IYANGIN SiGORTASI masraflı bir işlemdir. Sonuç olarak da, bu tür verilerin mevcut olduğu durumlarda, bilgilerin hangi şartlar altında derlenmiş olduğu büyük önem taşımaktad ır. Genellikle ve özellikle ahşaptan mamul ise, sprinkler bulunan binaların, sprinkler bulunmayan benzer binalara göre, yangından daha iyi koru nmaktad ır. Özellikle ilginç olan husus da, gerek korumalı yanmaz, gerekse korumalı ahşap iskelet i nşaatlar için kaydedilen düşüşlerin, benzer şekilde ortalamadan daha yüksek olmasıdır. Bu da, gerek korumalı yanmaz yapıların , gerekse korumalı ahşap iskelet binaların , sprinkler kullanımından aynı derecede istifade edebileceğini göstermektedir. Korumasız ahşap iskeletleri yapı larda sprinkler mevcut ise, yangın sayısı da nispeten düşüktür, zira, bunlar, tipik olarak sprinkler sistemleri tesis edilmeyen küçük ve ahşap iskeletli bina lard ı r. Sprinkler bulunan bu kategoriye ait yapılarda, yangın başına ortalama kayıp, dolayısıyla, birkaç aşırı örneğe bağlı olarak, kolaylıkla fazla tespit edilebilir. Bu da, korumasız ahşap iskeletl i in şaatlarda sprinkler bu lunması nın yangın başına ortalama kaybı arttırdığı izlenimini veren istatistiklerdeki anormalliği aç ıkl ayabilir. 8. SİGORTA ORANLAR! -ÖRNEKLER VE ETKİLERİ Sigorta oranlarının uygulanma yöntemleri, yangın sigorta tarihinin çok öncelerine dayanmaktadır; örneğin, ahşap yapım binaların riskinin daha yüksek olduğu yönünde algılanmasına bağlı olarak, ahşap karkas inşaatlar için sigorta oran ı , kagir binalar ve diğer yapı türlerine göre çok daha yüksek olarak gerçekleşmektedir. Bu tarihi önyargı, halihazırda değerleme çalışmalarının bazı unsurlarını hala etkilese dahi, Kanada'nın bazı bölgelerinde, ahşap yapıların, diğer inşaat sınıflarına göre daha uygun prim oranları üzerinden değerl endirildiği muhtelif ikamet çeşitleri mevcuttur. Örneğin, British Columbia Vancouver'da, çok üniteli ahşap bir site kompleksi için, çelik veya betondan yapılmış benzer bir bina için tespit edilen oranın yarısından az bir prim oranı talep edilebilir. Ayrıca, komple sprinkler IYANGIN ve GÜVENLiK SAYI 93 72 sistemlerine sahip ahşap iskeletli binaların sigorta oran ları da, benzer bir yapı türündeki korunmasız ve yanmaz binalara ait oranlar ile eşit kıymette olacaktır. Yine de, bir bina tasarımının ahşap olması durumunda, sigorta primlerinin bina sahibi için kısıtlayıcı olacağı yönündeki düşünceler, hala yaygındır. SONUÇ Zaman içinde, yangın riskini arttı ran birçok faktörün daha iyi bir şekilde anlaşılmasına bağlı olarak, ticari yapı larda yangın koruma faaliyetlerinde de olumlu gel i şme l er meydana gelm i ştir. Kamu yangından koruma sistem ve hizmetlerinde gerçekleştirilen iyileştirme çalışmalarının yanı sıra, yangından korunma ve kayıp kontrol mühendisliği vasıtası ile, özel aktif veya pasif sistemlerin de daha fazla kullanılması, yangın maliyetlerinde genel bir düşüşü beraberinde getirmiştir. Sigorta prim oranların ı etkileyen faktörlerin incelenmesi, bina i nşaat tipinin, faktörlerden birisi olmasına rağmen, bir mülkün yangın risk seviyesini ve dolayısı ile sigorta primlerini tespit ederken başka birçok eşit derecede önemli hususlar bulunduğunu da ortaya koymaktadır. Benzer bir yangın emniyet seviyesi, çeşitli şekillerde elde edilebilir. Bir ticari bina için gerek yangın emniyetini, gerekse genel maliyeti optimize etmek için, tüm yangın emniyet faktörlerinin toplu etkisi dikkate alınmalıdır; ayrıca