Yangın ve Güvenlik Dergisi 87. Sayı (Mayıs-Haziran 2005)

IACiLDURUM kulla n ılmas ına izin verilebilmektedir ancak "BS 5266 Kısım 1 1999" 1.0 lüks düzeyini koşul olarak öngörmektedir. Kaçış yolları, açık alanlar ve yüksek risk içeren görev alanları için gerekli ayd ı nlatma seviyeleri artık çift numaral ı bir belge olan BS 5266 -7/EN1838'e uygun olarak saptanmalıdır. Eni 2 metreye kadar olan kaçış yollarında, kaçış yolunun orta hattında, zeminde yer alan yatay aydınlatma araçları 1.0 lüksten daha düşük kapasiteli olmayacak, kaçış yolunun sahip olduğu enin yarısından düşük olmamak kaydıyla belli boyuttaki merkezi hatlar ise bu değerin en az % 50'si kadar kapasitede bir aydınlatmaya sahip olacaktır. lngiltere'de geçerli olan A sınıfı uygulamalar sayesinde ise kaçış yolu kalıcı bir şekilde engelle kapatılmamış bulunan işletmelerde eskiden geçerli olan 0.2 lüks düzeyine izin verilmektedir. Ancak acil bir durum anında bunun yeterli olup olamayacağı garantili olmadığından standarttaki koşulla ra göre en az 1.0 lüks değerinin geçerli olması şart koşulmuştur. 60 metrekareden daha geniş veya yangın güvenliği risk değerlendirmesi sonucunda tehlikeli bir durum olduğu saptanan alanlarda zeminde en az 0.5 lüks kapasiteli aydınlatma bulunması ve odanın zemininde 0,5 metrelik bir sını r çizmesi şart koşulmuştur. Yüksek risk içerdiği saptanan alanlarda ise normal ana aydınlatma düzeyinin % 10'u veya en az 15 lüks kapasiteli aydınlatma tertibatının bulunması ve elektrik kesintisi olduktan 0.5 saniye içinde devreye girmesi şarttı r. Tehlike ortadan kalkıncaya dek bu düzeydeki aydınlatmanın kalması şart koşulmuştur. Tepki Süreleri BS 5266 pt7IEN 1838 4.2.6, 4.3.6 Tepki süresi içinde tedarik edilen gücün değ i ştirilm esi ve lambanın çalışması şarttı r. t Acil durum aydınlatma sisteminin % 50'si 5 saniye içinde devreye girmeli ve 60 saniye içinde tam kapasiteyle çalışmaya başlayarak bunu sistem kapatılıncaya dek sürdürebilmelidir. t Kalıcı olarak engel bulunmayan kaçış yolları - 0.2 lüks kapasiteli lambalar tam kapasiteyle 5 saniye içinde devreye girmelidir. IYANGIN ve GÜVENLİK SAYI 87 98 Cihaz ürünleri standartları EN 50172 5.5.1 ve 5.5.2, acil durum ayd ınlatmalarında kullanılan cihazlar, BS EN 605982-22:1999'a uygun olmalıdı r. Acil durum aydı nlatmaları için merkezi güç tesisatları, BS EN 50171 2001'e uygun olmalıdır. Bakımla ilgili Tüzüklerdeki Koşullar lngiltere'de geçerli olan BS 5266 ve EN 50172 bina sahipleri ve ki racı lara bir zorunluluk getirmekte ve acil durum aydınlatma tesisatlarında düzenli olarak rutin testler uygulanmasını şart koşarak doğru performansın kontrol edilmesini istemektedir. Diğer ülkelerde de benzer koşullar getirilecektir. Kısaca yapılması gereken testler aşağıda belirtilmiştir. Günlük: İşaret ampulleri kontrol edilmeli ve tüm ayd ı nlatma birimlerinin çalı ştığından emin olunmalıd ır. Aylık: Kısa süreli (en fazla belirlenen sürenin çeyreği kadar bir süre boyunca) bir işlevsel test yapılmal ıdı r. Yıllık: Tam süreli test yapı lmalıdır. Takip Amaçlı: Kendini kontrol edebilen tesisatlarda, tam kapasite ve süreli olarak yılda