Yangın ve Güvenlik Dergisi 86. Sayı (Nisan 2005)

1 KAPAK KONUSU Türk Standartları Enstitüsü yangına karşı güvenli kablolar ile ilgili çalışmaları aşağıdadır. 0 TS EN 50265-1 , TS EN 50265-2-1 , TS EN 50265-2-2 standartları TSE tarafından yayınlanmıştır. 0 TS EN 50266-1, TS EN 50266-2-1 , TS EN 50266-2-2, TS EN 50266-2-3, TS EN 50266-2-4, TS EN 50266-2-5 standartları TSE tarafından yayınlanmıştır. 0 TS EN 50267-1, TS EN 50267-2-1, TS EN 50267-2-2, TS EN 50267-2-3 standartları TSE tarafından yayınlanmıştır. 0 TS EN 50268-1, TS EN 50268-2 standartları TSE tarafından yayınlanmıştır. O Yangına dayanıklı kablolar ile ilgili olarak sadece TS 3164 IEC 60331 standardı IEC 60331 (1970) yılı baskısı esas alınarak 15.12.1998 tarihinde yayınlanmıştır. En önemli standartlardan biri olan IEC 60331 serisi standartlardan, sadece 34 yıl evvelki standart olarak baz alınarak 1998 yılında TS 3164 olarak yayınlanmasını ve bu konudaki standartların gelişimini fevkalade önemine rağmen takip edilmemesi ve TSE tarafından yayınlanmamasını anlamak mümkün değildir. O TSE'nin; IEC 60331 serisi standartlardan IEC 60331-11 (1999-04), IEC 60331-12 (2002-07), IEC 60331-21 (1999-04), IEC 60331-23 (1999-04), IEC 60331-25 (1999-04),IEC 6033131 (2002-07) standartlarını da acilen yayınlanması oldukça önemli ve gereklidir. 0 TS EN 50200 standard ı , TSE'nin ilgili hazırlık grubunda iş programındadır. Elektrik tesisat sektörü açısından çok önemli bu standart yaklaşık 4 yıldır yayı nlanamamıştır. Bu arada CENELEC tarafından 2003 yılında standarda çok önemli bir ek (basınçlı sular için deney yöntemi) yapılarak yayınlanmıştır. Can ve mal güvenliği açısından çok önemli olan bu standardın ivedilikle yayınlanmas ı gerekmektedir. O TS EN 50362 standardı hazırlık grubunun iş programına alınmıştır. Can ve mal güvenliği açısından çok önemli olan bu standardın ivedilikle yayınlanması gerekmektedir. O Güç istasyonlarında kullanılan beyan gerilimleri 3.6/6 (7.2) Kv'dan 20,8/36 (42 Kv dahil)'a kadar olan özel yangın performanslı güç kabloları standardı TSE ilgili hazırlık grubu iş programında olup henüz yayınlanmamışt ı r. Güç santrallerinin olabilecek bir yangın esnasında ekonomiye getireceği ek yük göz önüne al ınarak bu standardın da ivedilikle yayınlanması gerekmektedir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nca 30 Kasım 2000 tarihinde yenilenen "Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği'nin madde 58-a-9'da "Kablolar döşenecekleri yerlerin özelliklerine göre uygun tipte seçilmelidir. İnsanların yoğun bulunduğu, paniğin yaşanabileceği tüm yapılar, yüksek katlı binalar, hastaneler, tüneller, tiyatrolar, okullar, alışveriş merkezleri gibi yapı ve yerlerde yangın anında az duman çıkaran , halojensiz özellikli kablo kullanılmalıdır" denilerek LSOH kablo kullanımı zorunluluğu getirilmiştir. Aynı yönetmeliğin madde 1 bölümünde belirtildiği gibi bu konu doğal olarak Elektrik Tesisleri İç Tesisat Yönetmeliği için de geçerlidir. (Madde-1:Elektrikle ilgili öteki yönetmeliklerde karşıt bir hüküm bulunmadıkça, bu yönetmelik hükümleri uygulanı r.) Bu yönetmelik maddesinde alev geciktirici FR özelliklerinden de hiç bahsedilmemektedir. Yönetmelikte halojen free kablo kullanım yerleri ile ilgili yapılan Her ülkedeki kablo üreticileri ürünlerini, ilgili Avrupa Birliği direktiflerinin ve direktiflerin altındaki CENELEC standartlarının minimum gereklerini yerine getirerek standartlarını sürekli geliştirmektedirler. YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 86 80 açıklama çok geneldir. Özellikle Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği'nin yayınlanmasından sonra halojen free kabloların , ne tür yapılarda kullanılması gerektiği konusunda elektrik sektöründe oldukça farklı görüşler belirtilmekte ve yorumlar yapılmaktadır. TÜYAK koordinatörlüğünde uzun çalışmalar sonucu hazırlanan "Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik" 26 Temmuz 2002 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. 5. Sonuç Yukarıdaki açıklamalardan görüleceği üzere yangına karşı güvenli kabloların terminolojisi, ilgili standartları konusu ülkeden ülkeye bazı farklılıklar gösterebilmektedir. Henüz bu konudaki standartlar ın tümü CENELEC tarafından tam olarak harmonize edilemediği, Avrupa Birl iği 73/23/ EEC (Alçak Gerilim Cihazları Direktifi) ve 89/106/EEC (İnşaat Malzemeleri Direktifi) direktifleri çalışmalarının yangına karşı güvenli kablolar ile ilgili bölümlerin çalışması tam olarak bitmediği için bu farklılıklar bu çalışmalar genel olarak bitene kadar devam edecek; çal ışmalar bitse dahi kablo teknolojisindeki gel işmeler doğrultusunda doğal olarak ilgili standartlar sürekli değişecektir. Her ülkedeki kablo üreticileri ürünlerini, ilgili Avrupa Birliği direktiflerinin ve direktiflerin altındaki CENELEC standartlarının minimum gereklerini yerine getirerek standartlarını sürekli geliştirmektedirler. Bu amaçla ülkeler HAR anlaşması yapmışlar ve bu HAR anlaşması çerçevesinde çalışmalarına devam etmektedirler. Henüz çalışması EN olarak sonuçlanmamış ise HAR anlaşması çerçevesindeki HD çalışmaları ilgili kablo standartları ise, ilgili ülkelerin standartlarına entegre edilerek standartlar genelde aynı veya geçiş dönemi sonuna, EN standardı olarak yayınlana kadar (Almanya'da olduğu gibi DiN EN, VDE.) farklı standart numaraları ile de yayınlanmaktadır. Avrupa'daki Avrupa Birliği üyesi ve gümrük birliği anlaşmasına imza atmış tüm ülkelerdeki standart kurumları en geç

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=