Yangın ve Güvenlik Dergisi 86. Sayı (Nisan 2005)

1 KAPAK KONUSU ayrı kablo kanal ı bölümü içinden geçirilmesi tavsiye edilir. BS7629, BS7846 veya BS EN 60702-1 'e göre kablo (çoğu ekranlı veya metalik kaplı olan) kullanımında kablo tavaları veya kablo kroşeli montajlar için yeterli ayırma öngörülmektedir. Yangın alarm donanımı üreticilerinin kabloların ayrılması ile ilgili her türlü tavsiyesine uyulmalıdır. Yangın alarm kablolarının uzun güzergahlar boyunca yüksek akıml ı güç kablolarının yakınından geçmesine mümkün olduğunca kaçınılmalıdır. 4.4.6. Mekanik Koruma İçin Kılavuz Yeni standarda göre BS7846 veya BS EN 60702-1'e uygun kablolar kullanılmadığında mekanik hasarın oluşabileceği veya kemirgen saldırılarının mümkün olduğu yerlerde mekanik korumaya ihtiyaç vardır. Fakat, BS7629'a göre daha az risk taşıyan yerlerde (ofis, dükkan ve benzeri tesisler) ve hatta zemin seviyesinden yukarı 2 metrenin üzerindeki yerlerde kablo kullanıldığında korumaya gerek yoktur. 4.4.7. Çok Damarlı Kablo Kullanımının Kısıtlanması Yeni standart tek bir hata sonucu birden fazla devrenin fonksiyon dışı kalmasına müsaade edilmediği belli uygulamalar için çok damarlı kablo kullanımını yasaklamıştır. Bunun sebebi çok damarlı kablo içinde meydana gelecek bir arızanın kablodaki tüm iletkenleri etkileyeceği varsayımıdır; bu yüzden ikiz (yedekli) devreler tasarlandığı nda 4 damarlı kablo kullanmamalıdır. 4.4.8. 'Standart' ve 'Geliştirilmiş' Kablo Sistemleri İçin Uygulamalar Standart, bina tipine ve montajı yapılan yangın alarm sistemine göre yangına dayanıklı kablonun yangına dayanımına ait iki seviye için aşağıdaki maddelere dayanan tavsiyelerde bulunmaktadır. 'Standart' sistemin ku llanımı genel kullanım için tavsiye edilmektedir. 'Geliştirilmiş' sistemlerin kullanımı kabloların yangın sürecinde tek aşamalı tahliye için gerekenden daha fazla süreye ihtiyaç YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 86 78 duyan belli bina tipleri için tavsiye edilmektedir. Aşamalı tahliyeye sahip sprinkleri olmayan çok katlı binalar veya yangın alarm sistemi kablolarının yangından dolayı hasar görebileceği yangından uzak bölgelere tahliyenin uzun sürdüğü tesisler örneklere dahil edilebilir. Standart, birbirine bağlı sistemler ile, her biri kendi içinde bağlı sistemlerin binanın daha küçük bölümlerine hizmet edeceğinden 'standart' sistemlerin yeterli olacağını belirtmektedir. Standart 'geliştirilmiş' sistemlerin genellikle kul lanılması gereken yerlere tavsiyelerde bulunmaktad ı r. Bu yerler; O Birbirine iletişim ağı ile bağlanmış sistemler olan bina dışında, 4 yada daha fazla aşamalı tahliye gerektiren sprinklersiz binalar, O 30 metreden yüksek sprinklersiz binalar, O Yangın esnasında insanların yangından uzakta bulundurulmaları planlanan bir yer ile ilgili kritik haberleşme yollarına ait kabloların , tek bir yerde çıkan yangından dolayı etkilenebileceği sprinklersiz tesisler, O Yangın risk değerlendirmesine bağlı olarak yangın mühendislerinin görüşlerine göredir. Maalesef BS 5839-1 (2002) standardında düzeltme ve kılavuz dokümanlarla çözümlenecek bazı tutarsızlıklar da içerdiği İngiltere'de yayınlanan ilgili dokümanlarda belirtilmektedir. 4.4.9. BS 5839-1 (2002) Standardı İle İlgili Önemli Notlar O Herhangi bir bina için 'standart' veya 'geliştirilmiş' kablolama seçimi standardın detaylı tavsiyelerini ve amaçlarını dikkate alarak dikkatli bir çalışmayı gerektirmektedir. O 'Standart' kablolar birbirine bağlı sistemlerin kullanıldığı sprinklersiz binalarda dahil olmak üzere uygulamaların çoğunda başarı göstermektedir. O 'Standart' kablolar bazı firmaların daha evvel ürettiği ürünleri de içermektedir. 0 'Geliştirilmiş' kablolar bazı MICC tiplerini ve yeni geliştirilen montajı kolay diğer yumuşak kabloları da içermektedir. O Yangına uygun tavalar, ek yerleri, montaj aksesuarları kablo montajı için gerekmektedir ve bunlar uygun bir yapı üstüne monte edilmelidir. Kablo üreticilerinin tavsiyeleri dikkate alınmalıd ı r. O Boru ya da kablo kanalı sistemlerinde ayırma ile ilgili yeni tavsiyeler dikkate alınmalıd ır. O Mekanik koruma üzerine yapılan yeni tavsiyeler, nispeten iyileştirilmiş bölgelerde koruma ihtiyacını ortadan kaldırmıştır. O EMC gereksinimlerinin karşılanması amacı ile yangın alarm kablolarının ayrılması ile ilgili özel tavsiyeleri yangın alarm sistemi donanımı üreticisi vermelidir. 4.5. Türkiye IEC 60364-5-52 ve paralel olarak CENELEC HD 384-5-52 standartlarının ilgili maddesinde elektrik tesisatlarında kullanılan kabloların; özel risk bulunan alanlar dışında ve özel önlemler al ınmaks ızın IEC 60332-1 ve paralel CENELEC standardı EN 50265-2-1 'e göre deneyleri yapılmış alev geciktirici özellikte olmasın ı belirtmektedir. Özel risk bulunan alanlardaki elektrik tesisatı kablolarının ise IEC 60332-3-24 (Kategori-C) standardında deneylerden geçmiş kabloların gerekebileceği belirtilmektedir. TSE tarafından yayınlanmış olan TS HD 384-5-52 standardında da yuka rıd a ki IEC, EN standartlarında belirtilmiş olan aynı özellikler paralel olarak bulunmaktadır.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=