Yangın ve Güvenlik Dergisi 59. Sayı (Kasım-Aralık 2001)

2.2.2. Tekerlekli Yangın Söndürücüler Tekerlekli yangın söndürücüler, TSl 1 749-ENl 866 Sertifikası'nı taşımalıdır. Bu sertifika, cihazın TS 1 1 749-ENl 866 Standartı'na uygunluğunu garanti eder. Cihazların doğru çalışmasını ve etkili biçimde söndürme yapıp yapmadığını değerlendirme imkanı veren testler ve karakteristikleri tanımlayan bu standart, 1 Mart 1999 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. 2.3. Söndürme Maddesinin Seçilmesi Ana söndürme maddeleri - Su - Katı maddeli su-köpük - ':-\BC" kuru kimyasallar - Karbon Dioksit (CO2) - Köpük - Halon alternatifi söndürücüler • "Katkı maddeli su", yangın söndürücülerin B sınıfı olanak tanınan yüzey aktif maddesi ihtiva eden köpük için kullanılan bir tanımdır. • Su ve köpüklü söndürücülerde bazı aparatlar, antifriz veya anti korozifler gibi belli özellikler ihtiva etmeleri gerekmektedir. Bir yangın söndürme maddesini seçerken dikkate alınacak diğer parametreler Elektriksel İletkenlik: Canlı iletkenler veya enerjili elektriksel cihazlar varsa, iletken yangın söndürme maddeleri (su ve köpük) kullanılmamalıdır. Bununla birlikte, elektrik gerilimi 1000 volt' dan az ise, basınçlı su kullanılabilir. Durum ne olursa olsun, kullanıcı, yangın söndürücüler üzerinde baskı yazı ile gösterilmiş sınırlamaların uygulanmasına uymalıdır. • Dikkat: Püskürtme prosesi iletkenliği durduruyorsa, akan su iletkendir. • CO2, Halon altertatifleri ve kuru kimyasallar iletken değildir. • Katkı maddesi ihtiva eden suyun iletkenliği, bu katkı maddelerinin konsantrasyonuna göre artar. • Köpük iletkenliği, köpük genleşme oranına göre azalır. Etki Aralığı (Elde tutulan aparatlarda) Basınçlı su ve köpüklüler : 2 metre Kuru kimyasallar : 3-4 metre CO2: yaklaşık 1 metre Halon alternatifleri : 1 - 2 ,5 metre Tekerlekli aparatlar Köpüklü-su ; kuru kimyasallar : 5-1 O metre co2 : 1-2 METRE Bu mesafe değeri, yangın söndürücülerin etkili ufuk kapasitelerine göre etkileme alanlarını gösterir. Görüş Kısıtlılığı Eğer panik çıkma olasılığı varsa, kuru kimyasal kullanılması tavsiye edilmez. Kuru kimyasallar, yangını saklayan ve kaçış prosedürlerini engelleyen bulut oluştururlar. İklim Hassasiyeti Antifriz ihtiva edebilir olanlar dışında, köpük tipi yangın söndürücüler ve basınçlı sulu yangın söndürücüler, donma görülen bölgelerde kullanılmamalıdır. Köpük kullanımı, yüksek sıcaklık etkisi altında olan bölgelerde yasaktır. • Kullanıcılar, yangın söndürücüler üzerinde gösterilen tüm talimatlara uyacaktır. • Kuru kimyasallar ve halon altertatifi, iklim şartlarına hassas değildir. • Yangın söndürücünün güvenlik amaçlı boşaltma ve cihazının ayarını yapabilmek bakımından, col 60 °C'den (140 °F) yüksek sıcaklıklara maruz bırakılmamalıdır. Özellikle rüzgarlı hava şartlarında, bina dışında etkisi yoktur. Bir oda içinde bile CO/li yangın söndürücü boşaltılması, ortam havasını zehirli hale getirmez, ancak oda daha sonra havalandırılmalıdır. Örneğin; Küçük bir odada 68 m3'e eşdeğerde boşaltılan 6 kg CO2, oksijen muhtevası dengesini %21 'den 20'e düşürür; CO2 muhtevası, %4 olur dikkate değer bir problem yaratmaz. Halon alternatifi söndürme cihazları normal işletme şartları altında kullanıldığı zaman, gaz özel bir zehirlilik göstermez. Ancak, uzun süre ısıya maruz kalırsa, (480 "C - 890 °F derecenin üzerinde bir ısıda) Halıjenli Hidrokarbonlar ayrışma ürünleri (hidroksitler) zehirli olabilir. Her durumda, iyice havalandırma yapmadan önce odada kimsenin kalmaması tavsiye edilir. Kuru kimyasallar ve katkı maddeleri, zehirli olarak bilinen ürün ihtiva etmez. Ancak, bu ürünlerin solunması veya yutulması tavsiye edilmez. Yangın ve Güvenlik ıım Sayı 59 Kasım -Aralık 2001 Yangın Söndürücülerin Kullanımı ile İlgili Olası Zararlar • Aşırı hassas cihazların yakınında veya elektronik ekipmanda kuru kimyasallar söndürücüler. • Neme hassas ekipman yakınında basınçlı su ve köpük söndürücüler. Yangın söndürücülerin kullanılmasından ileri gelebilen olası zararlar : • CO/deaz, • Halon alternatifi cihazlarda, az; ancak uzun süre ısıya maruz kalma durumunda (480 °C- 896 °F'den yüksek ısılarda) halojenli hidrokarbonlar ayrışma ürünleri (özellikle hidrasitler) korozyon zararına yol açabilir. 2.4. Yangın Söndürücülerin Yeri Aksi belirtilmedikçe, yangın söndürücüler her ana bölgede eşit miktarlarda dağıtılırlar. Bölge içindeki herhangi bir noktadan bir üniteye ulaşma mesafesi 15 metreyi geçmeyecek şekilde yerleştirilmelidirler. Kolayca ulaşılabilir, kolay görülür veya fark edilebilir olmalıdırlar. Bağlantıları, sağlam bir şekilde yapılmış olmalıdır. Doğru tanımlanmış bir özel koruması olan veya olmayan yangın söndürücüler, koridorlara, giriş yollarına ve acil çıkışgüzergahlarına yerleştirilmelidir. Bina dışında yer alan üniteler, hava etkisinden korunacak şekilde uygun muhafazalar içine konulacaktır. Her yangın söndürücünün taşıma kolunun yerden yüksekliği özürlü bir insanın bile rahatlık ile ulaşabileceği şekilde 1.2 metreden daha yükseğe konulmaması tavsiye edilir. Uygunluğun Gözden Geçirilmesi Ekipman monte edildikten sonra, Sanayi Bakanlığı Dolum-Bakım-Onarım Yeterlilik Belgesi'ne sahip servisler taraf ı ndan yapılması, gereken montaj uygunluğu gözrlC'n geçirme' cttr.rn TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ U!JJW� ornıı@l{!IB(iffll1't@jj N,.Qf� l'l.lı.fl,KU \D.1tı1�MI ı<ı "' , ;_ rııNNı-1 �•ı.lMUIMl"-'IQlt'ıl ııı. N'\u,uıMM. u,1 �M.oı Cb 111.11,ı ıcıc ,, ou,u.ıuu,t ,ilamı li111;:111 Uy;:ıııılıık /Jelgc."

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=