IKAPAK KONUSU Şekil 3. Yangına maruz kalan DMWborusunun yanmamış bölümü. özellikleri içerisinde ele alınmal ıdı r. "Tam penetrasyon" terimi, yangına dayanıklı bir yapıyı bir taraftan diğer tarafa kat eden delikler için ku llanılırken, "zar penetrasyonu" terimi sadece bir tarafta bulunan delikler için kullan ı lmaktadır. Bu tip penetrasyonlar için hem duvarlarda hem de zemin/tavanlarda açılacak delikler istenmeyen bir yangın yayılımı ya da duman ve sıcak gaz yayıl ı mını önlemek için koru nmalıdı r. Kurallarda genellikle değinilen bir diğer özellik de alev yayılımı performansıdır. Plastik boru kullanımına ya da hava içeren alanlarda kullanılan diğer herhangi bir yanıcı inşaat malzemesine ilişkin düzenlemeler hem mekanik kurallarda hem de UYKB 90A'da yer almaktad ır. Yangına dayanıklı bir yapı içersinde bulunan plastik borunun yanması sonucu ·ortaya çıkacak gazların yaşam güvenliğine olan etkisinden de söz etmekte fayda var. Göz önüne alınacak ilk şey, kullanılan plastik boru miktarıdır. Yapılan analizler bu miktarın, özellikle de diğer yanıcı inşaat malzemeleri ve mobilyalarla karşılaştırı ldığı nda, görece az olduğunu gösteriyor. Buna ek olarak, plastik boruların yanması sonucu ortaya çıkan gazlar plastik boruların nasıl ve nereye yerleştirildiğine bağlı olarak yangının ilk aşamalarında gelişmiyor. Dahası , test ve alan verileri, ortaya IYANGIN ve GÜVENLİK SAYI 98 50 çıkan gazların diğer bina ve mobilya malzemelerinden çıkan gazlardan daha zehirli olmadığın ı gösteriyor. Yangını Durdurma 1970'Ierde yangına dayanıklı yapılarda kullan ılan plastik borulara ilişkin yapılan ilk testler hem metal hem de tahta yapı malzemeleri içeren duvarlar kul lanı larak yap ılm ı ştı. Her iki durumda da plastik tesisat borularının kullanılması, penetrasyonlar gereğinden fazla büyük olmadığı ve düzgün bir şekilde mühürlendiği sürece yangın dayanıklılığını azaltmamıştı. Pozitif-baskı test koşullarında yapılan son zamanlardaki testlerin sonuçları da bu tip tesisatların açıkta olmayan numune yüzeylere sıcak gaz aktarı lması na mani olduğunu teyit ediyor. Plastik boru içeren duvar delikleri için yapılan yangına dayanıklılık testleri daha küçük boru çapları için genel yangın durdurma düzeneği ve daha büyük boru çapları için onaylanmış penetrasyon yang ın durdurma sistemleri kullanılarak başarılı tesisatlar yapılabileceğini gösterdi. Bu tip test koşullarında küçük çaplı plastik boruyla [1.5" (37.5 mm) ya da daha az] yapılan yatay tam penetrasyonlar kısa sürede eridi ve arkadaki, mühürlenmiş, açıkta olmayan duvar yüzeylerine alev geçişi yaşanmadı. Aynı testlerde dikey kanalizasyon ve havalandırma bölümleri de eridi ve duvarın içine akıp gitti ve de yangından etkilenmeyen arka duvar yüzeylerine bir alev geçişi olmadı. Uygun, onaylanmış materyal ve tekniklerin kullanıldığı yangın durdurucu penetrasyonlarla, penetrasyonun yangına dayanıklılık özellikleri, ası l, penetrasyon yapılmayan yapınınkiyle eşit düzeye getirilebilir. Plastik Boru Düzenlemelerinin Tarihçesi 1960 ve 1970'Ierde yangına dayanıklılık şartlarını tanımlayan bina düzenlemeleri ASTM E-119 yöntemini gerekli kılmıştı fakat bu yöntem şu hususları ele almıyordu: t Boru tesisatlarındaki (makul) sıcaklıkların ölçülmesi t Testin yapılacağı fırın basıncı t Makul penetre öğesi konfıgürasyonları Bu hususlar önemliydi çünkü yangın esnasında havalandırılan boru tesisatları havaland ırılmayan boru tesisatlarından farkl ı tepkiler verebilirdi. Dahası , metal boru ve plastik boru sistemlerinin yangından etkilenen yapılardan ısıyı iletme derecelerinin farklı olması beklenebilirdi. Bu performans özelliği ASTM E-814 standardının geliştirilmesi esnasında ortaya konmuştur: Metal penetrasyon öğelerinin -örneğin boru ya da açık borularverdiği ısı tepkisi numunenin uzunluğuna göre önemli ölçüde farklılık göstermiştir ki bu da ısı iletkenliği ve açıkta kalan boru yüzeyi alanının doğrudan bir sonucudur. Plastik boru kullanım hacmi arttıkça pazar rekabeti kızışmıştır. Alakalı taraflar; rakip tesisat malzemeleri üreticilerini (genellikle metal boru üreticilerini), sendikaları ve de pazar ve kar marjların ın azaldığını gören müteahhitleri içermektedir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=