1 LiMAN GÜVENLiĞi Deııiz/erde oluşacak telılikeleı; çevre ve sermaye yöııiiııdeıı çok biiyiik kayıplara yol açabilmekte ve hatta bir liıııaııda ya da bölgede oluşacak tehlike birdeıı çok iilkeyi dalıi etkileyebilıııektedir. ____ _____ Alııııet Meriçli Erdemir Güvenlik Danışmanı Karadeniz Ereğli YANGIN ·ve GÜVENLİK SAYI 93 116 Türk Limanlarına Yönelebilecek Olası Tehditler ve Alınabilecek •• Güvenlik Onlemleri 1. GiRiŞ Yeryüzünün büyük bölümünü kaplayan okyanuslar ve denizler; insanlığa doğal kaynak olarak (bal ık, petrol, doğalgaz, dalga enerjisi vb.) hizmet vermektedir. Bununla birlikte, günümüzde denizlerin asıl önemi; taşı macılı k faaliyetlerinin büyük bir kısmını kapsamasından kaynaklanmaktadır. örneğin; 2004 yılında, dünya denizlerinde, 30 bin civarı nda gemi ile, 7 milyar tonluk taşıma yapılmıştır. Bu kadar yük; kamyonlarla taşınmaya çalışılsa 700 milyon adet kamyona ihtiyaç olacaktı ki bu kadar kamyon takriben 42 milyon km bir yol işgal edecekti. Yollara sığması mümkün görünmeyen bu kadar büyük boyutlu taşı macıl ık faaliyetlerinin başlangıcı ve bitişi ile yükleme ve boşaltma faaliyetlerinin yoğunlaştı ğ ı noktalar, limanlar ve deniz tesisleridir. Ancak denizlerde oluşacak tehlikeler, çevre ve sermaye yönünden çok büyük kayı plara yol açabilmekte ve hatta bir limanda ya da bölgede oluşacak tehlike birden çok ülkeyi dahi etkileyebilmektedir. Örneğin; 2003 yı l ında dünya denizlerinde en basit şekli ile 445 korsanlık olayı cereyan etmişti r. Bu olaylarda 21 gemi görevlisi öldürülmüş, 71 mürettebat ve yolcu kayıp olarak kayıtlara geçmiştir. Bu riskleri dikkate alan dünya ülkeleri, deniz ticaretinin son derece büyüdüğü günümüzde, özellikle; 11 Eylül 2001 tarihinde ABD'de meydana gelen sabotaj olayı ndan sonra liman ve deniz tesislerinin güvenliğinin sağlanması faaliyetlerini ul uslararas ı kurallara bağlam ı ştı r. Görüldüğü gibi; dünya taşımacılığının çok büyük bölümünün yürütüldüğü limanlar; yurt dışına açılan hudut kapı larıdır. Bu yönü ile limanların işletilmesi ve güvenliğinin sağlanmasında ulusal yasalara ilaveten uluslararası kurallar da geçerlidir. Bu nedenle liman ve deniz tesislerimizin güvenliğini yalnız 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun'a göre yürütmek yetersiz olacaktır. Zira yabancı bandıralı gemilerin limanlarımıza gelişlerinde; t Denizde Can Güvenliği Esasları (SOLAS 1974, Bölüm Xl-2) t Uluslararası Gemi ve Liman Tesisleri Güvenlik Kodu (ISPS CODE) esaslarına göre bazı şartlar aranmaktadır. 1.1. ISPS CODE Amaçları a. Denizlerde oluşabilecek güvenlik tehditlerini tespit etmek ve gemiler ile liman tesislerini etkileyen güvenlik tehditlerini önleyici güvenlik tedbirlerinin bütün limanlarda aynı şekilde alınmasını sağlamak. b.Anlaşmaya taraf devletler, kuruluşlar, yerel makamlar, denizcilik şirketleri ve liman işleticileri arasında uluslararası işbirliğini sağlayacak uluslararası yapı oluşturmak. c. Güvenlikle ilgili bilgilerin (olaylar, güvensizlikler, riskler, tehlikeler vb.) erken ve etkin bir şekilde toplanmasını ve tüm taraf devletler ile limanlara dağıtılmasını sağlamak. d.Olası tehlikeler karşısında değişen güvenlik seviyelerine uygun hareket edebilmeyi sağlayacak olan müşterek plan ve işlemlere sahip olabilmek için liman güvenliği ile ilgili standartlar ve metodoloji oluşturmak. e. Gemiler ile liman tesisleri arasında haberleşmeye yönelik işbirliğini n düzen ve devamını sağlamak. f. Denizlerde güvenl iğ i tesis etmek üzere uygun ve yeterli tedbirlerin alınabilmesi için gerekli ortam ve olanakları sağlamak. g.Güvenlik değerlendirmeleri yaparak, dünya
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=