ITEKNiK BiLGi Yerüstü tankı: Yer üstü depolama tankı , sabit tesislerde kullanılması amaçlanmış ve bunun için tescil edilmiş, üzerine dolgu yapılmadan kullanılan, zemin seviyesinin üstünde veya altında olabilen ve onayı alınan veya tescil edilmiş olduğu amaç için kullanılan tanktır. Yeraltı tankı: Yeraltı depolama tankı, sabit tesislerde kullanılması amaçlanmış ve bunun için tescil edilmiş, üzerine dolgu yapılarak, onayı alınmış veya tescil edilmiş olduğu amaç için kullanılan, zemin seviyesinin altındaki tanktır. Depolanan ve Servis Yapılan Sıvılar Yanıcı sıvı: Parlama noktası 37,8 derece ve daha yüksek olan sıvıdır. Akaryakıt istasyonunda bulunan yanıcı sıvılar aşağıdaki şekilde sınıflandırılırlar. Sınıf Al sıvılar; parlama noktaları 37,8 °C ve daha yüksek, 60 °C'dan düşük olan sıvılardır. (benzin gibi ... ) Sınıf Ali sıvılar; parlama noktaları 60 °c ve daha yüksek, 93 °C'dan daha düşük olan sıvılardır. (Gaz yağı gibi .. ) Sınıf Alil sıvılar; parlama noktaları 93 °c ve daha yüksek olan sıvılardır. (fuel-oil, motorin gibi ... ) Parlayıcı sıvı: Parlama noktası 37,8 °C' un altında ve 37,8 °C'deki buhar basıncı 276 KP. (2068 mm cıva) aşmayan sıvılar Sınıf 1 (parlayıcı sıvı) olarak kabul edilirler. Örneğin, petroleteri, aseton, toluen, ksilen, hegzan, metil alkol, metil metaktrilat, metil etil keton. Servis Pompaları- Dispenserler Akaryakıt istasyonlarının ana işlevini gören servis pompaları ve dispenserlerdir. Servis pompaları: Akaryakıtı tanktan alıp dispensere kadar sürekli basınçla pompalanmakta ve genellikle petrol ürünü akaryakıt transfer etmek üzere kara ve deniz tankerlerinde, servis istasyonlarında ve dolum tesislerinde kullanılır. Dispenser: Benzin istasyonlarında, araçların yanına park etmek sureti ile benzin, motorin vb. yakıt doldurduğu, üzerinde hortumların asılı durduğu, yakıtın litre/galon ve fiyat göstergesinin olduğu ekipmanlardır. Akaryakıt istasyonlarında Tehlike Bölgeleri OTehlike Bölgesi: Tank dolum bağlantılarının bulunduğu herhangi bir menholün ve akaryakıt tankının içi. (Bu mahalde sürekli akaryakıt buharı mevcuttur). 1 Tehlike Bölgesi: Pompa ve pompa kasasının iç bölümü, havalandırma ağızlarının yakın çevresi, kısmi veya yer altı kuyuları ve diğer çukur alanlar. 2 Tehlike Bölgesi: Zaman zaman olabilecek dökülmelerden veya akaryakıtla temasta olan tesis ve ekipmandan yayılan buhardan etkilenebilecek diğer bölgeler. Topraklama Akaryakıt tanklarında kullanılan dalgıç tipi pompalar, ex-proof ve O tehlike bölgesinde çalıştığından çok güvenli olmalıdırlar. Bundan dolayı dalgıç pompalarda topraklama, dalgıç motorundan topraklama kablosu ile direkt olarak yapılmaktadır. Akaryakıt istasyonlarında Yangın Tehlikeleri Akaryakıt istasyonlarındaki yangın tehlikelerinde insan faktörü çok önemlidir. istasyonda çalışan personelin bu konuda eğitimli, bilgili ve tecrübeli olması gerekir. Aynı zamanda istasyona gelen müşterilerin yaptığı hal ve hareketler akaryakıt ikmali yapılırken aracını stop etmesi, istasyonda cep telefonu kullanmaması veya sigara içmemesi gibi davranışları benimsemeli, her ihtimale karşı istasyon yönetimi tarafından görünür yerlerine gerekli uyarı levhalarının asılması gereklidir. Diğer yangın tehlikeleri ise; 1. Elektrik ve Statik Elektrikten Kaynaklanan Tehlikeler* Petrol ürünlerinin sıvı veya buhar halinde bulunduğu yerlerde elektrik/elektronik cihazlar veya elektrik taşıyan kablolardaki kısa devre vb. kaza/arıza sonucu oluşan spark-kıvılcım şeklindeki ısı, yanıcı sıvı ve buharların tutuşarak yangına dönüşmesine neden olabilir. Ayrıca; statik elektrik yükünün kıvılcım halinde boşalması çok tehlikelidir. Statik elektrik boşalması genellikle kıvılcım şeklinde olup görülebilir, fakat iki karşıt yükün çok yüksek olmadığı durumlarda bu boşalma nispeten daha yumuşak gerçekleşebilir ve fark edilmeyebilir. Fakat yine de oluşan kıvılcım ürün buharlarını ateşleyebilir. Statik elektrik çeşitli yollardan oluşabilir. örneğin buharlaşıcı bir ürün (benzin) bir tankere üstten dolduruluyor ve tanker topraklaması sağlanmamış (tanker ve dolum hattı arasında elektriksel bağlantı sağlanmamış), akan ürünün hava ile sürtünmesi sonucu statik elektrik yükü oluşacak ve tanker ile dolum kolu arasında kıvılcım halinde boşalarak ürün buharlarını ateşleyebilecektir. Herhangi bir depolama tankına üstten dökme dolum yapı ldı ğ ı zamanda aynı olay gerçekleşecek ve ürün yüzeyinde *Statik elektrik, topraklama ve yangın konusu, Yangın ve Giivenlik Dergisi 'nin 83. sayısında ayrmtılı olarak anlatılınakıadıı: IYANGIN ve GÜVENLiK SAYI 84 54
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=