Article sonuçta patlamaya yakın bir hızda yanma devam eder. Bu olay insanlara ve tesise önemli zarar verir. 5.3. Parlama (flash) yangın Bu durum daha az gaz ve daha az enerji çıkışı oluşturduğu için S.2'deki yangına göre daha az oluşur. Sonuçları bakımından ısı radyasyonu, aşırı bası nçtan daha önemlidir. 5.4. Fışkırma (jet) yangınlar Bu tür yangı n lar boru hatları, vanalar, tesisat ve tabancalardan sızan LPG nin tutuşmasıyla meydana gelir. Aynı zamanda flanşlardan sızma sonucunda ol uşabil ir. Serbest hale gelen sıvı LPG geçişi ya gaz halinde veya gaz-sıvı faz halinde olur. Açıklı ksız buhar tahliyeli fazladı r (20 mm'den daha büyükse). Fışkırma yangını nispeten düşük ısı çıkışına ve sı nırl ı alev uzunl uğuna sahiptir. Alev büyüklüğü beş metreden daha küçüktür. Fışkırma yangının yönü kontrolsüzse bu korumasız depolama tankı üzerinde olumsuz etkiye neden olabilir ( kötü olarak dizayn edi lmiş boru sistemi veya vanalara). Genel olarak teknik kontroller ve hassas dizaynlar fışkırma yangınlarının kaza oranını azaltır. KAYNAKLAR Bununla beraber iyi dizayn edilmiş, iyi planlanmış tesislerde sız ı n tı lar dedektörler yardımıyla tespit edilebilir. 5.5. Göllenme yangınları Ani olarak boşalma veya akıntı olmadığı zaman sızıntı veya sıvı fazın tutuşmasıyla bu olaylar gerçekleşir. Göllenme yangınları tesis uygun olarak plan lanmışsa ve drenaj sistemi çözülmüşse yangın olayı nispeten daha az gerçekleşir. Keza LPG de bütan oranı yüksekse bunlar muhtemelen olmaz. Serbest kalma hızı düşüktür. Çevre sıcaklığı çok düşüktür. Sıcaklığın çok yüksek olduğu bölgelerde bu şartlara nadiren rastlanır. 6. LPG'YE DÖNÜŞTÜRÜ LEN ARAÇLARDA KAZALAR! AZALTMA LPG araçlara dönüşümden dolayı meydana gelebilecek kazaları minimize etmek için; • LPG dön üşümleri ehliyetli kişilerce yapılmal ı d ı r. • Uygun teknikle yakıt sisteminde sızma olup olmadığı düzenli olarak kontrol edilmelidir. • Yakıt tankı kalınlığı ve malzemesi standartları sağlamalıdır. • Yakıt tankının sıvı seviyesi indikatörü aşırı doldurmayı önleyici alet emniyet rahatlama vanası ve acil kapama vanaları gibi çeşitli parçaları bünyesinde bulundurmal ıdır. • LPG tankları ABD'de yüzde 80'den, Türkiye, Hollanda ve Japonya'da yüzde 85'den fazla doldurulamaz. Araçlar fazla yakıt doldurmaya zorlanmamalıdır. • LPG dönüşümü yapıldıktan sonra araçlar bariyere çarpma ve ateş testinden geçirilmelidir. • LPG doldurma ünitesi araç dışında olmalıdır. İstasyonlarda araç içinden doldurma kesinlikle yapılamal ıd ı r. Bu tür araçlar patlamaya hazır bombadır. • LPG istasyon larında ve özellikle dolum esnasında kesinlikle sigara içilmemelidir. • LPG'li araçlarda deponun bulunduğu bölüm açılı rken ve açıld ığı nda kesinlikle sigara içilmemelidir. • Araçlar çalışır halde iken kesinlikle dolum yapılmamal ı d ır. • Topraklama yapılmadan dolum kesinli kle yapıl mamalıdır. • Araçlarda LPG kaçağı olduğunda tüm LPG kapama ve lock-off valfleri kapanmalı dır. • İstanbul'da LPG istasyonlarında meydana gelen çoğu yangın ve patlama, dolum esnasında gerçekleşmektedir. Dolayısıyla dolum işlemleri tekniğine uygun ve ehliyetli kişilerce yapılmalıdır. 