Yangın ve Güvenlik Dergisi 70. Sayı (Nisan 2003)

~iM=tUfo■ ıı:...: News Modern tarihin en büyük kültür felaketi ve vandalizmi Irak Ulusal Müzesi Yağmalandı! Bağdat Müzesi de vandalizmden payını aldı. Yedi bin yıllık tarihe ait 170 bin eser, 48 saatte yağmalandı. Uluslararası kurumların "Ortadoğu kültür hazinesi savaşta talan edilecek" çırpınışları fayda etmedi. Hammurabi Kanunları'ının bile çalındığı korkunç olaylara, yapılan tüm uyarılara rağmen ABD askerleri göz yumdu. Eserlerin çoğu ABD'ye kaçırıldı. Bağdat'ın düşmesinden sonra başlayan yağmalamanın son durağı Bağdat Müzesi oldu. Yedi bin yıllık tarihi içinde barındıran müze yerle bir oldu. Bir zamanlar yakınından bile geçilemeyen tarihi eserler, plastik torbalara doldurulup evlere taşındı. Babil Krallığı , Sümerler, Asurlar'dan kalan paha biçilmez Uzmanlar, yok olan eserlerin sayısını 50 bin ile 200 bin arasında olduğunu tahmin ediyor. Bunlar arasında kökeni MÖ 9000'Ii yıllara kadar uzanan Mezopotaya uygarlıklarına ait eşi bulunmaz takılar, kaplar, silahlarvs. yer alıyor. Irak Ulusal Müzesi Sümerler, Babiller, Asurlar ve Abbasiler'den eşsiz eserlerin adresiydi. . Sümerler'den kil çanaklar, Asurlar'dan mermer heykeller, 5 bin yıllık tablet, Ur kentinde 4 bin yıllık gümüş bir arp bu paha biçilmez mirasın birkaç örneği... British Museum sorumlusu Dominique Collon, "Mutlak bir felaket yaşandı. Amerikan tanklarının müzeyi talana karşı neden korumadığının açıklaması yok. Bu yağmanın sancılarını tüm dünya hissedecek, ama en fazla Irak halkı etkilenecek. Iraklılar ulusal kimlik arayışında kültüründen mahrumiyetin eksikliğini hissedecek" dedi. eserler, lraklılar'ın Saddam Hüseyin'e duydukları hınçtan fazlasıyla nasiplerini aldı. Altın çanaklar, tablolar, binlerce yıllık tarihe sahip maskeler, Mezopotamya kavimlerinin özel eşyaları, bronz plakalar, heykeller, duvar yazıları, M.Ö. 3330'Iü yıllardan kalan çanaklar, kral ve kraliçelerin taçları ... Hepsi yok oldu. Taşınamayan heykeller yaşanan kaos sırasında kırıldı. Iraklı arkeolog Raid Abdul Ridhar Muhammed, "Yağmacılar arasında eli silahlı adamlar vardı. Onları durdurmak imkansızdı. Kadınlar ve çocuklar da onların peşinden gidiyordu. Taşıyabilecekleri her şeyi alıyorlardı. Diğerlerini ise at arabaları ya da bisikletlerle götürüyorlardı. Dışarı çıktım, caddelerde Amerikan askeri aradım. Bir Abrams tankı ve beş asker geldi. Ateş açtılar. Bunun üzerine yağmacılar kaçtı. Askerler gidince, yeniden geldiler. Askerler bekleselerdi, bu kadar zarar olmazdı, bu kadar çok eser yok edilmezdi. Onlara beklemelerini söyledim, ancak kabul etmediler" diye konuştu. Müze yetkililerinden Ali Mahmud ise yaklaşık yüz yetmiş bin antika eserin götürüldüğünü, binlerce yıllık tarihin iki gün içinde yok olduğunu söyledi. Dünya Canlı Yayında Seyretti Canlı yayınlar sayesinde tüm dünyada dikkatle izlenen bu yağma, tüm dünyadan büyük tepki aldı. Uluslararası kurumlar, Birleşmiş Milletler'e bir an önce lrak'ın tarihini kurtarmak için devreye girmesi çağrısında bulundu. Bunun yanı sıra, bazı müze yetkilileri de Amerikan askerlerinisuçlad ı. Aslında bu Bağdat Müzesi'nin uğradığı ikinci yağma. 1991 ilk Körfez Savaşı'nın ardından girişilen yağmada, dört bin parça kaybolmuştu. Hemen kapatılan müze, bundan 3 yıl önce, 2000 yılının Nisan ayında yeniden halka açılm ıştı. Eserler ABD'de yakalandı Bu arada, FBI, müzeye ait ilk kaçakçılık eserinin bir Amerikan havalimanında yakanYangın ve Güvenlik 1111 Sayı 70 Nisan 2003 landığını bildirdi. FBI, yağmalanmış ilk Irak eseri hakkında yaptığı açıklamada, insanlığın ortak uygarlığının eseri paha biçilmez sanat ürünlerini çalan kaçakçıların, pek yakında başta ABD, lngiltere, Almanya, Fransa, lsviçre ve Japonya'da satmaya çalışacaklarının kesin olduğunu hatırlattı. FBI Kaçakçılık Dairesi, söz konusu ülkeler içinde sadece ABD'de yasal olsun yasadışı olsun dünya sanat ürünlerinin yüzde 60'ının satın alındığını da anımsattı. Yetkililer, UNESCO ve İnterpol ile birlikte devam eden geniş çaplı soruşturmanın ayrıntılı açıklama yapmayı engellediğini belirttiler. Dünya gümrükleri de kaçak eserleri yakalamak için seferber oldu. Hazineler İnternette Bir grup arkeolog, yağmalanan tarihi eserlerle ilgili bilgileri içeren bir web sitesi hazırladı. Kayıp eserlerin fotoğraflarının ve ait oldukları dönemlere ait bilgilerin olduğu site, eserlerin mümkün olduğunca tanıtılarak el altından satılmalarına engel olmayı amaçlıyor. Dünya genelinde yaklaşık 80 üniversite ve müze kayıp eserlerin yer aldığı, araştırma yapabilir bir veri bankası geliştirmek için çalışıyor UKl l'Nr.A..Urıır_(n«}"NIAQ ----....:::.--:.":':':.-:.::---·-.. --.. ...--.------·

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=