bir kez test uygulanması gerekmektedir. Her test sırasında aydınlatma birimlerinin çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir. Test yapıldıktan sonra, elektrik verilmeli ve sistemin doğru bir şekilde çalıştığından emin olunmalıdır. Ayrıntılı bir test çizelgesi ve test raporları BS 5266'da liste halinde verilmiştir. Test kayıtları ve kayıt defterleri de ayrıca tesisat tedarikçileri ve satıcılardan alınabilir. Bakımı yapılan aydınlatma birimleri için 5,000 saat çalı ştıktan sonra veya üretici firmanın kılavuz kitaplarında belirtildiği süreler içinde lambaların rutin bir şekilde değiştiri lmesi önerilmektedir. Önerilen Avrupa yasal düzenlemeleri ve tüzüklerine uygun olabilmesi için testlerin ayl ık ve yı ll ık olarak düzenlenmesi gerekir. Aydınlatma Birimleri Nerelere Yerleştirilmeli? BS 5266/CP 1007 ve ıso 3217 aydınlatma birimlerinin nerelere tesis edilmeleri gerektiği, kaçış yolları ile açık alanlarda kullanılacak aydınlatma birimlerindeki minimum düzeyler, normal ayd ı nlatmada kesinti olduktan sonra ayd ınlatma birim- !erinin en az ne kadar süreyle çal ı şmas ı gerektiği hakkında ayrıntılı bilgi sunarak yol gösterici kılavuz görevini üstlenmektedir. Sağlık ve Güvenlik (Güvenlik İşaretleri ve Sinyaller) Tüzükleri 1996'ya göre acil durum aydınlatmasında kullanılmak üzere çıkış noktaları ile güvenlikle ilgili işaretlerin aşağıdaki noktalara yeterli sayıda yerleştirilmiş olması gerekmektedir. a) Merdivenlerin yakınına ve seviyenin değiştiği noktaların yakını, b) Yangınla mücadele cihazları ve alarm çağrı noktalarının 2 metre yakını veya çevresi, c) Koridorların kesişme noktaları, d) Yönün değiştiği noktalar, e) Çıkış kapıları ve güvenlik işaretlerinin aydınlatılması gereken noktalar, f) Her çıkış noktasının dışı ve yakını, g) Asansörlerin dışı ve içi, h) 8 metrekareden daha geniş olan tuvaletler ve işlevsel mekanlar, i) Yürüyen merdivenler ve yürüme bantları, j) Kapal ı ve çok katlı araba park alanlarından kaçış yolları, k) 60 metrekareden büyük açık zeminli alanlar, 1) Hareketli veya tehlikeli makineler, jeneratörlerin bulunduğu veya kumanda ve tesis odaları . Sistem kayıtları prEN 50172 ?'de belirtildiği gibi ilk yardım noktalarından (EN 1838) herhangi birine (2 metre) yakın mesafede, uyumlu Avrupa tesisat koşullarında belirlendiğ i gibi ek bir "Vurgu Noktası" bulunmalıdır. Madde 7: "Tesislerde acil durum aydınlatma tesisatının çizimleri hazır olarak bulundurulmalıdır. Bu çizimler tasarımı onaylayacak uzman biri tarafından imzalanmış olmalıdır." Madde 7.1: "Her yıl mekandan sorumlu kişiye bir test sertifikası verilmelidir." Madde 7.2: "Tesislerde bir kayıt defteri hazır bulundurulacak ve gerekli denetlemelerde sunulacaktır. Denetlemelerde aşağ ıdaki hususlara dikkat edilecektir: • Görevlendirme sertifikası , • Sistem testlerinin tarihi ve sonucu, t Hizmet etkinliklerinin tarih ve ilgili bilgiler, t Tedavi girişimlerinin tarih ve ilgili bilgiler, • Sistemde yapılan değişikliklerin tarih ve ilgili bilgiler, • Kullanılan otomatik test uygulama sisteminin bilgileri. ■

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=