Yangın ve Güvenlik Dergisi 87. Sayı (Mayıs-Haziran 2005)

rev tanımları değil unvan tanımları yapılmıştır. Unvan değil görev tarif edilmelidir. Eğitimci, merdivenci, keşifçi, ekip başı, makinist, kurtarmacı, telsizci vs gibi görevlerde personelden istenen özellikler üzerinde durulmalıdır. İtfaiyecinin öncelikle sağlıklı olması gerekir. Kapalı mekan, dar alan, yükseklik fobisi (korkusu) olmamasının istenmesi yeterli değildir. Yangın, su baskını, doğal afetler, can kurtarma ve enkaz kaldırma gibi itfaiye olaylarına müdahale etme, bu olaylara neden olabilecek etkenleri ortadan kaldırma ve önlem aldırma görevleri, itfaiye teşkilatlarında çalışacak elemanlar için önemli ayrıcalıklar getirmektedir. Bu da itfaiyecinin, sosyal yapısı, kültürel durumu, fiziksel üstünlükleri, beden ve ruh sağlığı ile ilgilidir. Geçmişteki şikayetlerinin saptanması, tansiyon ve nabız sıklığı ölçümü, görüş testi, işitme ve renk testi, ergometre testi, akciğer işlevleri testi, idrar testi, göğüs kafesi röntgenleri, solunum organlarıyla ilgili hastalıklar, alkol ve madde bağımlılığı gibi çok sayıda muayene ve testten geçirilmesi gerekir. Bunların kabul edilebilecek sınırları yönetmelikte belirtilmelidir. Bunlara ilave olarak bütün gelişmiş ülkelerde uygulanan spor testleri yapılmalıdır. Bırakın yüzme bilmesini, çöldeki ülkeler bile yeni alınacak itfaiyeciden 10 m dalabilmesini zorunlu kılar. Deniz kenarında, göl kenarında, nehir kenarında bulunan bir şehirde görev yapan itfaiyecinin yüzme bilmemesi düşünülmemelidir. İtfaiyeye alınanlar elemanlar, 100 metrelik mesafeyi 15 saniyede koşabilmeli, 90 saniye içinde 25 kez diz büküp doğrulabilmeli, dinlenme yapmadan en az 10 kez şınav çekebilmeli, bir barfikste arka arkaya 5 kere çene seviyesine kadar çekilebilmeli, 60 kg'lık bir kütleyi kaldırıp, sırtında durmadan 50 m mesafeye taşıyabilmeli, sağ ve sol ele alınan iki bağ hortumu tutarak 1 m yüksekliğinde 10 cm enindeki bir duvar veya kalas üzerinde 1 O m kadar yürüyebilmeli, 1.50 m yükseklikten atlayabilmeli, 1 dakika süreyle nefes almayabilmeli vb. Birçok ülkede bu kriterlerin çok üzerinde istenmektedir. Yönetmelik yenilenirken değişen ne oldu diye baktığımda bazı detayların dışında radikal bir değişikliğin olmadığını görüyoruz. Kaynak aktarma zorunluluğu yok, eğitimi kimlerin yaptıracağı yok, bu yönetmeliğe uyulmaması durumunda ne olacağı yok. Bu yönetmeliğe göre daha önce olduğu gibi itfaiyeler Belediye Başkanının inisiyatifine bırakılm ıştır. Belediye Başkanı istediği kadar kaynak ayırır, istediği personeli itfaiyeye alır, istediğini itfaiyeden gönderir. Önemli olan yönetmeliklerin çıkarılması değil uygulanmasıdır. 