ITEKNiK BiLGi ları, yangın merdivenlerinin durumu ve başka hususlar gibi pek çok faktör bulunmaktadır. Yüksek bir yapıda yangın çıkması sonucunda tahliye işlemi gerekirse, bu işlem hiçbir güçlük yaşanmasa bile saatler sürebilir. İtfaiye şefinin olay yerine vardığında hemen kavraması gereken en önemli mesele bina sakinlerin tümüne aynı anda erişemeyeceği gerçeğidir. Kurtarma ve tahliye işlemleri sı rasında mevcut en ciddi nitelikli tehlikelere maruz kalanlara odaklanmak en doğrusu olacaktır. Yangının çıktığı katla hemen üzerindeki iki katta bulunan insanlar ciddi tehlike içinde demektir. Yine de tüm binanın tahliyesi gerekebileceğinden bu tür bir tahliye işlemi için de ayrıca bir plan hazırlanmalıdır. Komuta Merkezi Kurmalı Yangına bir an önce su sıkılmasıyla ileride çıkabilecek birçok sorun engellenebilir. Yangın yerine ilk varan itfaiye görevlisi tahliye işlemleriyle binadaki sistem ve tesisatların kontrol altında tutulabilmesine ve yangınla mücadele birimlerinin yangının yerini tespit edebilmeleri, yangını kontrol altına alabilmeleri ve söndürebilmelerine yardımcı olacak bir Lobi Kumanda Merkezi kurmal ıdır. Bu merkez aynı zamanda her türlü iletişim için de bir merkez olarak kullanılmalıdır. Yangının yeri saptanır saptanmaz yangını söndürebilmek için bir merdiven, tahliye işlemi için de farklı bir merdiven yönü seçmelidir. Eğer yangın 7nci veya daha alt katlardan birinde çıktıysa , itfaiyeciler 30 Ekim 2003, Çin. Dünyanın en yüksek binası olan Taipei J Ol 'de itfaiyeciler bir yangın tatbikatı gerçekleştiriyor/aı: 508 metre yüksekliğindeki bina Malezya'daki 452 metre yüksekliğindeki Petronas Kııleleri'nde daha yüksek bir bina. YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 86 90 yangın alanına ulaşabilmek için merdivenleri kullanmalıdır. Eğer bu katlarda çıkmadıysa, yangının çıktığı alanın iki kat altına ulaşabilmek için İtfaiye Hizmet asansörleri kullanılmalıdır. Yangının çıktığı katın altındaki katta bir Operasyon Merkezi kurulur. İlk yangın hortumunun çalışabilmesi için iki yangınla mücadele birimi kullanmal ı ve genel olarak bu alana odaklanarak çalışılmalıdır. Yangınla mücadeleye başlayan ilk ekibi desteklemek amacıyla da ek bir yangın hortumu daha yerl eştirilmesi daha doğru olacaktır. Kullanılan tüm yangın hortumlarının çapı 6.35 cm olmalıdır. Asansörler itfaiye görevlilerine tahsis edilmeli ve bu sayede takviye amaçlı malzemelerin Operasyon Merkezi'nin iki kat altına kurulacak olan mola yerine daha kolay taşınmasına fırsat tanınmalıdır. Mola yeri araç gereçlerin depolanmasında ve itfaiyecilerin dinlenerek destek birimleriyle birlikte mola verecekleri alan olarak kullanılır. Yangın katına hizmet veren asansörlerle aynı seviyede olmamasına dikkat edilerek yangın çıkan katın en az beş kat yukarısında bir Arama Kurtarma Merkezi kurulmalıdır. Merkez görevlileri yangınla mücadelede kullanılan merdivenlerin tahliye işlemi için kullan ı lmasını engellemeli ve yangın çıkan katın üstündeki tüm katlarda arama işlemi gerçekleştirmelidir. Operasyon Merkezi, mola yeri ve Arama Kurtarma Merkezlerinde Lobi Kumanda Merkezi ile daima iletişimde kalınabilmesi için yetkili bir itfaiyecinin gözetimi