başlamaları ve otoriter nitelikte önlemler almaya başlamasına neden olacaktı r. Bu tip oluşumların örnekleri hem genel olarak toplum içinde hem de işyerlerinde sıklıkla görülmektedir. ABD'de, dört kişi sigara içtikleri için Michigan'daki Weyco adlı bir şirketten çıkarılmıştır. Şirket çalışanlarının kendilerine ait özel zamanlarında bile sigara içenlerin şirkette çalışamayacağını belirttikten sonra, sigara içtikleri belirlenen bu dört kişi sigara içip içmediklerinin test edilmesine karşı çıkmıştı. Bu tür girişimler de, kurumların sağlık konusunu kullanarak bireylerin kişisel ve mahrem yaşantılarına gün geçtikçe daha çok müdahale etmeye niyetli olduğunu apaçık göstermektedir. Bireyi özgür hareket edebilen kişiler olarak algılama yaklaşımının nasıl küçümsendiğine en güzel örnek de kabadayılık taslanmasıdır. Günümüzde kişisel çatışmalardan, güçlü kişilik tartışmaları ve apaçık bir şekilde itici ve rahatsız edici davranışlara kadar her şey yeniden tanımlanarak "kabadayılık" olarak adlandırılabilmektedir. Kabadayılık taslanmasının ilginç yanı da bu tür tav ı rlara maruz kalan kişi açısından bakıldığında pasiflik anlayışının tek taraflı kavranması gibi bir durumu da içinde barınd ırıyor olmasıdır. Kabadayı lığa yönelik suçlamalar ayrıca bu tür tavırlar karşısında kişinin kurban olmak dışında pek fazla seçeneğe sahip olmadığı imasını da bünyesinde barındırmaktadır. Fareli Köyün Kavalcısı Mı? Kurumların yaşanan sorunlarla ilgili suçu üstlenmeleri veya mantıklı bir rol üstlenmeleri gibi hususların dışında, çalışanlarının bireysel sorunlarıyla ilgili olarak sosyal sorumluluk sahibi olmaları gerektiği yönündeki yaygın dogmatik görüş çözebileceği sorunlardan çok daha fazlasını yaratabilecek güce sahiptir. Özellikle de açılabilecek hukuki davalarla ilgili olarak sorunlar yaşanacağı açıkça görülecek bir gerçekliğe sahiptir. Ne tür bir olayla ilgili olursa olsun, kurumsal şirketlerin çeşitli yöntemlerle sosyal sorumluluk sahibi olduklarını gösterme çabaları dolaylı da olsa, uzun vadede kendilerine daha fazla paraya mal olabileKAPAK KONUSUI cek bir durumla sonuçlanabilir ve tazminat peşinde koşan bir toplumun yaratılmasını hızlandırabilir. Sanayi sektörleri için var olan en büyük tehlike ise, sigara tüketiminin sağlıkla ilgili yarattığı sorunlarla ilgili olarak bireylerden daha fazla sorumlu oldukları iddiasıyla 289 milyar Dolardan fazla tazminat ödemek zorunda kalan Amerikan tütün şirketlerinin yaşadıkları durumun tekrarlanması olacaktır. Aslında hukuki davaların açılması ile kurumsal sosyal sorumluluk sahibi olmak, bir paranın iki farklı yüzü gibi görülmelidir. Kurumsal sosyal sorumluluk anlayışının büyük bir kısmı bireylerin kendi başlarına karar veremeyecekleri varsayımı üzerinden geliştirilmiştir. Hukuki davaların açılması ve başkaların ı suçlama dürtüsü aslında aynı inanç sisteminin sonuçlarından sadece birkaçıdır. Kurumsal sosyal sorumluluk anlayışı bir tür genelleştirilmiş, örtük sorumluluğu da destekleyerek insanların olayları kendi bireysel bilgi ve birikimleri açısından görmelerini engellemektedir. Sorumluluk kavramının yüklendiği ve gün geçtikçe daha da artan bir şekilde aşırı babacı bir yaklaşımla alınmış kararlar aslında pek de mant ıklı gelmeyebilecektir. Devamlı öne sürüldüğü gibi, gıda şirketleri gerçekten bizi "şişmanlatmaktan" sorumlu tutulabilir mi? Gıda ürünlerindeki yağ oranını azaltmak bu sorunu çözmenin kabul edilebilir yolu mudur? Yanlış yönlendirilmiş benzeri ticari kararların işyeri bağlamında alınmadığını hatırlamak önemli olacaktır. Karşılaştıkları çeşitli sorunlara sımsıkı sarılan mesleki sağlık ve güvenlik uygulamaları geliştiren kişi ve kurumlar kurumsal sosyal sorumluluk kavramına daha eleştirel bir gözle bakabilmelidir. Açıkçası , kurumlar bariz bir şekilde ihmalkar davrandıklarında güvenlik ihlalleri gibi olayların yaşanması normaldir ve bu kurumların sorumluluğu üstlenmeleri beklenecektir. Bununla birlikte, insanları veya kurumları suçlamanın doğru olmadığı durumlarda ufak tefek kazalar da yaşanabilir: Bazen bireylerin de sorumluluklarını üstlenmeleri gerekir. ■ YANGIN ve GÜVENLiK SAYI 91 111
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=