1985 yılından bu tarafa yürürlükte olan 18851 sayılı yönetmeliğinin 7. maddesine göre itfaiye müdürü olabilmek için en az 18 yıl itfaiyede görev yapma zorunluluğu bulunmaktadır. Yirmi yıl içerisinde bu esas göre müdür atanan bir şehir göstermek çok zordur. Yine aynı düzen devam edecektir. Yönetmelikte yazıldığ ı halde uygulanmaması da yönetmeliğin ciddiyetini kaybettirecektir. Yeni düzenlenen yönetmelikte, iki yı l itfaiye müdür yardımcılığ ı yapan itfaiye Daire Başkanı, itfaiye müdürü olabilmekte ama itfaiye müdür yardımcısı olmak için herhangi bir şart getirilmemektedir. Yani Belediye Başkanı herhangi bir kişiyi itfaiye müdür yardımcısı yapıp iki yıl sonra da Daire Başkanı yapabilmektedir. Yönetmelikte "Gerek eğitim gerekse personel yetersizliği nedeniyle İtfaiye hizmetlerinin desteklenmesine ihtiyaç duyulan beldelerde kurulacak Gönüllü İtfaiye Teşkilleri belediyelerce teşvik edilir" TULUMBACI 1 deniliyor. Peki, gönüllü itfaiyecilik nedir, kimler olabilir, kim kurabilir, nasıl çalışırlar açıklama yok. Bir gönüllü itfaiyeci olay yerinde yaralanırsa ve hayatını kaybederse kim sorumlu olacak. Sivil Savunma Genel Müdürlüğü'nün en önemli görevlerinden biri "Gönüllüleri" organize etme olmalı ve sadece gönüllü itfaiyecilik ile ilgili bir yönetmelik hazırlanmalı, taslak yönetmeliğe gönüllü itfaiyeciliğin Sivil Savunma Genel Müdürlüğü tarafından organize edileceği ve belediye itfaiyeleri ile çalışacakları belirtilmelidir. İtfaiye okulları var ama itfaiye okulu mezunlarının alınması teknik lise mezunları gibi sadece tercih konusu yapılmış. Bu yönetmelikte itfaiyeci olabilmek için İtfa iye Meslek Yüksek Okulu mezunu olmak şart koşulmalıdır. Tercihe bırakıldığı takdirde uygulayan şehir çok az olacaktır. Yönetmelikte itfaiye, teknik bilgi gerektiren özel bir kurum olarak tanımlanırsa Meslek Yüksekokulu mezunu olma şartı konulabilir. Yönetmelikte rütbe değişimleri için sadece itfaiyede çalışma süresi kriter olarak yazılmış. Oysa Grup Amiri ve daha üst rütbelere atanabilmek için gelişmiş ülkelerde uzun süreli kurslarda başarıl ı olma şartı bulunmaktadır. Sivil Savunma'nın görevlerinden biri de bu kursları düzenlemek olmalı. Sivil Savunma İtfa iyenin görevlerini yapmamalı, sivil gönüllüleri organize etmeli, itfaiye eğitimleri yaptırmalı, terfi kursları düzenlemelidir. Belediyelerle ilgili 24/12/2004 ve 25680 sayılı kanunda itfaiye ile ilgili bütün yetkinin belediyelere verilmesi nedeniyle yönetmelikte radikal değişiklik yapılamamaktadır. Henüz taslak çalışmaları devam eden yönetmeliğin, çağdaş itfaiye yönetmeliği olabilmesi için itfaiye hizmetleri ile ilgili özel kanun çıkarılması gerekir. İtfaiyeler, Belediyelere bağlı olmalı fakat eğitimi, organizasyonu Sivil Savunma Genel Müdürlüğü tarafından yapılmalıdı r. Günümüzde belediyeler içiçe girmiştir ve itfaiye olayları belediyeler arası organizasyonu ilgilendirmektedir. Farklı eğitim ve farklı araç-gereçler, itfaiyeler arasındaki işbirliğini zorlaştırır. Sadece eğitimde standartlaşmaya gidilmemeli, aynı zamanda araç-gereç standartlarının da olması gerekir. ■ YANGIN ve GÜVENLiK SAYI 871 9

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=