IRiSK YÖNETiMi Büyük veya kompleks tehlikelerden kaynaklanan risklerin değerlendirilmesi için kullanılabilecek pek çok yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemlere örnek olarak Tehlike ve işletilebilirlik Çalışmaları (Hazard and Operability Studies-HAZOPS), Hata Modları ve Etki Analizi (Failure Modes and Effect Analysis-FMEA), Olay Ağacı Analizi (Event Tree Analysis) ve Hata Ağacı Analizi (Faul! Tree Analysis) verilebilir. Bununla birlikte tehlikelerin büyük bir çoğunluğu rölatif olarak doğrusal olup bu tehlikeler için gereken tek şey basit bir risk derecelendirme sisteminin kullan ı lmasıdır. Genel olarak uygulanan yöntem olasılı k ve şiddet için skalaların oluşturulması, tehlikelerin bu skalalara göre derecelendirilmesi ve derecelerin birl eştirilmesidir. Tehlike tanımlamada karşılaşılan problemlerden biri de, biri diğerine göre net bir şekilde daha ciddi risk oluşturma potansiyeli olan çok sayıda tehlikenin tanımlanacak olmasıdır. Genelde bulunan ise tehlikelerin büyük bir bölümünün daha ileri faaliyet yapı lmas ı n ı gerektirecek ciddiyette olmadığı dır. Bunlar "önemsiz" risklere sahip tehlikeler olarak adlandırılmaktad ı r. Risk değerlendirmesinde dikkat edilmesi gereken başlıca faktörler aşağıda verilmektedir: t Riske maruz kalan kişi sayısı t Riske maruz kalan kişilerin profili ve özel gereksinimleri (örneğin yeni personel, taşeron l a r, engelli personel, hamile bayanlar, vb.) t Riske ne şekilde maruz kaldıkları t Hangi sıklıkta maruz kald ı kları t Maruz kaldıkları risklerin kombinasyonları (örneğin bir kişi hem gürültüye hem de kimyasal maddeye maruz kalabilir) t Zararın ciddiyet derecesi t Risk kontrol hakkında yasal mevzuat şartları t İlgili iş süreçleri (örneğin proses, bakım - onarım, temizlik, müşteri hizmetleri, vb.) t Vb. Risk değerlendirme sonuçlarının yazılı kayıtları oluşturulmalı ve çal ı şanlar maruz kaldıkları riskler hakkında bilgilendilYANGIN ve GÜVENLiK SAYI 93 108 rilmelid ir. Yazılı kayıtlar gelecekteki kullanımlar için muhafaza edilmelidir. Risk değerlendirmesi yapılırken yapılması gereken bir çalışma da önem derecesi belirlenen her bir risk için işyerinde uygulanan mevcut risk kontrol tedbirlerinin aşağıda verilen risk kontrol hiyerarşisine uygun şekilde yeniden gözden geçirilmesi ve uygun risk kontrol tedbirlerinin değerlendirilerek planlanmasıdır. Risk Kontrol Hiyerarşisi t Tehlikenin Kaynağında Giderilmesi Örneğin, tehlikeli bir madde yerine tehlikeli olmayan bir maddenin kullanımı, gürültülü bir makinenin kullanımının durdurulması, elle taşıma işlerinin mekanik araçlarla yapı l ması , vb. t Tehlikenin Kaynağında Azaltılması Örneğin tehlikeli bir maddenin, tesisin veya prosesin yerine daha az tehlikeli olanların kullanılması, gürültülü bir makinenin daha sessiz olan bir makine ile değiştirilmesi , elle taşıma işlerinde çalışma tezgahı seviyelerinin ayarlanarak eğilip -kalkma ihtiyacının önlenmesi vb. Tehlikenin kaynağında önlenmesi mümkün değilse, kaynağında azaltılması yalnızca tercih edilen bir risk kontrol yöntemi olmayıp aynı zamanda daha az maliyetli olabilir. Örneğin buhar oluşumu riskine karşı daha az tehlikeli bir kimyasal maddenin ku ll anılması, maliyeti yüksek havalandırma sistemleri kurmaktan daha ucuza mal olabilir. t Kişilerin Tehlikeden Uzak tutulması Örneğin sprey boyamanın robotlar kullanılarak yapılması, kişilerin gürültülü makinelerin yakınında çalışmasına izin verilmemesi. t Tehlikenin Çembere Alınması Örneği n tüm boyama işlem l erinin düzgün ve kapalı bir boyama kabininde yapı lmas ı , gürültülü makinelerin etrafını n ses geçirmez plakalarla kaplanması, hareketli parçaları olan ekipmanlara koruyucu konulmas ı. t Çalışanların "Maruz Kalma" Durumlarının Azaltılması örneğin bir kişinin, sekiz saat maruz kalması yerine dört kişiden her birinin ikişer saat bir gürültüye veya bir kimyasala maruz kalması. t İş Sisteminin İyileştirilmesi Örneğin buharlaşmayı minimize edecek tarzda bir boyama faaliyetinin yapı l mas ı konusunda yazılı prosedürler oluşturulması, tehlikeli alanlara çalışanların girişinin kısıtlanması. t Kişisel Koruyucu Donanım Kullanımı Örneğin eldivenler, koruyucu gözlükler ve kulaklıklar vb. Kişisel koruyucu donanımların etkin koruma sağlayabilmesi için işveren; - Etkin koruma sağlayan kişisel koruyucu donanımları seçilmesi - Seçilen ekipmanlar kişilere uygun olmalı - Kişisel koruyucu donanımların kullanılmasının sağlanması konusunda çal ı şan la ra uygun bilgilendirme ve talimatların verilmesi - Kişilerin kullanıp kullanmadıklarının uygun yöntemlerle kontrolü - Kişisel koruyucu donanımların, hijyen şartlarının sağlanması ve bakımlarının yapılması konularında kayda değer gayret göstermelidir. iş sağlığı ve iş güvenliğini iyileştirmek her zaman çok masraflı olmayabilir. Örneğin, araç kazaları n ın önlenmesine yardımcı olması için tehlikeli kör bir dönemece bir ayna yerleştiril mesi, kaygan döşemelere kaygan olmayan malzemelerin konu lmas ı gibi önlemler riskler dikkate a l ındığında çok da pahalı olmayan önlemlerdir. Bir kaza olduğunda basit olan önlemlerin alınmasındaki eksiklik bir işyerine çok daha pahalıya mal olabilir. Risk kontrol tedbirleri pl anlanırken öncelikle ilgili yasal mevzuat şartlarının sağlandığından emin olunmalıdır. Risk Kontrol Tedbirlerine Örnekler t İşyerinde tüm çalışanların iş sağlığı ve g üvenliğ ine yönelik olarak görev yetki ve sorumluluklarının tanımlanması ve kendilerine bildirilmesi t Riskli faaliyetlerin emniyetli şartlar altında gerçekleştirilmesine yönelik prosedür ve talimatların oluşturulması ve uygulanması
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=