Yangın ve Güvenlik Dergisi 91. Sayı (Kasım-Aralık 2005)

!KAPAK KONUSU Ayrıca, işe bağlı riskler ve ilgili yasal düzenlemeler konularında bilgi eksikl iği, eğitim eksikliği, iş kazası veya meslek hastal ığı maliyetleri konusundaki bilinçsizlik, zaman ve kaynak eksikliği, teknolojik yetersizlikler, şirket içi danışma birimlerinin eksikliği gibi bir çok neden gösterilebilir. Bu durumda, KOBİ'lerde işe bağlı risklerin önlenmesine ve iş koşullarının iyileştirilmesine yönelik yaklaşımların olumlu sonuç verebilmesi için yukarıda belirtilen temel sorunların giderilmesi yönünde çalışmalar yapmak, başta genel müdürlüğümüz olmak üzere tüm ilgili tarafların sorumluluğundadır. KOBİ'lerde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin çağdaş ölçütlerde verilebilmesi konusunda devlet, işçi ve işverenlere büyük görevler düşmektedir. Bu bağla mda, eğitim çalışmaları vazgeçilmez bir önem taşımaktadır. İnsan sağlığına verdiği zararların yanı sıra büyük ölçüde hizmet kaybına da neden olan iş kazaları ve meslek hasta l ıkları ile ilgili eğitim çalışmalarının süreklilik kazanması, üretim araçlarının düzenli bakımı ve sağlıklı çalışma koşullarının oluşturulmasıyla en aza indirilecektir. 4857 sayılı İş Kanunu'nda üçten fazla işçi çalıştıran tüm işyerlerinde sağlık ve güvenliğin korunması için tüm işverenlere çalışanlarını eğitime ve bilİş Kazaları Oranları ___ ___ O Uluslararası Çalışına Örgiitii yayınlarına göre, diinyada her yıl 2,2 milyon çalışan işle bağlantılı kazalar ve meslek hastalıkları sonucu hayatını kaybetmektediı: O 270 milyon çalışan kazaya ve 160 milyon çalışan meslek h asta lığı na maruz kalmaktadıı: O AB iilkeleriııde son dönemde işle ilgili hastalıklar sonucu ll6 bin kişi, iş kazaları sonucu 5 bin 800 kişi olmak iizere toplam 121 bin 800 ölüm gerçekleşıııiştiı: O OSHA yayınlarında; Avrupa ülkelerinde iş kazaları ve meslek hastalık/arı sonucu yılda 75 bin kişinin sürekli çalışamaz durııma geldiği, /49 milyon iş günü ve 20 milyar Avro maddi kaybın meydana geldiği rapor edilmektedir. O Ülkemizde, 2004 yılı SSK istatistiklerine göre; 83 bin 830 iş kazası, 384 meslek hastalığı, 843 iş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölüm ve 2 milyon 31 bin 238 işgiinii kaybı gerçekleşıniştiı'. ss lYANGIN ve GÜVENLiK SAYI 91 gilendirme zorunluluğunun getirilmesi ile bu konuda önemli bir adım atılmıştır. ~ İş kazaları ve meslek hastalıkları sadece manevi değil, büyük maddi kayıplara neden oluyor. Bu maliyet unsuru nasıl ortadan kaldırılabilir? İş kazaları ve meslek hastal ıklarını n tartışmasız olan insani boyutu yanında , gerek işyeri düzeyinde gerekse ülke düzeyinde neden olduğu ekonomik kayıpların da mutlaka irdelenmesi gerekmektedir. Özellikle gelişmiş ülkelerde iş sağl ığ ı ve güvenliği programları için bir çok fayda - maliyet analizi araştırmaları yapılmaktadır. Birkaç örnek vermek gerekirse; İ sviçre'de uygulanan bir stres önleme programı üretim maliyetlerinde yüzde 12'Iik bir azalma sağlamıştır ve bu azalma önleyici tedbirlerle ilgili maliyetlerin büyük bir kısmını karşılamıştır. İsveç'te yapılan bir araştırmada, ergonomik tedbirleri almanın kolay ve karlı bir önleme yöntemi olduğu ispatlanmış, aynı şekilde kimyasal tehlikelerin bertaraf edilmesi için alınacak tedbirlerin de yine karlı önlemler arasında yer aldığı ancak gürültü ve titreşimin azaltılması için alınacak önlemlerin aynı karlılığı sağlamadığı açıklanmıştır. Hollanda'da ise, iş stresi, fiziksel iş yükü ve hastalık nedeniyle devamsızlık sorunlarını değerlendiren ve bunları azaltmayı amaçlayan 1 O proje uygulamaya konmuştur. Farklı yöntemlerle hesaplansa da tüm fayda - maliyet analizleri, alınan tedbirlerle elde edilen kazancın maliyetlerin üstünde bir karlılık sağladığını göstermiştir. İşverenler, kazaların gerçek maliyetini beli rleyemediği veya bu bilince sahip olmadıkları sürece kazaları azaltmak veya önüne geçmek oldukça zordur. Ancak, bu tür maliyetlerin hesaplanması çok sayıda varsayımda bulunmayı gerektirdiğinden genellikle karmaşık bulunmaktadır. İş kazaları ve meslek hastalıkları ; tazminatlar, sigorta ödemeleri ve sağl ık giderleri gibi doğrudan maliyetlerin yanı sıra kazaya maruz kalan kişinin bir süre veya sürekli çalışamaması, işin durması, iş günü ve iş gücü kaybı, işyerinin veya ekipmanın zarar görmesi, çalışanlar üzerindeki olumsuz moral etkisi nedeni ile üretimin yavaşlaması gibi birçok dolayl ı maliyeti de beraberinde getirmektedir. Bu durumda işverenleri ikna etmenin en etkili yolu, onlara iş koşullarını iyileştirmek için yapılan yatırımların geri döndüğüne dair verilerin sağ lanmasıdır. Sonuç olarak, iş sağlığı ve güven liğin in iyileştirilmesi amacı ile yap ı lacak her türlü faaliyet ve proje sonuçta sadece sosyal acıların ve s ıkı ntıları n giderilmesine değil, ekonomik kayıpların giderilmesi konusunda da büyük katkı sağlayacaktır. Bu konuda en kalıcı ve etkili sonuç verecek faaliyetler ve projelerin ise eğitim ve duyarlı l aşt ı rmaya yönelik olanlar olduğunu düşünüyorum. ~ Maddi ve manevi olarak büyük bir maliyet olan iş kazalarını engellemek amacıyla, önümüzdeki dönemde ne gibi projeleri hayata geçirmeyi düşünüyorsunuz? Genel müdürlüğümüz tarafından hazırlanan ve AB tarafından desteklenen 8,16 milyon Avro tutarındaki "Türkiye'de iş sağlığ ı n ın ve güvenliğinin güçlendirilmesi projesi" 15 Ocak 2006'da sona erecek. Bu projenin amacı, Türkiye'deki iş sağlığı ve güvenliği standartlarını AB standartlarına uydurmak, özellikle küçük ve orta ölçekli işl etmelere odaklanarak, işyerlerinde iş sağlığı ve güven l iğ i kural ve yönetmeliklerinin uygul anmas ı için etkili ve verimli bir sistemin gel i ştiri l mesine katkıda bulunmaktır. Avrupa Birliği ile bütünleşme sürecinde, Avrupa Birliği'nin bu alandaki kurum ları ile bütünleşme ve Avrupa Birliği'nde halen uygulanmakta olan projelere entegre olma çalışma larımız önümüzdeki dönemde de devam

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=