48 !UYGULAMA Yüksek düzeyde bulaşıcı özellikler taşıyan biyogüveııli laboratııarlar sıkıca ın iilı ürlenıneli, çevreye zararlı bazı maddeler Sllklaıımalı, bazıl<ırı da atılmalıdır. George Mellen, P.E. lowa State Uııiversity Coıısıılting-Specifyiııg Eııgineer, Eylül 2004 YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 83 Biyogüvenli Tasarımı Laboratuvarların Ç ok iyi korunması gereken biyogüvenli laboratuvarlarının tasarımı göründüğü kadar kolay değildir. Ulusal Sağlık Enstitüsü'nden alınan ve federal yönetim tarafından hazırlanan yönergeler bir başlangıç noktası oluşturmaktadır ancak bu bilgiler yan ıltı c ı olabiliyor. En önemli husus, laboratuvardaki hava basıncının hiç bir zaman pozitif olamamasıd ır. Öncelikle, bu operasyonun yapılacağ ı tesis diğer tesislerden ayrı lmal ıdır. Bunun için tuğla, sıva veya yal ıtım malzemeleri kullanıl abilir. Birçok projede biyogüvenli laboratuvar, mevcut binanın bir kısmını oluşturur. Bu nedenle en iyi yalıtım, iç kısımdaki duvarları yıkanabilen bir maddeyle kaplı olan beton duvarlardan oluşan bir oda olmalıdır ancak bu yalıtım herhangi bir tehlikeli maddenin içeri sızmasına izin vermeyecek şekilde yapılmalıdır. Zemin ise duvarların 15 ile 20 cm yukarısı na kadar ulaşacak şekilde monolitik, dayan ıkl ı bir plastik kaplamayla kaplı olmalıdır. Tavan, havaland ırma için gerekli açıklıklar dışındaki noktalar hariç, başka bir açıklık bulunmayan, alçıtaşı benzeri bir duvar kaplaması gibi sert bir maddeden yapılmış olmalıdır. Tavanın tamamı yüksek kaliteli bir boya kullanılarak boyanmalıdır. Hava kanallarının kenarları sızdırmaz bir şekilde kapatılmalıdır. Aslında laboratuvara açılan her türlü açıklık sızdırmaz bir şekilde mühürlenmelidir. Buna su kanalları , borular, vida delikleri ve yangın tespit sistemleri de dahildir. Böylece pisliklerin toplandığı yerlerin sayısı azaltılmış olacaktır. Yüksek düzeyde koruma gerektiren biyogüvenli laboratuvarla,; dikkatle kontrol edili,: Çünkü laboratuvarın içindeki etkinlik/er özel giysilerin ve filıreleıne cihcızlcır111111 kııllcııııınıııı gerektirecekti,: S ızdırmazlık malzemesinin kullanımı laboratuvarın pislikten arındırılması işleminde büyük önem taşır. Zira laboratuvarda buharlaşan hidrojen peroksit gibi laboratuvar dışında kullanılmasına izin verilmeyen maddeler kullan ı lmı ş olabilir. Bu konudaki tek istisna BSL3 basıncı açısından tampon olarak kullanabilmek için kapı altında kalan minimal bir açıklık olacaktır. Kapılar konusuna gelince, kapı sayısı en aza indirilmelidir ve dış pencerelere izin verilmez. Laboratuvara açılan, antre tipi bir oda bulunması tercih edilecektir. Bu oda da laboratuvarla ayn ı tip yapıya sahip olmalı ve negatif basınç altında tutulmalıdır. Ancak basınç düzeyi laboratuvardaki kadar yüksek bir negatif basınç olmak zorunda değildir. Hava Dağılımı Mekan olabildiğince havalandırılmalıdır. lowa Eyaleti'nde ek motorlu bir fanla çalışan merkezi havalandırma sistemi sık sık kullanılan bir sistemdir. Bununla birlikte, mevcut koşullara bir dereceye kadar uyum sağlanabildiğ i için bu sistem beklenenin altında etkinliğe sahiptir. Bu durumda ikmal kısmında bir HEPA filtre sistemi kurulmal ı dır. Böylece, kirlenmiş maddenin tesise yeniden girmemesi ve bilinmeyen mikropların da laboratuvara girmemesi sağlanacaktır. En tatminkar durum ise, filtrelenmiş özel havanın mekana girişinin sağlanması olacaktır. Akış farklılıklarını kontrol edebilmek için bir akış alıcı sı ve damper kullanarak hava ikmalinde gerekli değişiklikleri yapabiliriz. Egzoz sistemine gelince, bu sistemlerin muhtemelen en önemli unsur olduğunu belirtmek gerekir. Sistem negatif konumu sürdürebilmek için hava ikmali ve diğer çıkış noktalarını takip etmelidir. Dışarı atılan havanın diğer hava girişlerine karışmasını ve hava akımına karışarak mekana ya da başka mekanlara dağ ılmasın ı önlemek için elektronik bir vantilatör ya da benzeri bir alet kullan ılmalıdır. Bu tür bir vantilatör ayrıca kendi kendine statik bası ncı da düzenleyecektir. Biyogüvenli laboratuvardaki egzoz çıkışları da ortamın negatif olarak korunabilmesinde yardımcı olacaktır. Bunun için söz
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=