Yangın ve Güvenlik Dergisi 51. Sayı (Temmuz-Ağustos 2000)

Article Şekil 1. Çelik Yapı Yangın Yalıtımı. Yangın duvarı ve kapısı gibi elemanlarda bu amaçla taşyünü kullanılır. Yüksek yapılarda ısı ve ses yalıtım malzemesi olarak, aynı zamanda yangın durdurucu özelliği olan taşyünü kullanılmalıdır. Ayrıca, özellikle çelik iskeletli yapıların taşıyıcı kısımları taşyünü ile yangına karşı korunmalıdır. Bitirme ve yapısal elemanlarda kullanılan malzemeler; yönetmelik ve standartlarda, A sınıfı yanmayan malzemeler ve B sınıfı yanan malzemeler olarak gruplandırılmıştır. Bir yangın geçiren malzeme, A sınıfından da olsa, kullanılan malzemeye bağlı olarak niteliklerini kaybedebilir. Yüksek sıcaklıkta görevini sürdürebildikleri sürenin belirlenmesi, yapı malzemelerinin yanıcılık niteliği yanında daha fazla önem kazanmaktadır. Bu bakımdan yapı elemanlarının yangına direnç süreleri, yönetmeliklerde yarımşar saatlik zaman dilimleri esas alınarak gruplandırılmıştır. Strüktür (yapı) elemanlarını yangının etkisinden korumak ve yangına direnç sürelerini artırmak amacı ile çevrelerini alçı, beton, mineral yün (taşyünü, camyünü) gibi yanmayan, yangın sırasında bozulsa bile kolayca onarılabilen malzemeler ile kaplama yoluna gidilebilmektedir. lsı yalıtımı ve akustik nedenlerle kullanılan malzemeler, yangının çıkmasındaki rolü ve yangın sırasında çıkardıkları gazlar nedeniyle dikkatle incelenmelidir. Yanabilen bir madde tutuştuğunda, bulunduğu mahalde bulunan diğer yanıcı malzemeleri yakarak söndürülünceye kadar ilerleme ve yayılma eğilimindedir. Bu aşamada söndürülmemiş ise, bundan sonraki gelişme, mekanı çevreleyen duvarları, döşemeyi ve tavanı etkilemek yönündedir. Eğer duvarlarda ve döşemede açıklık var ise yangın, binanın diğer hacimlerine yayılır ve hatta yapı elemanları korunmamışsa, yapının kendiside yanabilir. Yangın hollerden, merdivenlerden geçebilir ve hatta bitişik hacimlerdeki döşeme ve tefriş malzemelerini yakacak kadar sıcaklığı oluşturacak ısıyı duvarlar ve döşemeler / ---- tarafından iletilebilir. Yangın anında kolay kaçış için bütün kapılar kaçış yönünde dışarı doğru açılmalıdır. Çatılarda duman bacaları yapılmalıdır. Çünkü; yangın esnasında çıkan dumanın bütün iç hacmi kaplamadan dışarı çıkması gerekmektedir. Yangın sonucundaki ölümlerin o/o 95'i dumandan zehirlenerek meydana geldiğini düşünürsek, duman denetiminin ne kadar önemli olduğu anlaşılmaktadır. Duman ve zehirli gazlar, yangından kaçanların önlerini görememelerine, zehirlenip boğulmalarına ve paniğe kapılmalarına neden olmaktadır. Ayrıca itfaiyenin içeri girip yangın söndürme çalışmalarını engellemektedir. Bu nedenle duman ve zehirli gazların yayılmasını önlemek zor olduğu gibi çokta önemlidir. Duvarda ve bilhassa tavanda bir takım delikler çeşitli amaçlar için bırakılmaktadır. Bu deliklerden tesisat kanalları, boruları ile elektrik kabloları çekilmektedir. Bu boşluklar genellikle görülmeyen boşluklardır. Böyle bir boşlukta yangın başladığı ya da böyle bir boşluğa yangın sıçradığı zaman, yangın iyice gelişip ilerlemeden farkına varılmamaktadır. Farkına varıldığı zaman da iş işten geçmiş olmaktadır. Zira yangın bütün katlara ulaşmış durumdadır. Buna mani olabilmek için kat araları ve kat l',ısl,ırıııı,ıı <_l'lık iP, h,ı k.ıpl,ıın,ı o. 7'i ııırıı. • 1,\')YU,'-JÜ S,\',-!,Wİ �il 11 Sİ .,,O ıkdl,ın kPsılk•riıw gort'I r- <ııı ı<_in 1- 120 1(,111 1- JB() ıı:iıı 1-..J c nı. 4 , nı. H- 1 O , ııı Kolon P(ı,ıiııı.ı ,<11ılnıı� kufe, teli • Tı\�YÜNLJ S,\N,\Yİ �İl 11 Si il<· dolgu (,,elık ·ı k<>lun Böylece yangın sırasında taşıyıcı sistem, kendisi için zararlı olacak sıcaklık seviyesine belirli bir süre sonra erişecek ve bu sırada yangında mahsur kalmış kişiler yangından kurtulabilicek, söndürme için zaman bulunabilecektir. Şekil 2. Çelik Yapı Yangın Yalıtımı. Yangın ve Güvenlik El Sayı 51 Temmuz -Ağustos 2000

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=