21 YANGIN VE GÜVENLİK • KASIM - ARALIK / 2025 MAKALE Orta olasılık / Yüksek etki: Araçta taşınan basınçlı aerosol kutularının patlaması. Düşük olasılık / Yüksek etki: Bagajda taşınan yakıtın büyük buhar birikintisi. (Detaylı denetimlerde bu matris şirket/araç tipi/taşıma içeriğine göre nicel olarak doldurulmalıdır — olasılık ve etki puanları 1–5 arası belirlenip toplam risk skoru hesaplanabilir.) 8. TEKNIK/OPERASYONEL KONTROLLER - ÖNERILER 8.1 Mühendislik Önlemleri; Araç içi ısı birikimini azaltacak gölgelendirme ve park etme politikaları (doğrudan güneş almayan alanlar), elektrik tesisatının araç üreticisi spesifikasyonlarına uygun tamiri; after-market montajlar belgelendirilmeli, EV/HEV için batarya yönetim sistemi (BMS) izleme, termal sensörler ve üretici acil durum rehberleri takip edilmeli. 8.2 İdari / Yönetimsel Önlemler İş aracı yönetmeliği: araçta taşınacak malzemelerin (aerosoller, yakıt, solvent) listesi ve yasak maddeler açıkça tanımlanmalı, sürücü/personel eğitimleri: sıcak günlerde riskler, batarya güvenliği, yangın söndürücü kullanımı, acil tahliye, periyodik kontroller: elektrik tesisatı, sigorta kutuları, akü terminalleri bakım kayıtları tutulmalıdır. 8.3 Malzeme/Depolama Kuralları Basınçlı tüpler ve aerosol kaplar araçta bırakılmamalı; zorunlu taşıma durumunda uygun kap ve ventilasyon sağlanmalı, yakıt bidonları (yasal ve özel durumlarda) sadece homolog kaplarda, sızdırmaz şekilde taşınmalı ve asla yolcu kabinine konulmamalı, Elektronik cihazlar aşırı sıcaklıklara maruz bırakılmamalı; araçta uzun süre şarjda bırakılmamalıdır. 8.4 İlk Müdahale ve Ekipman Her araç/iş aracı için kolay ulaşılacak yerde uygun sınıf bir yangın söndürücü bulundurulmalı. Araç yangınları için genellikle ulusal rehberler ve itfaiye tavsiyelerine uygun çok amaçlı kuru kimyasal (ABC) 1–2 kg söndürücüler tavsiye edilir; elektrikli yangınlarda CO₂ veya uygun sınırlı ajanlar değerlendirilebilir. EV batarya yangınları için geleneksel portatif söndürücüler genelde saniyeler içinde batarya kaynaklı yeniden tutuşmayı engelleyemeyebilir; dolayısıyla ilk müdahale personeli için EV özel eğitimi ve itfaiye müdahalesi gereklidir. 9. İTFAIYE / ACIL MÜDAHALE HUSUSLARI (EV VE ICE ARAÇ KARŞILAŞTIRMASI) İçten yanmalı motorlu araç yangınları genelde motor veya yakıt bölgesinde başlar; müdahale yönü buna göre planlanır. Elektrikli araç batarya yangınları yüksek sıcak-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=