çeşitli aktif ve pasif yangın koruma önlemleri değerlendirilebilir ve piyasa faktörleri dikkate alınabilir. Ahşap inşaatlar, uygun tasarımlar ile uygun aktif ve pasif yangından korunma önlemleri hususunda öğren i lenlerden büyük ölçüde istifade etmiştir. inşaat yöntem lerinin gelişmesi, yangın koruması nın da artmasına yol açm ı ştır; bu, mevcut yangın hasar istatistiklerinden de gözlemlenebilir. Bu istatistikler, ahşap iskeletli bir konstrüksiyonun da, düşük yangı n hasar maliyetleri ile sonuçlanabileceğini ve sprinkler kullanımın ı n, zaten düşük olan maliyetleri de, yarıya dü ş üreb il eceğ ini ortaya koymaktadır. Sonuç olarak, iyi tasarlanmış bir ahşap konstrüksiyon, ticari girişimleri, yangın hasar kaybından korumanın maliyet etkin bir yöntemidir. Kayıuıkltır 1. E 176-01, Standard Terıııin ology of Fire Standards, Aıııerican Standards & Testing of Materials (ASTM) lnterııat ional , 2001. 2. National Building Code ofCanada, National Researclı Council, Ottawa ON, 1995. 3. Bölüm 1, Fire Safety Design in Buildings, Canadian Wood Council, Ottawa ON, 2001. 4. Merriaııı-Webs ter Collegiate Dictionary, lnternet versiyonu, Ağustos 2002. 5. FACTS oftlıe General lnsurance lndustıy in Canada 2001, Tlıe lnsurance Council ofCanada, 200 1. 6. Fire Safety in Residential Buildings, Building Perforıııance Series: No. 2, Canadian Wood Council, Ottawa ON, 2000. 7. lnsurance lndustry Rate Assessıııent lnvestigative Report, Aon Reed Stenlıouse ine., lnternal Report, Ottawa ON, Nisan 2002. 8. Gaston, C.; Kozak, R.; O'Connor, J.; Fell, D., Potential for lncreased Wood-use in N.A. Non-Residential Markets, Forintek Canada Corp. Report 2711, Vancouver BC, Mart 2001. 9. Triggs, G.; Locke, H.A., lnsurance lndustry/ Su Supply Requirements lnvestigation Report, lnternal Tec lınica l Documentation Report, Locke MacKinnon Domingo Gibson & Associates Ltd., Vancouver BC, Nisan 2001. 1 O.Su Supply for Public Fire Protection 1999, Fire Underwriters Survey, Toronto ON, 1999. 11.Alberta Building Code, Ministry of Municipal Affairs, Edmonton AB, 1987. 12.Ontario Building Code, Ministry ofMunicipal Affairs and Housing, Toronto ON, 1997. 1 3.Britislı Columbia Building Code, Ministry of Comıııunity, Aboriginal and Women's Services, Vancouver BC, 1998. 14.NFPA 13 ln stallation of Sprinklers, National Fire Protection Association, Quincy MA, 2002. 15.Dieken, Dominique, lnsurance Carriers Put Less ofa Premium on Fire Protection Engineering, Consulting-Specifying Engineer, Mayıs 2002. 16.Hall, Jolın R. Jr., Fire in tlıe U.S.A. and Canada, National Fire Protection Association, Quincy MA, Kasım 2000. 17.Rolır, Kimberly D., U.S. Experience Witlı Sprinklers, National Fire Protection Association, Quincy MA, Eylül 2001. 18.Analysis By Major İnşaat Sııııfı and Construction, Coııımercial Lines/ Comıııercial Property Statistical Exlıibits, lnsurance Information Division, bısurance Bureau of Canada, 2000. 19.Fire lnsurance Rates and Wood Construction, National Forest Products Association, Washington D.C. 20.Cost Comparisoıı Study: Offıce Building 288 West 8th Avenue Vancouver BC, Canadian Wood Couııcil, Ottawa ON, 1999. 2 I.Coınmercial Property Fire & EC, IAO Actuarial Consultiııg Seıvices, Toronto ON, Maıt 2001. 22.Mailback Survey of Design Professionals Across Canada, Internal Report, Market Researclı Corporation, Ottawa ON, Mayıs 2001. ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=