Article Yün izolasyonlu Poliüretan İzolasyonlu Metal kiremit .. ~ .ı1 Toprak 1 kiremit J ' .a bitüm membran üzerine uygulanmaktadır. t Onduline HR (High Resistance): Su geçirimsizliğini sağlayan bitümle birlikte, levhanın organik elyaflı dokusuna emdirilen özel reçine sayesinde mekanik dayanıklılığı artırılmış bir yapıya sahiptir. Geliştirilen yeni oluk profili ile eğilme direnci daha da yüksektir. Reçine ile birlikte renkler de Ondüline HR'in bünyesine emdirilir. Levhaların su geçirimsizliği ve renk dayanıklılığı , bu özel yöntemle bir kat daha uzun ömürlüdür. Ondüline HR çevre dostu bir malzemedir; gerek uygularken, gerekse daha sonra sağlığa hiçbir zararlı etkisi yoktur. t Plastik: Düz veya oluklu olmak üzere, Plexiglas levhalar ve cam lifli polyester levhalar da çatı örtü malzemesi kullanılmaktadır. Bunların şeffaf olanları aydınlatma amaçlı kullanılmaktadır. TS EN 10131 ve TS EN 1013-5'e uygun olmalıdırlar. t Cam: Aydınlatma sağlamak amacıyla, çatılarda veya yan duvarlarda cam yüzeylerin teşkil edilmesi gerekir. Çatılarda teşkil edilen cam yüzeylerinde, yangına ve kırılmaya karşı emniyet bakımın, 6-1 O mm kalığında telli cam kullanılır. Cam genişlikleri 51-90 cm, boyları da 300 cm ye kadar olmaktadır. 3.1.2. Yangın duvarları Çatılarda bulunan iç duvar/bölmeler, bitişik nizam yapıların yangın duvarları, yangına en az 90 dakika dayanıklı olarak projelendirilmelidir. Bölme aralıkları 60 metreyi aşmamalıdır. Bölmelerde delik ve boşluk bulunmamalıdır. Bölmelerde kapı ve sabit ışık penceresi gibi boşluklardan kaçınmak mümkün değilse, bunlar da en az bölme yangın mukavemetinin yarı süresi kadar yangına dayanıklı ve yangın kesici olmalıdır. Kapıların otomatik bir teçhizatla kendiliğinden kapanması ve duman sızdırmaz özellikte olması gerekmektedir. Bu tür yarı mukavemetli boşlukların çevresi her türlü yanıcı maddeden arındırılmış olmalıdır. Su, elektrik, ısıtma, havalandırma vb. tesisatın yangın bölmesinden geçmesi durumunda, bölmede yangın dayanımını azaltmayacak ve denenmiş uygun detaylar kullanılmalıdır. Yangın duvarları, alev almayan malzemeden yapılan, 900-1000 °C sıcaklıklarda şekil değiştirmeyen, zehirli yanma gazları çıkarmayan, mekanik özelliklerini koruyan, söndürme suyunun termik şokuna dayanabilen, sıcaklığı diğer tarafa geçirmeyecek ısı yalıtımına sahip özellikte olmalıd ır. 3.1.3.Ahşap Mertekler, Aşıklar, Çatı Makasları, Latalar Yanıcı bir materyal olarak, yangın esnasında ahşap büyük bir risk taşır. Özellikle mekanların iç kısımlarında ateşe, yangına karşı maksimum koruma yapılması gerekmektedir. Çatı yapıların üstünü örten ve dış etkilerden koruyan sistemdir. Çatı izolasyonunun doğru uygulanmadığı yani çatıda yeterli hava sirkülasyonu sağlanamadığı durumlarda, kazara ıslanan çatı ahşabı kısa sürede çürüyebilir. Ahşap ıslanıp, kısa sürede kurursa çürümez, ama yapılan izolasyon ahşabın kurumasını engellerse, çatı ahşabının çürümesi problemiyle karşı karşıya kalınır. Ahşap ısı ile boyut değiştirmez, ısı ile yumuşayıp sertleşmez. Sadece suyla ve sadece enine kesitlerde bir çalışma söz konusudur. Genel kanının aksine ahşabın yangına direnci beton ve çelikten üstündür. Bugün dünyada bile kapalı spor salonu gibi büyük kalabalıkların bulunacağı yerlerin, yangın tehlikesine karşı ahşap karkas olarak