Yangın ve Güvenlik Dergisi 86. Sayı (Nisan 2005)

1 TEKNiK BiLGi Dahası DG Enerji ve Taşımacılık da PIARC ve OECD ile birlikte ortak çalışmalar yürütmenin yollarını arayacak ve 5nci Araştı rma Program Çerçevesi kapsamında çeşitli başka araştırma girişimlerini de destekleyecek. Bu çalışmalarla kısa süre önce yaşanan tünel yangınları incelenecek, tünel güvenliği bilincinin arttırılması için destek önerisi getirilecek ve güvenlik önlemlerinin al ınabilmesi için teşvikler verilecek. Alınacak olan tüm bu önlemler karayolu tünellerinde güvenliğin arttırılması konusunda duyulan acil gereksinimi karşılamayı hedefliyor. Orta ve uzun vadede demiryolu navlun taşımacılığının gelişmesi var olan projeler arasında önceliğe sahip ve bu sayede tünellerde kaza tehlikesi de büyük boyutta azaltılmış olacak. AB Girişimleri 5nci Araştırma Program Çerçevesi kapsamında gerçekleştirilecek olan AB girişimleri arasında yedi ulu slararas ı projenin finanse edilmesi de yer alıyor (bu projelerden bazılarına 40'tan fazla ülke dahil olacak). Bu projeler kapsamında verilerin toplanmas ı , Tünellerde Yangın (FiT projeleri) adlı bir veri tabanının oluşturulması, yenilikçi çözümlere ve yangın güvenlik düzeylerinin bütünlükçü dinamik ve enteraktif bir şekilde değerlendirilmesi amacına ağırlıklı olarak eğilen mevcut Tünellerin İyileştirilmesi (UPTUN projesi) amacıyla planlanan geniş çaplı bir araştırma ve geliştirme projesinin hazırlanması, son olarak da (henüz onaylanmadı) sınır ötesi meselelere özellikle daha çok eğilerek Tünellerde Güvenlik (SafeT) projesi ile Avrupa çapında geçerli olacak yönetmeliklerle ilgili taslak çalışmalarının yapılması bu projeler kapsamında yer almakta. Yedi projeden beşi Avrupa Komisyonu tarafından finanse ediliyor ve 2001 yılından beri çalışmalar sürüyor. UPTUN projesi 2002'de uygulama alındı ve SafeT ise hala incelemeye tabi tutuluyor. Tünellerde Yangın 2001 yıl ı Mart ayında uygulamaya alınan Tünellerde Yangın (FiT) projesi 4 yıllık bir programdır ve 12 Avrupa ülkesinden 33 ortağın katılımı BBRI (Belçika) tarafından koordine edilmektedir. Bu proje Avrupa'ya yayılmış bir girişimin başlatılması için önemli ilk aşamayı Veri Tabanı 1: Tünellerde yangın güvenliği ile ilgili gerçekleştirilen en son araştırma çalışmaları. Veri Tabanı 2: Tünellerde çıkan yangınlarla ilgili test alanlarında yapılan etkinliklerin kaydedilmesi. Veri Tabanı 3: Tünellerde yangınlarla ilgili sayısal bilgisayar kodlarının hazırlanması. Veri Tabanı 4: Güvenlik gereçleriyle ilgili veriler. Veri Tabanı 5: Tünellerde çıkan yangın kazaları hakkında hazırlanan değerlendirme raporları. Veri Tabanı 6: Tünellerde gerçekleştirilen güvenleştirme çalışmalarının belirlenmesi ve incelenmesi. FiT projesi kapsamında hazırlanan danışılab il ir veri tabanları a) yangın modelleri, b) yangın güvenlik modelleri ve c) yangına müdahale yönetimi ile ilgili 3 iş paketi üzerinde tartışmalar ve incelemelerin yapılmasını da desteklemiş olacaktır. Aynı şekilde, bu iş paketleri de veri taban larındaki eksik noktaların tamamlanmasını sağlayabilir. Dayanıklı ve Sağlam Tünel Yapıları Dayanıklı ve Sağlam Tünel Yapıları (DARTS) 3 yıllık bir proje ve 2001 yılının Mart ayında uygulaması başlatılan proje 8 Avrupalı ortak tarafından COWI (Danimarka) liderliğinde altı teknik iş paketi üzerinden yürütülüyor. Maliyetlerde kimi zaman %100'Iere ulaşan ciddi boyutlarda artışın olması kısa süre