ITEKNiK BiLGi yangının daha kısa sürede kontrol altına alınmasına yardımcı olur. Ağır malzemeden inşa edilmiş daha eski, yüksek binaların aksine, 1960 yılından sonra inşa edilen yüksek binalarda "hafif malzeme" kullanılmıştır. Bölmelendirme ise yoktur, yapıdaki temel çelik unsurlar genellikle yanmaz bir malzemenin üzerine spreyle kaplanması sonucu sağlamlaştırılmıştır. Dış duvarlar (perde duvarları) cam ve metalden yapıldığından arada 15 cm ile 30 cm kadar bir boşluk kalır. Bu nedenle yangını durduracak malzemelere gereksinim doğar. Bu tür binalarda ayrıca zemine destek vermek amacıyla yangına dayanıklı malzemenin üzerine spreyle uygulandığı , hafif çelik çubuk kirişler kullanılmıştır. Tavan boşlukları yangını durduracak özelliklere sahip değildir. Tavan boşluğu bir veya birden fazla hava kanalının bağlandığı bir hava bölmesi veya hava odacığı olarak tanımlanabilir ve asma tavan ile zeminin altındaki alanın arasında kalan hava dağıtım sisteminin bir parçasını oluşturur. Sözü edilen hafif malzemeden yapılmış binalar genellikle çoklu katlara hizmet veren merkezi bir ısıtma, havalandırma ve iklimlendirme tesisat sistemi (HVAC) ile ısıtılmaktadır. Yangından Korunmada Aktif ve Pasif Yöntemler Pek çok "ağır malzemeden inşa edilmiş" yüksek bina yangın dolapları, sprinkler sistemleri gibi uygulamalardan yoksundur. Çağdaş "hafif malzemeden yapılmış" binalarda ise destek nitelikli yangın pompaları da dahil, hem sprinkler hem de yangın dolabı bulunması zorunludur. Eğer bakımı yapılıyorsa ve işler durumdaysa sprinkler sistemleri yangın durumunda en iyi korunma yöntemi olarak görülmelidir. Ancak bir patlama yüzünden zarar Berlin itfaiye görevlileri Berlin'deki birden fazla yangının çıktığı bir alarm durumuna müdahale ediyorlar. YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 86 88 görürlerse veya düzenli olarak bakımları yapılmamışsa hiçbir işe yaramazlar. New York kenti 5 nolu yerel yasası ABD'de geçerli ve can güvenliği ile ilgili en sıkı yasal düzenlemeleri getiren yasalardan biridir. Bu yasal düzenlemeler arasında aktif ve pasif yangından korunma şartnameleri, itfaiyecilerin asansörlere erişimi ve asansörleri kontrol etmeleri ve binadaki destek amaçlı yangından korunma sistemleri ile ilgili düzenlemeler de bulunur. Söz konusu yasal düzenlemelere göre, asansör kumanda panosunun yakınındaki bir noktaya bir Yangın Kumanda İstasyonu kurulması, bu panonun başında duracak ve sadece bu işten sorumlu bir Yangın Güvenlik Yöneticisi'nin görevlendirilmesi, fiziksel bağlantısı olan yangın telefonları aracılığıyla Yangın Kumanda İstasyonu'na doğrudan iletişim olanağ ına sahip ve her kat için bir kişi olmak üzere Yangın Görevlileri saptanmalıdır. Tüm binada, asansörler ve merdivenlerde duyulacak şekilde halka duyuru yapılabilecek bir anons sistemi bulunması şarttır. Ayrıca, sprinkler sistemleri veya lobideki asansör duman detektörleri çalıştığında tüm asansörler otomatik olarak geri çağ ırı l ır ve hiç durmadan lobi seviyesine veya hizmet verdiği en alt kat seviyesine iner. Daha üst katlara erişebilmeleri için itfaiyecilerin sadece kendilerinin kumanda edecekleri İtfaiye Servis asansörleri de ayrıca binaya eklenmiştir. Bütün merdivenler ateşe dayanıklı bir yapı anlayışla inşa edilmiştir ve şart olmasa bile bazı binalarda merdivenlerde basınçlandırma sistemleri de bulunur. Bu merdivenlerde çeşitli kat seviyelerinde insanların binaya yeniden giriş yapabilmeleri için giriş kapıları bulunması şarttır, böylece yangın merdiveninden binaya geri dönmek isteyenler bu giriş çıkış noktalarını kullanabilirler. Geçenlerde Chicago'da çıkan bir yangında binanın merdivenlerinde bu özellik yoktu. Bu yüzden yangın merdivenine çıkan pek çok insan yangın merdiveninde sıkışıp kaldı. Maalesef insanlar kaçacak bir yer bulamadılar ve ağır dumanı solumak durumunda kaldılar. New York kenti 5 notu yerel yasası da işte böyle bir "yerel" yasadır ve dünyadaki diğer ülkelerde buna benzer yangın ile can güvenliği ilgili standartların ı bulmak çok zordur. Kısa bir süre önce Çin İtfaiye idaresi tarafından Çin'in Şanghay itfaiyeci/er yüksek binalarda kurtarma çalışması alıştırması yapıyorlaı: kentine Şef İtfaiyeciler ile buluşup görüşmek ve Çin'deki en yüksek bina olan Şanghay'ın Jin Mao Kulesi'ni incelemek üzere davet edildim. 421 metre yüksekliğindeki bu bina aynı zamanda dünyanın en yüksek üçüncü binası konumunda. Bina, tesis edilen sprinkler ve yükselticilerle korunuyor olsa da, yangın anında bina sakinlerinin nasıl tahliye edilecekleri sorusu itfaiyenin en önemli sorunu gibi görünüyordu. New Yok kenti 5 nolu yerel yasadaki pek çok şartname oradaki geçerli yasalarda yer almıyor ve bu tür zorunlulukların bulunmasına hiç dikkat edilmiyordu. Bu da, dünyanın diğer ülkelerinde yüksek binalar inşa edilirken uygulanan ve göz önünde bulundurulan yangın ve can güvenliği ile ilgili koşullarda çok büyük bir farklılık olduğunu bir kez daha kanıtlamaktadır. Yangınla Mücadele ve Kurtarma işlemleri Yüksek binalarda çıkan yangınlar itfaiye ekipleri için başka hiçbir yerde geçerli olmayan talepleri de beraberinde getirir. Bu tür yangınlarda itfaiye ekipleri yapılacak işlemleri komuta, kontrol ve koordine etmeye yardımcı olacak belli izlekler saptamalı ve uygulamalıdır. Göz önünde bulundurulması gereken iki temel hedef vardır. Bunlardan biri bina sakinlerinin tahliyesi veya kurtarılması, diğeri ise yangının söndürülmesidir. İşyeri ve benzeri amaçlı kullanılan binalarda can güvenliğinin sağlanabilmesi için işler halde, daha önceden planlanmış bir bina tahliye planına ihtiyaç vardır. Kurtarma çalışmalarının var olan tehlikeye maruz kalma olasılığı en yüksek kişilere yönelmesi daha doğru olacaktır. Bina sakinlerinin tahliye edilmesinde izlenecek prosedürler geliştirilirken göz önünde bulundurulması gereken hususlar arasında yangının yeri ve büyüklüğü, duman ve ısı koşul-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=