, toksik, çok toksik, zararlı, aşındırıcı, tahriÅŸ edici, hassaslaÅŸtırıcı, kanserojen, mutajen, üreme için toksik ve çevre için tehlikeli özelliklerden bir veya birkaçına sahip madde ve/veya karışımları kapsamaktadır. Tehlikeli kimyasallar sadece bu maddeleri doÄŸrudan kullanan kiÅŸi ya da iÅŸletmeleri deÄŸil, olası endüstriyel kazalar halinde kitleleri, çevreyi ve doÄŸal yaÅŸamı etkileyebilecek potansiyele sahiptir. YaÅŸanan kazalar iÅŸçilerde ve/veya bölge sakinlerinde can kayıplarına, yaralanmalara, akut veya sebep olmakta; havayı, suyu, toprağı, hayvanları kısacası doÄŸayı olumsuz etkilemekte ve zarar vermektedir. Kimyasal kaynaklı olan endüstriyel kazalar genellikle yangın, patlama ve kimyasal yayılım ÅŸeklinde meydana gelmektedir. Yanma, oksijen ile yanıcı maddenin belli bir orandaki karışımının tutuÅŸturma kaynağı ile birleÅŸmesi sonucu oluÅŸan kimyasal tepkimedir.

Patlama ise yanıcı maddenin tamamının veya büyük bir kısmının hızla yanması sonucu bir ÅŸok dalgası oluÅŸturan kimyasal reaksiyon olarak tanımlanır. Yanıcı maddeler; gaz, buhar, sis veya toz ÅŸeklinde olabilir. Patlamalar kimyasal olduÄŸu gibi fiziksel nedenlerle de olabilmektedir. Bu tür patlamalar genellikle basınç artışı sonucu gerçekleÅŸmektedir. Yangın sonucunda patlamalar gerçekleÅŸebildiÄŸi gibi patlamaların sonucunda da yangınlar tetiklenebilmekte, ayrıca yanma tepkimesi sonucu ortaya çıkan gazlar boÄŸucu, zehirleyici vb. olumsuz etkiler yaratabilmektedir.

Yangınlar ve patlamalar önüne geçilemez olaylar deÄŸildir. Uzman kiÅŸilerce bilimsel ve teknolojik kökenli yangın, proses ve iÅŸ güvenliÄŸi tedbirleri ile endüstriyel yangın ve patlamaların birçoÄŸu önlenebilir ve insana/çevreye olan etkileri azaltılabilir. Her endüstriyel tesisin yangın ve patlama riski farklı boyutlarda olmasına raÄŸmen havadaki oksijen oranının yeterli seviyelerde olduÄŸu, yanıcı/patlayıcı malzemelerin bulunduÄŸu bütün tesislerin yangın çıkma potansiyeline sahip olduÄŸunun kabul edilmesi, yangın güvenliÄŸinin ilk adımı olmalıdır.

Yazının devamı için tıklayın