inşasına gidilmekte,Almanya'da yine aynı nedenle çelik konstrüksiyonlar ahşap kaplanmaktadır. Yangınlar üzerine yapılmış araştırmalar ve derlenmiş istatistikler taşıyıcı olarak kullanılan ahşabın en güvenli malzemelerden biri olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. Yangının başlama nedeni hiçbir zaman ahşap değildir ve ısı geçirmeme, kömürleşme özellikleri nedeniyle ahşap-karkas yapının büyük yangınlara ne kadar dayanabileceği kesin olarak hesaplanabilmektedir. Ahşap yapılar yangına 30-90 dakika dayanabilecek şekilde tasar-lanmaktadır. Ancak çıplak çelik konstrüksiyon (çeliğin genleşme katsayısının yüksekliği nedeniyle} normal bir yangına ancak 1 O dakika dayanabilmekte, yapı ikaz vermeden anında çökmektedir. 1 kilogram ahşap, 1 kilogram beton ya da çelikten fazla yük taşır. Ahşap ile 25 metrelik açıklar kolonsuz geçilebilmektedir. Bu tip konstrüksiyonlarda, ağır olması nedeni ile çelik kullanılamamaktadır. Ahşap yanabilmesine rağmen, yanmayan pek çok malzemeye karşı daha iyi yangın dayan ımına sahiptir. Yanan yüzeyde oluşan karbon tabakası, ateşin iç katlara yayılmasını azaltır. Ahşap yavaş, doğrusal ve tahmin edilebilir bir hızla yanar, bu sayede yangına dayanıkl ıl ık gerektiren yapılarda kullanılabilir. Çıplak ateş karşısında 270 °C'de yanma başlar. 400 °C'nin üstünde aniden alev alır. -200 °c ile +120 °C arasında özellikleri değişmeden kullanılabilir. Kuvvetli asitler hariç, pek çok asit'e dirençlidir. Çatı kaplamalarında yükleme şartlarının belli olduğu durumlarda katmanların lif yönleri belli bir yönde azami mukavemet sağlayacak şekilde düzenlenebilir. 3.1.4.Metal Mertekler, Aşıklar, Çatı Makas-lan, Latalar t Metal Mertekler; Kaplama tahtalı veya latalı çatı örtülerinde, mertek kirişleri aracılığı ile yükün aşık kirişlerine aktarılması söz konusu olur. Çatı eğimi doğrultusunda olmak üzere yaklaşık 80 cm aralıkla rla düzenlene~ mertekler, kaplama tahtalı çatı örtülerinde "I" kesitli olarak teşkil edilir. t Aşıklar; Çatı yükünü doğrudan doğruya merteklerden alarak çatı makaslarına aktarır. Aşıkların diğer bir görevi de, makasların üst başlıklarını, çatı bağlantılarının düğüm noktalarına bağlamak suretiyle, yanal burkulmaya karşı emniyet altına almaktır. t Çatı Makasları; Çatı konstrüksiyonlarının esas kirişlerine makas denir. Çatı makasları genellikle kafes kiriş olarak teşkil edilir. Makasların bazen dolu gövdeli kiriş veya çerçeve olarak teşkili de olabilmektedir. 3.1.5.Çatı içindeki İlave Yanıcılar Günümüzde tasarruf için çoğunlukla çatı izolasyonu yapı lm aktadır. Ancak doğru izolasyon yapılmadığı takdirde yangın çıkma tehlikesi mevcuttur. Dolayısıyla yalıtım düşünülüyorveya yapılmışsa şu güvenlik önlemlerine dikkat edilmelidir. Yalıtım; fırınlar, su ısıtıcıları , fan motorları, kapı zili transformatörleri, bacalar ve gaz yakıcı cihazlar ve benzeri ısı kaynaklarından uzak tutulmalıdır. Bu tip ısı kaynaklarının çevresine yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı olmayan yalıtımlar monte edilmelidir. Çatı veya saçak boruları kapatılmamalıdır. Çatılar periyodik olarak yalıtımın bozulması ihtimaline karşı kontrol edilmelidir. 0 Devamı 73. sayı sayıda Yangın ve Güvenlik m Sayı 72 Temmuz- Ağustos 2003 ---------------
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=