altında kullanılabilecek, fiziksel bağlantısı olan yangın telefonları ve telsiz cihazları bulundurulmalıdır. Mola yerinin bulunduğu katın altında ileri öncelik alanı kurulmalı ve yaralılara ilk yardım hizmeti burada verilmelidir. Dumanın Hareketi Yüksek binalarda dumanın hareket yönü ve dumanın kontrol altına alınabilmesi için ne tür önlemlerin alınması gerektiği hala araştırmalara konu olan önemli hususlardır. İtfaiye dairesine ait duman ejektörleri (iki adet 9,500 cfm fan) kullanılabilir ve itfaiyecilerin kullanacağ ı merdivenlere hava desteği verilebilir. Bu tanlar yangının çıktığı katın üç kat altına yerleştirilmelidir. Merdivenlerin altındaki ve en üstündeki kapılar kapalı tutularak yangın katının çevresinde basınç uygulanmal ıdır ve bu sayede dumanın "yığılma etkisi" azaltılarak dumanın binaya yayılması engellenebilir. Ayrıca duman ejektörleri kullanılırken merdivenin alt kısm ındaki ve en üst kattaki kapılar açık kalabilir. Bu da yığılma etkisini azaltacak ve dumanın merdivenler aracılığıyla ortadan kaldırılması sağlanacaktır. Yukarıda bahsedilen taktiklerin tümü, pek çok itfaiye dairesinde bulunmayan yedek personel ve malzeme gerektiren uygulamalardır. Birden fazla itfaiye dairesi ile birlikte karşılıklı yapılacak önceden planlama girişimleri ve eğitim çalışmaları sıklıkla tekrarlanmalı ve bu tür durumlar için hazırlık yapılmalıdır. Olay komuta sistemi uygulamaya alındığında tüm itfaiye görevlileri bu sistemi tam olarak anlamalı ve kavramalıdır. Personel ve gereç kullanımı arttırılmalıdır ve yangın anında taktikler içeren hedeflerin belirlenmesi gerekebilecektir. Destek planları da hazırlanmalı ve uygulanacak taktiklerde esneklik payı bırakılmalıdır. Tahliye işlemi için helikopterlerin kullanılması pratik bir uygulama olmadığı gibi asla mümkün de olmayabilir. Yine de üst katlardaki bina sakinlerinin durumunu veya binadaki değişiklikleri gözlem altında tutmak için helikopterlerden faydalanılabilir. Yangını Önleme Eski bir deyiş vardır; "Yangını önlemek ömrü uzatır", derler. Bu deyiş her türlü binada çıkabilecek her türlü yangın için geçerlidir ama yüksek yapılarda daha da önem kazanan bir deyiştir. Dünyanın dört bir yerinde dolaşırken pek çok yüksek binada, otellerde kaldım ve can güvenliği ile yangınla mücadeleyi olumsuz yönde etkileyebilecek pek çok durumla karşılaştım. Yangın merdivenlerine açılan kapıların önü kapalıydı veya kapılar açık bırakılmıştı, kapıların önünde çöpler birikmişti, sprinkler kafalarının üzeri boyanmıştı, yangın çıkış kapılarının önü herhangi bir engelle kapatılm ı ş olabiliyordu ve yangın merdivenlerinde başka katlara açılan girişler herhangi bir engelle kapatılmış durumda olabiliyordu. Bu tür "küçük ayrıntıları" fark etmediğimi söyleyemeyeceğim. Düzenli olarak denetim yapılması, yangını önlemeye yönelik temel yasal yönetmeliklerin uygulanması ve yangın öncesi planlama şarttır. Sadece itfaiye görevlileri değil, aynı zamanda bina yönetimi de bu tür önlemleri almaya dikkat etmeli ve bu çabalar karşılıklı yardımlaşmayla gerçekleştirilen çabalara dönüşmelidir. Hiç kimse bu kadar büyük bir riski göze almamalıdır. ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=