1 KAPAK KONUSU verilen geçiş sürelerinin sonuna kadar tüm standartlarını EN standartlarının numaralarına paralel olarak yayınlamak zorundadırlar. Ayrıca ülkeler EN standartlarının minimum kurallarını bozmayacak şekilde ilaveler yaptığında, bu ilavelerin bilgilerini standart içinde açıklamak ve CENELEC 'e bildirmeleri gereklidir. EN CENELEC çalışmaları kapsamında şu an için bulunmayan ürünlerle ilgili olarak her ülkede CENELEC tarafından yayınlanan temel olan CENELEC EN, HD veya taslak standartların minimum gerekleri doğrultusunda standartlar yayınlamakta, CENELEC kuruluşuna yeni standart taslakları önermekte ve standart çalışmaları na devam etmektedirler. Tüm standart çalışmalarını IEC ve CENELEC ilgili çalışma grupları genellikle birbirlerine paralel olarak yapmaktadırlar. Yani IEC olarak yayınlanan bir standart genelde ve özel durumlar dışında bazı küçük değişikler ile CENELEC (HD, EN) standardı olarak yayınlanmaktadı r. Bundan dolayı birçok üretici temel IEC standartlarını esas alarak çalışma larını sürdürmekte ve üretimlerini buna göre yapmaktadırlar. IEC standartları CENELEC tarafından EN, HD olarak yayınlandığında da standartlar paralel olduğu için bu standartlara geçilmektedir, hatta ilgili ülkeler o tarihte EN, HD standardı yayınlanmadıysa IEC standartlarını da bazı standartların içinde referans olarak vermektedirler. IEC standartlarının dünyanın birçok ülkesinde temel olarak kullanılmakta ve CENELEC standartlarının temelini IEC standartlarının oluşturmaktadır. 82 CENELEC'te sadece kablolarla ilgili bugünkü tarih itibariyle çalışması EN olarak biten, HD olarak yayınlanan ve taslak halinde olan 244 adet standart olduğu konunun kolay olmadığı ve önemini açıkça göstermektedir. Konu ile ilgili TSE, Sanayi Bakanlığı, Bayındırlık Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yangına karşı güvenli kablolar ile ilgili Avrupa Birliği direktiflerini ve CENELEC ilgili standartlarını sürekli takip ederek standartları ve yönetmelikleri revize etmelidirler. Kablo üreticileri Avrupa Birliği direktiflerine, CENELEC ve IEC standartlarına göre ürünlerini geliştirmelidir. Elektrik proje tasarımcıları ve uygulamacılarda ilgili Avrupa Birliği direktiflerini, CENELEC standa rtlarını, YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 86 elektrik tesisatları ile ilgili yönetmelikleri, yangın ile ilgili yönetmelikleri sürekli takip ederek gereğini yapmalıdırlar. Aksi takdirde yangına karşı güvenli tasarım ve uygulama yapıldığını söylemek mümkün değildir. Direktiflerin ve standartların sürekli takip edilmesi görüşüm ülkemizdeki yönetmeliklerde ilgili standartların numaralarının nedeni bilinmeksizin genel olarak belirtilmemesi yanlışından kaynaklanmaktadır. Bu nedenle tesisat sektörü tam olarak bilgilendirilmemekte yanlış tasarımlar, yanlış ürün seçimleri ve uygulamalar çok önemli yangınlarla sonuçlanmaktadır. Bu tür yangınlarda ölümler olabileceği ve oluşan hasarlar nedeniyle çok büyük ekonomik kayıplar meydana gelebileceği hiçbir zaman unutulmamalıdır. Polietilenden üretilmiş elektrik malzemelerinin alev geciktirici özelliği bulunmadığı ve çok kolay alevlendiği için yapı içinde kullanılmamalı, kesinlikle yapı dışında kullanılmalıdır. Polietilen malzemesi kablo üretiminde de kullanıldığı için çok dikkat edilmelidir. Polietilen kılıflı kablolar yapı içinde kesinlikle kullanılmamalıdır. Konunun yangın açısından fevkalade önemi nedeniyle, yapı içindeki