Yangın ve Güvenlik Dergisi 93. Sayı (Mart 2006)

1 ENGELLiLERiN TAHLiYESi daki tavsiyelere uygun hareket etmek sureti ile çalışabilir bir sistem elde edilebilir. Ancak diğer alarm türlerine bakacak olursak, yeterli bilgi eksikliği kısa sürede ortaya çıkacaktır ve bu nedenle, herkesin istikrarl ı bir görüşe sahip olması ihtimali düşüktür. Bilgi Eksikliği Engelliler Yasası'nın içeriği, üçüncü kısmın uygulamaya girmesinden çok önceden bilindiği dikkate alındığında, yangın koruma sektörünün, 12 ay önceki ayn ı konumunda olması belki de şaşırtıcı; hala çok fazla görüş var, ancak kesin bir bilgi yok. Bu, herhangi bir faaliyet olmadığı veya ilgisizliğin söz konusu olduğu anlamına gelmiyor. Tam tersine mevzuatın, sektörün tüm alanlardaki etkisini değerlendirmek üzere, oldukça büyük çaba harcandı. Sonuçta sorunun sadece bir kısmını, muhtelif dokümanlar derlendiği zamanki amacın ne olduğunu belirlemek oluşturuyor. Görsel alarmlar, büyük tartışmalara yol açtığı için bunları, sistem tasarımcı ­ larının karşı karşıya kaldığı durumların bir göstergesi olarak kullanmak bir çözüm olabilir. BS 8300:2001 ve ADM'ye göre bunlar spesifik alanlarda gereklidir; ancak bu tavsiyeler, büyük bir otelin tüm alanlarına uygulamak makul müdür veya küçük bir pansiyonda, işletme sahiplerinin acil bir durum esnasında, engelli misafirlerine yardımcı olmak üzere münferit odaları ziyaret etmesi daha mı uygun olacaktır? Büyük bir otelin 300 odası olabilir, anc-• ak mali kaynaklarından bağımsız olarak, tüm odalarına görsel alarm tesis etmesi önemli bir taahhüt anlamına gelebilir. Onun yerine, örneğin odaların %10'unu engelli misafirlerine ayırabilirler. Tabii ki bu tür bir çözüm de, diğer soruları beraberinde getirecektir. Örneğin; otel hangi zamanlarda engellilere ayrılmış odaları engelsiz misafirlere sunabilecektir veya engelli kotası aşıldığı zaman ne olacaktır? Başka özel düzenlemeler gerekli midir? YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 93 64 Tesislerdeki kapsam oranı üzerinde mutabakata varıldığı farz edilerek bir sonraki soru, belirli bir ortamda görsel a larmların ne şekilde uygulanacağıdır. Bu da beraberinde, kesin bir cevabı bulunamayan bir dizi soruyu getirmektedir. Öncelikle, işaretin ne kadar parlak olması gereklidir? Uyuyan birini uyandıracak şiddette mi olması gereklidir yoksa, normal sesli alarmları desteklemek amacı mı taşımaktadır? Neredeyse kesin olarak, her alanda farklı ışık çıkışları gerekecektir. Belirli bir ışık çıkışı üzerinde mutabakata varılabilirse, işaretin diğer özelliklerinin de kararlaştırılması gereklidir. Örneğin, bir alanda 15Cd ışıklı işarete gerek varsa bu nereye yerleştirilmelidir ve işaret etrafındaki diğer konumlarda ne gibi farklara müsaade edilmektedir? Bu özellikler belirlendikten sonra bir sonraki sorun, belirli bir odada kaç adet ışıklı işaret kullanılacağıdır. Sesli alarmlar gibi ışık seviyeleri de, kişi kaynaktan uzaklaştıkça zayıflamaktadır. Ancak görüş alanı dışında da olsa duyulabilen sesli alarmların aksine ışık, köşeleri dönememektedir. Oda büyükse çok parlak bir adet ışıklı işaret, iki zayıf işarete eşit mi olacaktır? işaretli ışıkların, ışığa hassas sara hastaları üzerinde muhtemel etkilerini asgariye indirmek üzere de belirli hususlar dikkate alınmalıdır. Sistemi, belirlenen standartlara uygun olarak tasdik etmesi gereken montaj ve işletmeye alma mühendisi için, belirli bir noktadaki ışık çıkışının, gerekli seviyeleri karşı l ad ı ğı ne şekilde tespit edilecektir? Sesli alarmlar için, belirli şartnamelere uygun ses seviye metreleri kullanılabilir. Ancak, bir ksenon ışıklı işareti tarafından üretilen ve daha sonra bir insan tarafından algılanacak eşdeğer bir parlaklıkta yanıp sönmeyi ölçebilecek benzer bir ekipman yoktur. Yukarıda belirtilen sorulara kısa sürede yanıt bulunması gereklidir; ancak cevapların oluşturulabileceği kesin bilgiler mevcut değildir. Tutarlı tek kaynak Amerika Birleşik Devletleri'nde, Amerikan Engelliler Yasası'nı desteklemek üzere gerçekleştirilen bir çalışmadır; bu da, Engelliler Yasası'na benzer amaçlar taşımaktadır. Ancak İngiltere, Amerikan uygulamasını komple benimseyecek midir yoksa, Amerikalıların edindiği tecrübelerin bir kısmını, yerli İngiliz finansmanı ile ger- • çekleştirilen araştırmalarda elde edilen verilerle doğrulayan, daha kapsamlı bir görüş mü kabul edecektir? Cevapların tespit edilmesi zaman alacaktır; örneğin kapsamanın boyutunun, bundan etkilenecek bir dizi kuruluş ile beraber kararlaştırı l ması gereklidir: Bina Kontrol Birimleri , İtfaiyeler, kanun koyucular, yangın alarm sektörünün temsilcilerinin devreye girmesi gerekecektir. İmalatçı firmaların, uygun tasarımlar üretme'si gerekecektir; ancak bundan önce ürünün değerlendirilmesinde kullanı lacak bir standart olmalıdır. EN54-23 Yangın Tetkik ve Yangın Alarm Sistemleri, Kısım 23: Yangın Alarm Cihazları -görsel alarmlar, hazırlık aşamasındadır. Ancak yine de Engelliler Yasası gereklerine göre kullanım için uygun kılınacak hayati bilgiler mevcut değildir. Mevcut işaretli ışıkların performansını kontrol etmenin beraberinde getirdiği zorluklar için de performans bantlarına göre bir değerlendirme söz konusu olacaktır; böylece, belirli bir noktada yerleştirme aralıkları ve ışık çıkışı, tablolardan hesaplanabilir bunun için de, Amerika'daki ürünler için kullanılan yönteme benzer bir yöntem kullanılabilir. Bütün bunlar görsel sinyaller ile ilgili olsa da titreşimli çağrı cihazları gibi diğer cihazlar için de paralel görüşler mevcuttur. Bunlar da, telsiz bağlantısı, pil ömrü ve üretilmesi gereken titreşim seviyeleri gibi sorun ları beraberinde getirmektedir. Engelliler Yasası da etkin bir şekilde geriye yönelik olduğu için günümüzün sistem montaj elemanları daha sonra standart altı kalacaktır ve dolayısıyla şirketler, tesislerini yenilemek veya modifiye etmek üzere önemli masraflara maruz kalacaklardır. Bu nedenle, bu şartlara dair bir açıklamanın en kısa sürede yayınlanması ya da en azından üzerinde mutabakata varılması hayati önem taşımaktadır. ■

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=