Prof. Dr. Abdurahman KIUÇ kilica@itu.edu.tr ~ubat ayında Güney Kore'nin Taegu kentinde ya~anan facia son yıllardaki en büyük metro faciasıydı. l995'teki Bakü metro yangınından sonra en fazla can kaybına yol açan bu olay; yer altı yapılarının yangın güvenliği konusunu gündeme getirdi. 1. Giriş Yoğun trafiği rahatlatmak için yer altında düzenlenen çağdaş toplu taşıma sistemi metro; ilk defa 1863 yılında Londra'da buharlı olarak yapılmış ve yine ilk defa Londra'da 1890 yı lında elektrikle işleyen sisteme çevri l miştir. Daha son raları 1900'de Paris, 1902'de Berlin ve 1935 de Moskova metroları hizmete girm i ştir. Metrolar, günümüzde birçok büyük yerleşim merkezinin vazgeçilmez toplu taşıma aracı haline gelmiştir. Yer altı yapılarına erişmedeki zorluk yangın söndürme ve duman tahliye sorun larına neden olur. Bunlar arasında öncelikle dumanın ve gazların boşaltılması; yangının söndürmesi ve in san l ar ın kurtarılması gelmektedir. Bu temel sorunların çözümleri, ancak kısa süre önce yapı Taegu faciasının ardından ... METROLARDA YANGIN .. . ""-" . GUVENLIGI kurallarına ve standartlarına girmiştir. Yer altı yapılarının erişilmezliği yer üstü yapılarında etkili olabilecek kısmi yangın söndürme önlemlerini yetersiz kılmaktadır. Yer üstü yapılarından farklı olarak yer altı yapılarında insanların ve eşyaların kurtarılması için yangın söndürme sistemlerinden en üst düzeyde yararlanılması gerekmektedir. Son yıllarda yaşanan en büyük metro faci aları, 28 Ekim 1995 yılında Bakü'de ve 17 Şubat 2003 günü Güney Kore'nin Taegu kentinde meydana gelen metro ya ngınlarıdır. Bakü metrosu yangınında 302 kişinin ölmüş ve 270 kişi yaralanmıştır. Taegu metrosunda ise 134 kişi hayatını kaybetmiştir. Bakü'de meydana gelen olayın faciaya dönüşmesinin nedeni önlemlerin yeterli olmamasıdır. Elektriğin kesilerek vagon ların iki istasyon arasında kalması, Yangın ve Güvenlik m Sayı 69 Mart 2003 vagonların plastik malzemelerin kullanıld ığı eski tip vagonların olması, vagon içinde söndürme sistemlerinin yeterli olma ması, tünel içinde duman tahliye sistemi bulunmaması, söndürme ve kurtarma ekiplerinin yeterli olmaması olayın faciaya dön üşmesi ne neden olmuştur. Taegu metrosundaki yangının sabotajla başlad ığı belirtilmektedir. Bazen akli dengesi bozuk bir kişinin veya tiner bağımlısı bir kişinin bir bidon tineri vagon içinde dökmesi tahmin edilemeyen facialara yol açabilmektedir. Genelde yer altı yapılarının otomatik söndürme sistemleri ile donatılması gerekmektedir. Ayrıca her kademe, en az iki bölüme ayrıl m a lı , iki bölümün birbirinden tümüyle ayrılmasını sağlamak için her bölümün ayrı ayrı havalandırılması yapılmalıdır. Acil durum güç
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=