Paııel "Burada riskli olan grup aslında daha fazla miktardaki az hasarlı konutların bulunduğu binalardu� Orta ve ağır hasarlı konut oranı %2, 5 iken yıkılmayıp ayakta kalan fakat gaz tesisatlarında problem olan konutların oranı ise %25 iir. " m3 /saat'te kesiliyor. Şimdi eğer bina yıkıldı ise veya herhangi bir şekilde boruda bir yırtılma söz konusu ise tesisatta rahatlıkla bu değere ulaşabilir. 1 7 Ağustos clepı·emi sonucunda Avcılar'da yaklaşık 50 bina yıkıldı, bu 400 civarında bir aboneye karşılık geliyoı-. Tesisatında kaçak çıkan bina sayısı 4.000, toplam kontrol ettiğimiz tesisat sayısı ise 16.000. Yıkılan binadaki gazı ya servis istasyon u kesmiştir, ya ela biz elle müdahale edip, kapatmışızdır. Burada riskli olan grup aslında daha fazla miktardaki az hasarlı konutların bulunduğu binalardır. Orta ve ağır hasarlı konut oranı %2,5 iken yıkılmayıp ayakta kalan fakat gaz tesisatlarında problem olan konutların oranı ise %25'tir. Bizim amacımız elazaten bu %25'lik dilimde böyle bir korumaya gitmektir. oluşturacağı yangınlarla ilgili istatiksel veriler var mı? Prof. Dr. Ahmet ARISOY: Benim sözünü ettiğim esnek bağlantılar fan gibi kanalların veya boruların bağlantısında kullanılacak flexible elemanlar. Bunlaı· bazı hallerde çelik örgü ile desteklenmiş, deprem yüklerine ele dayanabilecek esnek bağlantılı elemanlar. Su depolarına gelince; aynı kategori de yakıt depolarını da düşünmemiz lazım. Burada doğal gazı tartışıyoruz ama binalardaki su depolarının yanısıra önemli miktarda sıvı yakıt deposu da var. İkisinin ele depremdeki davranışları aslında son derece ilginç. Depremin dinamiği ile depo içindeki sıvının hareket dinamiği aslında çok ciddi bir akeclemik konudur. Bunu bir tarafa bırakırsak, burada Özellikle cledeprem meydana gelirse 70 civarında yangın meydana gelir. Mevcut doğal gaz şebekesi sınavı geçmiştir. İtfaiye müdürü o lduğum dönemde doğal gazdan meydana gelebilecek yangınlar bizi korkutmuştu. Macaristan İtfaiye Genel M Cıdürü ile çeşitli görüşmeler yapmıştım. Onlar doğal gaz konu "Doğal gaz kuru olduğunda, yaklaşık 13-15 °C sunun 1957'den beri içindeler ve polal"ln bölmelenclirilmesi gibi, bazı önlemlerin alınması lazım. çok sayıda yangın ve patlama olayı ile karşılaşmışlardı. Bu nedenle onların tecrübelerine başvurduk. ve regiiler olarak akıyor. Bu macun zamanla kuruyor, buralarda kaçak oluşturuyor. Şu anda Prof. Dr. Abdurahman KILIÇ: Yapılarda su depoları için mutlaka bir önlem istiyoruz. Bölmeli olduğu zaman nasıl sonuçlar bina içinden gelen kaçak ihbarlarının büyük bir Soru: Benim sorum Fatih Bey'e olacak. Fazla akım kesme vana- larının RMS'lerde, bölge istasyonlarında ve servis kutularında akışa bağlı olarak kesme özellikleri konusunda bizi bilgilendirebilir mi ? Fatih DÖNMEZ: Ana boru hattındaki RMS'lercle fazla akım kesme debisi 100.000 m 3/saat'tir. Bölge istasyonlarında bu değer aşağı yukarı 6-7.000 m 3/saat'tir. Servis kutusu regülatörlerindeki değerler, o binanın kullanımına göre değişiyor; bunlarda gaz geçişi 25, 50, 75 veya 100 "Binalardaki su depolarımn yanısıra önemli miktarda sıvı yakıt deposu da var. ikisinin de depremdeki davramşları aslmda son derece ilginç. " kısmı, bu problemden kaynaklanıyor. " Soru: Yeni İCDAŞ doğal gaz yönetme liğinde, hem yangın hem de doğal gaz tesisatında kaynaklı bağlantı ve esnek bağlantıdan bahsedildi. Bu konuda biraz daha bilgi verir miniz? Onun dışında su clepola!"I özellikle statik olarak hesaplanıyor ama deprem deki salınımları ile ilgili önlemler alınmıyor. Bir çok su deposu var İstanbul'cla. Zeminde olanlar sorun değil ama bazıları çatılarda olabiliyor. Hem yangın amaçlı hem de kullanım amaçlı yapılan birçok su deposu var ve bunların depremde nasıl salınım göstereceği ve binayı nasıl etkileyeceği belli değil. Üçüncü olarak, İCDAŞ dişli bağlantı dan kaynağa geçerken, kaynak kalitesini nasıl kontrol ediyor? Bir de gaz hattının kesilmesine rağmen, borularının içinde kalan gazın doğuracağı konusunda istatistikler yapılıyor. Flexible bağlantı derken, flexible kaplinleri kast ediyoruz. Değişik tiplerde de olabilir, onu yönetmeliklerde genel olarak kaplin diyerek belirtmek doğru değil. Sadece bağlantılar demek daha doğru olacaktır. Soru: Dişli bağlantı yerine kaynak getiril mesinin kontrol bakımından bir problem getirmesi gerekmez mi? Kaynağın ela aynı zamanda bir riski yok mudur? Fatih DÖNMEZ: Önce, şimdiye kadar müsaade ettiğimiz dişli bağlantıdan neden vazgeçtiğimizi anlatayım. Dişli bağlantılarda araya sızdırmazlık malzemesi olarak kullanılan macunlar veya suni malzemeler ilk testte kaçak vermeyebiliyor. Ama doğal gaz kuru olduğunda, yaklaşık 1 3-7 5 °C ve regüler olarak akıyor. Bu macun zamanla kuruyor, buralarda kaçak oluşturuyor. Şu --------------- Yangın ve Güvenlik m Sayı 53 Kasım -Aralık 2000 ---------------
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=