122 IDUMAN KONTROLÜ 'Duıııaııın karşılıklı lıavalaııdırnıa ile tahliyesi yeııideıı ele alııınıalı mı?_' _____ ___ Hoıvard Morgaıı, Uluslararası Yangın Danışmanları Ltd, • Yangın Baş Mühendisi. Fire Prevention & Fire Eııgineers Journal, 05/2005 IYANGIN ve GÜVENLiK SAYI 90 Duman Tahliyesi Hafızası kuvvetli olanlarımız karşılıklı havalandırmayla duman tahliyesi olarak bilinen duman kontrol şeklini hatırlayacaklardır. Bu yöntem, Britanya Standart Uygulama Kodu CP3: Binaların Tasarımı İçin Temel Veri Kodu, Bölüm iV: Yangın Önlemleri Kısım 1: 1971'de iki kattan yüksek binalarda bulunan konutlarda kaçış araçları olarak kullanılan ortak giriş koridorlarının korunması için kabul edilebilir bir yöntem olarak tanımlanmıştır. Altında yatan düşünce şuydu; yeterince çok miktarda temiz hava koridorda dolaştırılınca yangın olan bölümün kapısındaki çatlaklardan sızan dumanı güvenli bir görüş düzeyi sağlayacak şekilde hafifletecek böylece koridor kaçış rotası olarak kullanılmaya devam edecekti. Aynı zamanda itfaiyecilerin yangın olan yerin kapısına doğru güvenli bir şekilde yaklaşabilmelerini sağlayacaktı. Bunu başarmak için kod, birbirlerinden en fazla 60 m uzaklıkta olacak, ancak yan yana olanlar aynı duvarda olmayacak şekilde açıklıklar önermekteydi. Bu açıklıklar ya 1,5 m2'Iik otomatik açılan ya da 0,5 m2'Iik ve 1 m2 daha açı labilir alanı olan sürekli açık menfezler olabilir. Bu sistem havayı koridor içinde dolaştırmak için havalandırmalardaki rüzgar basıncına bağlıydı. Kod 1970'Ierin başında yayımlanmıştı ve hemen eleştiri aldı, özellikle de yangın personelinden... Ancak aynı zamanda bakım evlerinde ve sığı naklarda popüler olmaya başladı çünkü böylece koridorlar duman kapı larıyla bölünmeden inşa edilebiliyordu. Bu tür binalarda kapılar yüzünden yaşanan kazaların yangın ve duman nedeniyle yaşanan kazalardan daha fazla olduğu iddia edilmişti. Kod Üzerinde Araştırmalar Eski adıyla Yangın Araştırmaları Birimi yeni adıyla Bina Araştırmaları Kuruluşu tarafından yürütülen bir araştırma kodun önermelerinin efektifliğini ortaya koymak üzere tam gelişmiş yangınlar ve özel olarak yazılmış programlar kullanmıştı. Bu araştırmanın sonuçları kodu kabul etmemekteydi. Yüksek bir binanın karşılıklı cephelerindeki 1.5 m2'Iik açıklıklar ve hakim rüzgar yönünde yerleştirilen koridorla, rüzgar hızı ve ■ - yönü göz önüne alındığında, yılın sadece yüzde 53'ünde güvenli bir görüş (10 m olarak tanımlanan) elde edilebiliyordu. Diğer düzenlemelerin durumu daha da kötüydü. Araştırma raporu hiç yayımlanmadı fakat Britanya Standartlar Enstitüsü üyelerinin çoğuna -ki onlar aynı zamanda eski Uygulama Kodunun yerini alacak olan BS 5588: Bölüm 1: 1990: Binaların Tasarımı, Yapımı ve Kullanımında Yangın Önlemleri. Konut Binaları Uygulama Kodu üzerinde çal ışmaktaydılar- dağıtıldı. Aynı çalışma dumanı güvenli olarak hafifletmeyi sağlayacak gerekli hava akım düzeyinde koridorlarda kullanılacak egzoz fanları ve doğal girişlerin hava basıncı na çok hassas olacağını öne sürmekteydi. Sonuç olarak, bu fanlar seçeneğinin benimsenmesi önerilmemekteydi. Karşılıklı havalandırma ile duman tahliyesi BS 5588'de yer almadı. Bunun yerine yeni kod otomatik olarak açılan kapakların karışımının koridoru bölen duman kapı larıyla birlikte kullanılmasını önerdi. Bu birleşimin havalandırma açısından açıklanması her zaman güç olmuştur. 'S' Düzeyli Yangın Kapıları Sözü edilen araştırmada yangın odası ile koridor arasında 30 dakikalık yangın kapıları kullanı lmıştı r. Bu kapılar, kapı çatlak genişlikleri , özellikle kapı yüzündeki yiv ve kapı arasındaki boşluktaki, dikkatlice belirlemiştir. Kapıların ne duman sızdırmaz contaları ne de genleşen ~
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=