0 1. 'Vehicles Propane Conversion', DIY LPG conversion kils, http://www.freeyellow.com/members7/juv.clup 2. Schifter, 1., and others 'An Evaluation of the LPG vehicles prog. in the metropolitan area of Mexico city', Joumal of the air and waste management ass. 50,2000. 3. Dixon, L.S. and others 'Calolornia'S ozone reduction strategy lor light-duty vehicles: an economic assessment, lnstıtute lor Civil Juctice RAND, 1996. 4. Tom, B., and others 'Fuel-cycle greenhouse gas emission from alternative fuels in Austraian heavy vehicles', Atmosferic Environ., 36, 753-763, 2002. 5. Yu, T-Yi, and others 'Optimized combination of abatement strategies lor urban mobile sources', Chemoshere, 41, 399-407, 2001. 6. ôztürk, M. And Mangır N. 'lstanbul'da ozon kirliliği', I.B.B. Çevre Daire Başkanlığı, 2001. 7. Chang, C.C. and others 'Assessment of reducting ozone forming potential lor vehicles using LPG as an altemative fuel', Atmos.Environ., 35, 6201-6211, 2001. 8. Uçar R., 'Usage of LPG as a motor fuel and Turkish autogas market development', Proceeding of second lnternational Symposium an air quality man agement at urban, regional and global scales, 601-607, 2001, lsatanbul. 9. Chow. W. K. And others 'Case study: vehicles-fire in cross-harbour tunnel in Hong Kong', Tunnelling and underground space technology, 16, 23-30, 2001. 10. Dioz, L., and others' Optimizing automotive LPG blend lor Mexico city', Fuel, 79, 79-88, 2000. 11. Anderson and others 'the GMI fuel injected propane conversion vehicles', GMI Eng. and management lns.,http://www.kettering.edu-1pqvan/SAE-LPG,html. 12. Automotive LPG 'http://www.lpga.co.ukl.automotive_new.htm.' 13. 'LPG as an automotive fuel', www.alpga.asn.an/media/ALPGA%pdfs.pdf. 14. Akay M.E. ve Çelik V., 'Taşıtlarda LPG uygulamasını n ekonomik açıdan incelenmesi', 15. Proposed amendments to the Calilornia alternative fuels lor motor vehicle regulations', air resources board, California EPA, 2002 16. WVU's AFVTP-propane review, West-Virginia Üniversity Alternative fuel vehicle training program, http://www.cira.wvu.edu/afvtp/AFV 17. LPG, lndustry submission to the common wealth fuel tax inquiry, ALPGA, 2001. 18. Jennings, T., 'do-it-yourself automotive LPG conversion world power systems, San Francisco, 1994. 19. Liu E., and others 'a study on LPG asa fuel lor vehicles', research and library services division legistative council secretariat, Hong Kong, 1997. 20. S ı vı l aştırılmış petrol gazları (LPG) ile çalışan motorlu taşıtlar için ikmal istasyonlarının kuruluş, denetim, emniyet ve ruhsatlandırılma işlerine ilişkin yönetmelik, 12/02/2002 tarih ve 24669 sayılı resmi gazete, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı. 21. I.B.B. Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü'nden alınan bilgiler. Ekim -2002. Bu bilgilerin temininde yardımlarını esirgemeyen Çevre Koruma ve Geliştirme Daire Bakanı ve Ruhsat Denetim Müdürü Fazıl KARASU ve Ruhsat Denetim Müdür Yardı mcısı Ali OKTAR'a teşekkür ederim. Yangın ve Güvenlik m Sayı 68 Ocak-Şubat 2003 -----------------
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=