IYANGIN POMPALAR! Bu yazıda yaııgııı pompası ol<ırak kııllaııılacak Dik Milli Tiirbiıı tipi pompalarda olması gereken özellikler koııstriiksiyoıı, ıııa/zeıııe ve lıidrolik perforıııaııs açısıııdaıı iııceleıııııiştir. __ _ Hayrettin Yücel Dağada VİZYON Daıı. Miilı. ve Dış Tic. Ltd. Şti. IYANGIN ve GÜVENLiK SAYI 90 126 Dik Türbin Pompalarının Yangın Pompası Olarak Kullanılması 1. GİRİŞ Su kaynağının yer altında olduğu ve minimum su seviyesinin altına başka bir pompa kurulmasının zor olduğu yerlerdeki yangın pompa servisleri için dik milli türbin pompası uygundur. Yatay milli pompaların emme yüksekliği ile çalışmasına NFPA 20'ye göre izin verilmediğinden, yangın pompası emişinde pozitif basınç sağlanamayan yerlerde dik milli türbin pompası kullanmak en iyi seçimdir. Anma debisinin %150'sinde pompalanan su seviyesi yer yüzeyinden itibaren 61 m (200 fl)'yi aşan yerlerdeki kuyu içine yangın pompaları yerleştirilmemelidir. Pompa anma debisinin %150'sindeki basınç değeri, anma basınç değerinin %65'inin altına düşmemelidir. Kapalı vana değeri de anma basınç değerinin %140'ını aşmamalıdır. Göl, nehir, kuyu gibi doğal oluşan su kaynaklarından suyu çeken dik milli türbin pompalarının kullanıldığı yerlerde, su seviyesinin mevsimlik dalgalanması , kar mevcudiyeti, süprüntü birikmesine karşı dikkat edilmelidir. Reservuar veya tanklar gibi depolanm ış su kaynakları tercih edilebilir. Yangın pompası ve yangın koruma sisteminin başarılı bir şekilde çalışması açısından, su tedarikinin güvenilirl iği ve uygunluğu kritik ve önemlidir. Bu yazıda Amerikan Yangın Standartlarına göre Dik Milli Türbin tipi Pompalarda olması gereken özellikler konstrüksiyon, malzeme ve hidrolik performans açısından incelenmiştir. NFPA 20, UL 448, FM 1312 standartları incelenmiş ve Dik Milli Türbin tipi Pom paları n ın taşıması gereken konstrüksiyon, malzeme ve hidrolik performans özellikleri bildiri kapsamına alınmıştır. NFPA, dünyada en çok kullanılan ve özellikle pompa sistemlerinde yaygın olarak kabul görmüş bir standarttır. Yangın Pompası olarak kullanılacak bir pompanı,n sadece anma değerinde değil %150 debide de manometrik yüksek liği anma değerinin %65'inin altına düşmemesi gerekmektedir. 2. POMPA DALMA DERİNLİĞİ Kuyu tesisatı: Yangın pompası ünitesinin güvenilir operasyonu için pompa çanak gövdelerinin uygun şekilde suya batması sağlanmalıdır. Pompa çanak gövdesi montajının dipten/alttan ikinci çarkın suya batması 10 fl'ten (3 m) az olmamalıd ır (%150 kapasitede pompalama su seviyesi altına). Suya dalma deniz seviyesinin üstündeki yerlerde her 1000 m. için 1 fi (0,3 m) arttırılır. 1Oft (3 m), kuyu uygulama la rında uygun pompa işletimini sağlamak için minimum kabul edilebilir seviye olarak dikkate alınır. Örneğin, deniz seviyesinden 1000 fi (305 m) yükseklikte 10 ft'e (3 m) eşdeğer NPSHA elde etmek istiyorsak, yaklaşık 11 fi (3,3 m) su gerekmektedir. lslak çukur tesisatı: Emiş için/suya batışının sağlanması için pompa çanak montajı altından ikinci çarkın yüksekliği suyu sağlayan çukurun açık tarafındaki en düşük pompalama su seviyesinin altında olmalıdır. 2000 GPM (7570 IUdak) veya daha büyük anma debili pompaların kullanılmasında aşırı karitasyonu önlemek ve varteks formasyonunu önlemek için ilave dolma/batma gereklidir. Su derinliği sığ ise, büyük bir emiş çanı istenen dolmayı azaltabilir. Bu şartın amacı, su hızının 2 ft/sec (0,7 m/s) ile 4 ft/sec (1,2 m/s) arasında tutmaktır. Giriş dizaynı: Yaklaşma kanalı veya giriş borusu içindeki hızlar yaklaşık 2 ft/sec' i (O,7 mi s) aşma malıd ı r. lslak çukurlar içindeki hızlar 1 ft/sec'i (0,3 m/s) aşmamalıdır. İdeal yaklaşım düz bir kanalın pompaya direkt gelmesidir. Kuyu konstrüksiyonu: Su tedarikinin güven il i rliği kritik olduğundan, yeraltı suyu araştırması kuyu konstrüksiyonundan ve pompayı satın almadan önce yapılmalıdı r. Dik türbin pompası bütün parçalarıyla dik pozisyonda doğru hizada çalışacak şekilde tasarlanacaktır. Kuyunun pompayı alabilmesi için geniş bir çaba yeterli dikliğe sahip olmalıdır. Dik
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=