ısu sisi Su sisi sistemleri, 11ispeteıı yeııi bir teknolojidir ve aıılaşılıııası Jıeııiiz taıııaııılaıııııaıııış bir siireçtiı: Bıı yazıda, Alex Palau, bıı süreci özetlemekte ve uygıılaıııasıııa yöııelik ıııevcııt staııdartlarııı aııa lıatlarıııı iııceleıııektedir. _ ______ Alex Palau FSE, Temmuz-Ağustos 2005 IYANGIN ve GÜVENLiK SAYI 91 164 Su Sisi Sistemleri Günümüz aktif itfaiye ve kontrol ortamında, yangın mühendisliği temin edilmesinde, su sisi neler vaat etmektedir? Aktif yangınla mücadelede, 1987 öncesi yöntemler iki kısımda ele alınmakta idi: Yangın kontrol ve engelleme problemini ele alan sprinklerler ve spesifik alanlarda yangın söndürme veya ekipman ya da süreçler üzerinde mahalli uygulamalara yönelik halon veya karbondioksit uygulamaları. Montreal Protokolüne istinaden halon kullanımındaki kısıtlamalara ve potansiyel olarak kalabalık alanlarda karbondioksit kullanımına ilişkin emniyet kriterlerine dair müteakip endişelere bağl ı olarak, alternatif yangın söndürme malzemeleri bulma gereksinimi doğmuştu. Bunun bir sonucu olarak, artık piyasada mevcut olan birçok farklı yangın koruma sistemleri ortaya çıktı, ancak bu sistemlerin hiçbiri tüm uygulamalar için uygun değildir ve tümü de söndürme sistemleri olarak tasarlanamaz. Ayrıca, yangın mühendisliğinde 'performansa bağlı kurallara' doğru bir geçiş olmuştur, bunlara göre, müşavir mühendislerin, sigorta firmalarının ve nihai ku llanıcı ların -projenin erken safhalarında- yangın koruma sistemlerinden beklenen hedefleri tan ımlaması gerekmektedir. Bu durumlarda, yangının söndürülmesi her zaman temel parametre olmayabiliyor. Zira, esas •olan teminat, aşağıdakilerin temin edilmesine yöneliktir: t Emniyetli tahliye şartları, t Binanın yapısal stabilitesi, t Bina muhteviyatındaki hasarın azaltılması. Temel hedefler tanımlandıktan sonra, hangi yangın koruma sisteminin en iyi seçenek olduğuna dair karar vermek mümkündür. Tanımlanmış olan hedeflere bağlı olarak, aynı uygulamanın farklı bir yangın koruma sistemi ile sonuçlanması da alışılmamış bir durum değildir. çen senelerde imalatçı firmalar, test laboratuarları ve sigorta firmaları tarafından gösterilen büyük çabalara rağmen, bu sistemlerin performansına dair daha öğrenecek çok şey olduğunu söylemek doğru olacaktır. Yine de, hacim doldurma tasarımlarında, su sisinin temel söndürme mekanizmasının, zerrelerin, yangından çıkan ısı ile buharlaşması ve buhara dönüşmesi olduğu yönünde genel bir mutabakat vardır. Bu buharın üretilmesi, yangından ısı alır vebağıl nemin artmasına bağlı olarak oksijen yoğunluğunun azalması ile yangının durgunlaştırılması sağlanır. Test sonuçları, su sisi sistemleri ile, kapalı odalardaki nispeten daha büyük 'alevli' yang ınları (oda büyüklüğüne göre izafidir) kolaylıkla söndürebilirken, küçük yangınlarda büyük bir zorluk yaşandığını ortaya koymaktadır. Su sisi sisteminin performansı , zerre büyüklüğüne ve hıza (moment), debi oranlarına, nozul dağılımına ve boşaltma (akma) süresine bağlıdır. Mühendisler ve nihai kullan ıcıların, bu sistemleri doğru olarak tasarlamak üzere parametrelere ihtiyacı vardır. Normalde, yerleşik standartlar bu ba~ımdan rehberlik sağlamaktadır. Maalesef, su sisi sistemlerine ilişkin az sayıda stanMuhtemel mühendislik çözümlerinden biri de, dart vardır ve bunların hiçbiri, nozulların nereye su sisidir. Su sisi, çevre dostudur, meskun mahaller için uygundur ve kolaylıkla bulunan, ucuz bir söndürme malzemesi, yani su kullanılır. Geyerleştirilmesi ve doğru debi oranına dair herhangi bir yönlendirme vermemektedir. Ana müracaat standard ı kabul edilen NFPA 750
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=