elektrik tesisatlarında kullanılan kablolar ve diğer elektrik tesisatı malzemeleri yönetmelik ve ilgili standartlarda belirtilen minimum alev geciktirme özelliği ile ilgili deney standartlarındaki deneylerden geçmiş olmalı ve bu konudaki deney belgesi istendiği anda üreticiler tarafından verilebilmelidir. Avrupa'daki çeşitli ülkelerdeki uygulamalara bakıldığında; bizdeki yönetmelikler benzeri standartlar ve/veya yönetmeliklerde Avrupa Birliği direktifleri ve ilgili standartlar yayınlanır yayınlanmaz ilgili yönetmelikleri ve standartları süratle yenilenmektedir. İlgili standartlar henüz taslak halinde iken dahi birçok ülkede konu ile ilgili sektörün hazırlık yapabilmesi için önceden yayınlanmakta ve bu sayede üreticiler, tasarımcılar ve uygulamacıların önceden hazır olması sağlanarak süratle yeni standartlara geçiş sağlanmaktadır. Avrupa ülkeleri yangın ile ilgili yönetmelik ve standartlarını en azından ilgili direktiflere ve standartlara göre süratle revize etmektedirler. Ayrıca birçok ülkede direktiflerin ve ilgili standartların gereklerini bozmayacak ilave kurallar, ilgili standartlar ve/ veya yönetmelikler de bulunmaktadır. Yangına karşı güvenli kabloların ürün standartlarının her ülkede farklılık arz etmesi, deney standartlarının büyük oranda paralel olması nedeniyle; Avrupa'daki ülkelerde ilgili yönetmelik ve/veya standartlar olduğu gibi bu kabloları deney standartları yönünden değerlendirmek gereklidir. 6. Değişiklikler Bu yazının hazırlanmasından sonra yapılan incelemelerde CENELEC ve IEC komisyonlarının çalışmalarında yeni ve/veya tespit edilen bazı EN, prEN, IEC standartlarının değişiklikleri aşağıdadır. Bildirideki Standart Yeni Standart IEC 60332-1 (1993) IEC 60332-1-1 IEC 60332-1-2 EN 50265-2-1 EN 60332-1-2 EN 50266-2-4 prEN 60332-3-24 EN 50268-2 prEN 61034-2 EN 50086 EN 61386 - IEC 60332-1-3 - EN 60332-1-3 Yukarıdaki standartların dışında ülkemizde TS tarafından yayınlanmış yürürlükte olan TS IEC 60502-1 standardı , 2004 yılında revizyona uğrayarak yenilenmiş ve LSOH kabloları da standart kapsamına dahil etmiştir. Bu standardın TSE tarafından yayınlanması önemli ve gereklidir. İlgili EN standartları belirlenen tarihlerde yayınlanarak yürürlüğe sokulmaktadır. İlgili standartların yürürlüğe giriş tarihleri göz önüne alınarak gereken çalışmalar yapılmalıdır. Konu ile ilgili standart revizyonları, ekleri ve yeni standartlar sürekli gelişmekte olduğu için ilgili tüm teknik elemanlar, kurum ve kuruluşlar tarafından takip edilmesi çok önemlidir. Kaynaklar /. ww,Etse.oıg.tı; www.iec.clı, wwrncene/ec.org, wwH~bsi.org.ıık, www.iee.oı;g, wwu~dke.de, ww,ı: vde.com, wwu~cern.c/ı, wıvıııjire.org.uk w1 vıı~ brecerıiflcatio11.co. uk 2. 3P Tlıird Parıy Testiııg kııruluşlar111111 doki i ıııa ı ı l orıııdaıı, 3. D!Bı (Deııısclıe lııstiıiit fi"ir Baııteclınik/A lıııaıı inşaat Tekııiği Eıısıiriisii) bildirilerindeıı. 4. Almanya MLA R (Mıısıer leiıııngslagen Riclı//inie) y önergelerinden, 5. Pirellillııgilıere BS5839-/(2002) Calı/e Cııide, hıı koııııda iireıiııı yapan Pirelli. Nııber+Sıılıııeı; Nexans, Dcıtıı,yleı; Kerpemverk CıııbN&Co., Cables Briıaiıı lıd., Sıııder Cab/es, Belden, Ccıvicel, lapp Kabe/, Kabe/ıverk Eııpeıı A C, Criiııcııı, Specia/Clıe111 S.A., Başoğlıı fırıııa/cırıııııı ycıııgıııa karşı giiveıı/i kablolarııı orijiııcıl kcııcıloglarındcııı ve web siteleri. 6. ilgili sıcıııdarı/aı: ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=