Article • 3 kat ve daha yüksek yapılarda, cephe kaplaması A sınıfı malzemelerden olmalıdır, • 3 kat ve daha yüksek yapılarda, kaçış yolları ve genel koridorların duvar ve tavanlarındaki ısı ve ses yalıtımları A sınıfı olmalıdır, • 6 kat ve daha yüksek yapılarda, cephe ısı yalıtımı A sınıfı malzemelerden olmalıdır, • Her türlü yapıda, havalandırma kanallarının ısı ve ses yalıtımları A sınıfı olmalıdır. Ayrıca, küçük ve alçak yapılarda kullanımına izin verilen B1 ve B2 sınıfı malzemelerin dahi, yangına dirençli sıva veya kaplamalar arkasında kullanılması şeklinde zorunluluklar vardır. Buna benzer kısıtlamalar henüz ülkemizdeki yönetmeliklerde yer almamıştır. 4. iSi YALITIM MALZEMELERİ Yapı ve yalıtım malzemeleri arasında, ülkemizde üretilen veya ülkemize ithal edilen malzemelerin alt grubuna baktığımızda, bunların da temelde iki tip olduğunu görüyoruz: • İnorganik menşeli - camyünü, taşyünü, perlit • Organik menşeli - polistiren, poliüretan, kauçuk ve polietilen köpük 4.1 Camyünü Ülkemizde yerli olarak üretilmektedir. Hammaddesi kum, soda, boraks gibi inorganik maddelerin karışımıdır. Yapılarda, araçlarda, tesisat ve sanayide ısı ve ses yalıtımı amacıyla kullanılır. Bağlayıcısız olarak dayanım sıcaklığı üst sınırı 550°(, organik bağlayıcı (bakalit) ile 250°C'tır. Yangın sınıfı A olup, yangın güvenliğinin istendiği kostrüksiyonlarda güvenle kullanılmaktadır. 4.2 Taşyünü Ülkemizde yerli olarak üretilmektedir. Hammaddesi bazalt kayasıdır. Yapılarda, araçlarda, tesisat ve sanayide ısı ve ses yalıtımı ile yangın durdurucu olarak kullanılır. Bağlayıcısız olarak dayanım sıcaklığı üst sınırı 750°( (geçici süreler için 1000°C), organik bağlayıcı (bakalit) ile 6S0°C'tır. Yangın sınıfı A olup, F180-A'ya kadar yangın güvenliğinin arzulandığı kostrüksiyonlarda güvenle kullanılmaktadır. 4.3 Perlit Ülkemizde yerli olarak bulunmak-tadır. Yapılarda ısı yalıtımı amacıyla çimento ile karıştırılarak kullanılmaktadır. Dayanım sıcaklığı üst sınırı 1200°C'tır. Yangın sınıfı A olup, karıştırıldığı çimentonun oranına bağlı olarak F180-A'ya kadar çeşitli kostrüksiyonlarda kullanılmaktadır. 4.4 Genleştirilmiş polistiren köpük-EPS İthal hammadde ile ülkemizde üretilmektedir. Hammaddesi petrol türevidir. Yapılarda ısı yalıtımı amacıyla kullanılır. Dayanım sıcaklığı üst sınırı 75°C'tır. Zor alev alan (B1) tipinin yerli üretimi mümkün olmakla beraber özel üretimler haricinde yapılmamaktadır. Çünkü, fiyat farkından dolayı talep gelmemekte ve herhangi bir zorlayıcı şartname bulunmamaktadır. 4.5 Haddelenmiş polistiren köpük-XPS İthal hammadde ile ülkemizde üretilmektedir. Hammaddesi petrol türevidir. Yapılarda ısı yalıtımı amacıyla kullanılır. Dayanım sıcaklığı üst sınırı 75°C'tır. Zor alev alan (B1) tipi üretilmektedir. 4.6 Poliüretan köpük İthal hammadde ile ülkemizde üretilmektedir. Hammaddesi petrol türevidir. Yapılarda ve özellikle sanayi alanında sandviç panellerin dolgu maddesi olarak, ısı yalıtımı amacıyla kullanılır. Dayanım sıcaklığı üst sınırı 1 1 01 20°C'tır. Zor alev alan (B1 ) tipi ülkemizde üretilmemektedir. 4.7 Polietilen köpük İthal hammadde ile ülkemizde üretilmekte veya doğrudan mamul madde Yangın ve Güvenlik m Sayı 51 Temmuz - Ağustos 2000 olarak ithal edilmektedir. Hammaddesi petrol türevidir. Tesisatlar-da ısı yalıtımı amacıyla kullanılır. Dayanım sıcaklığı üst sınırı 105°C'tır. Zor alev alan (B1) tipi üretilmekte veya ithal edilmektedir. 4.8 Kauçuk köpük İthal hammadde ile ülkemizde üretilmekte veya doğrudan mamul madde olarak ithal edilmektedir. Hammaddesi petrol türevidir. Tesisatlarda ısı yalıtımı amacıyla kullanılır. Dayanım sıcaklığı üst sınırı 105°C'tır. Zor alev alan (B1) tipi üretilmekte veya ithal edilmektedir. Yapı malzemelerinin seçiminde, yangın güvenliği bakımından ısı yalıtımının ne kadar önemli olduğu, malzemelerin bu özellikleriyle açıkça görülmektedir. Mimar ve mühendisleri-mizin bu konuda yeterli bilgi sahibi olmadığı, bu konuya gereken önemi vermediği izlenmektedir. lsı yalıtım malzemesi üreten kuruluşların çoğu da, ticarı endişelerle, yangın güvenliği konusunu ihmal etmektedir. 5. YAPILARDA YANGIN GÜVENLİĞİ Yapılar projelendirilirken, yangın güvenliği açısından, yatayda ve düşeyde yangın bölmeleri düşünülmelidir. Yatayda, yanmayan malzemelerden yapılmış döşemeler bu görevi yapar. Döşeme altında bulunacak asma tavanlar için yanmayan malzemeler seçilmelidir. Düşeyde ise, belli aralıklarla, yangın duvarı olarak adlandırılan bölmeler ile, yangına dayanıklı ve duman sızdırmaz kapılar kullanılmalıdır. Yapının cephesindeki (dış duvarındaki) yalıtım ve kaplama ile, çatı yalıtımı ve kaplaması da yanmayan malzemelerden seçilmelidir. Yapı içinde yer alan tesisat ve kazan dairesi gibi kısımlarda da yanmayan malzemeler kullanılarak, yangının tesisat üzerinden yayılması önlenmelidir. (EK 1) Kagir yapı malzemelerinin dışında, yapılarda ve tesisatta, yangın durdurucu olarak kullanılan tek malzeme vardır, o da taşyünüdür.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=