önce tünellerde inşaatlarda gecikmelerin yaşanması ve tünel ömrünün optimize edilmesi sürecinde dayanıklı lık, çevreci unsurlar, sürdürülebilirlik ve güvenlik gibi destekleyici araçların olmaması gibi genel durumlar projenin başlamasında öncü olmuştur. DARTS projesi her bir olay için ayrı ayrı olmak üzere, maliyet açısından en uygun tünel tipinin elde edilebilmesini sağlayacak işletim yöntemleri ve destekleyici gereçleri gel iştirmeye, çevresel koşullar, teknik özellikler, güvenlikle ilgili alınacak önlemler ve uzun hizmet ömrü gibi hususlarla ilgili inşaat prosedürleri belirlemeyi hedeflemektedir. Bununla birlikte DARTS yangınla ilgili hususların toplam girişimde sadece% 44 gibi küçük bir orana sahip olduğu yeni tünellerle ilgilenmeye öncelik veriyor. ve çerçeve çalışmaları ) 2001 yı lının Eylül ayında, 9 ortağın girişimleriyle, Centro Ricerche Fiat (İtalya) liderliğinde başlamıştır. Temel hedef güvenliğe yönelik önlemlerin alınmasıyla karayolu tünellerinde yaşanan kaza sayısının azaltılmasına katkıda bulunmaktır. Odaklanan temel konu ise "yangın kazalarında" önemli boyutlarda azalma sağlanmasıdır. Benimsenen temel görüşler ise tehlikeli olduğu saptanan ve tehlikeli yük taşıdığı tespit edilen araçların tünele girmesini önlemek ve tünel içinde seyir halindeki araçların hızlarının kontrol edilmesini sağlayacak önlemler almak olmuştur. SiRTAKi SiRTAKi aslında, Gelişmiş Bilişim Teknolojileri ve Bilgi Yoğun Karar Destek Modelleri Kullanarak Karayolu ve Demiryolu Tünellerinde Güvenliğin Geliştirilmesi projesin kısa adıdır. 3 yıllık bu proje 2001 yılının Eylül ayında başlamış, aralarında yerel yetkili kurumların da bulunduğu 8 ülkeden katılan 12 Avrupalı ortaktan oluşan ve ETRA (ispanya) tarafından koordinasyonu sağlanan bir konsorsiyum tarafından yürütülmektedir. Proje genel olarak güvenlikle ilgili hususlar ile acil durumlarla ilgilenen ve genel ağ yönetimine tamamen entegre çalışan gelişmiş bir tünel yönetim sistemi hazırlayarak geliştirmeyi amaçlamaktadır. Gerçekleşmesi önerilen sistem çeşitli demiryolu ve karayolu tünellerinde denemeye tabi tutulacaktır. SiRTAKi ayrıca, tünel yönetimi ve acil durumlarda dört temel alanda yenilikler getirmeyi amaçlamaktadır: ihtilaflı durumların ve acil durumların oluşmasını engellemek, tünel yöneticilerine destek vermek, taşımacılık ağında entegre yönetim sağlayabilmek, alıcılar ve gözetim alanında gelişmeler gerçekleştirebilmek. Karar Destek Sistemi (DSS) SIRTAKl'nin en önemli pa rçasıdır. Genel olarak DSS bir tarafta kriz yöneticisi ve durumun değerlendirilebilmesi için gerçek zamanlı bilgi ihtiyacı arasında, öte yandan da kriz yöneticisi ile acil durum müdahale gereçleri arasında akıllı bir yardım zinciri kurabilmektedir. Sanal Yangınlar Sanal Yangınlar (Sanal Gerçek Zamanl ı Acil oluşturmakta ve hazırlanan altı farklı 'Da- Güvenli Tüneller Durum Simülatörü) 2001 yılı Kasım ayında nışılabilirVeri Tabanları' sayesinde tünellerde 3 yıllık bir proje olan SAFE TUNNEL (Ka- başlamış bulunan 3 yıl l ık bir projedir ve 5 çıkan yangınlar hakkında bilgi toplanabilmesi rayolu tünellerinde trafik güvenliğini arttır- Avrupa ülkesinden 8 ortakla gerçekleştiriliçin çalışmaları da sürdürmektedir. mak amacıyla yenilikçi sistemler gelişti rme mekte Yapısal Analiz Enstitüsü (Avusturya) YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 86 54

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=