12 YANGIN VE GÜVENLİK • KASIM - ARALIK / 2025 İTFAİYECİ İTFAIYECILER İÇIN DUMANIN GIZLI TEHLIKELERI VE KORUNMA YOLLARI HALDUN SEBER İTFAİYECİ VE İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI AFET VE ACİL DURUM YÖNETİCİSİ Duman, yangınla mücadelede itfaiyecilerin karşılaştığı en karmaşık ve ölümcül tehditlerden biridir. Bir yangın sırasında duman, yalnızca solunabilir havanın yerini alan zehirli gazlardan ibaret değildir; aynı zamanda görüş kısıtlaması, termal dengesizlikler ve yangın dinamikleri üzerinde doğrudan etkisi olan bir unsurdur. Dumanın bileşimi, yangının kaynağına, yanma sürecine ve ortam koşullarına göre değişiklik gösterir. Bu nedenle, itfaiyecilerin dumanın özelliklerini doğru bir şekilde analiz etmesi, yangın sahasında stratejik kararlar alabilmesi açısından kritik öneme sahiptir. Bu makalede, itfaiyecilerin dumanla nasıl başa çıkabileceğini, hangi taktikleri kullanması gerektiğini ve kişisel koruma önlemlerini inceleyeceğiz. YANGINDA DUMAN NEDEN TEHLIKELIDIR? Duman, yangın sırasında yanma ürünleri ile doludur ve bu ürünler genellikle zehirli gazlar, karbon monoksit, siyanür ve diğer kimyasalları içerir. Duman, görüşü ciddi şekilde kısıtlar ve aynı zamanda solunum yollarına zarar verebilir. Zehirli gazlar, oksijenin yerini alarak bilinç kaybına ve ölüme neden olabilir. Dumanın yoğunluğu, sıcaklık, kimyasal içeriği ve partikül boyutları da tehlikeyi artırır. İTFAIYECILER YANGIN ORTAMINDA DUMANI NASIL KONTROL ETMELIDIR? İtfaiyeciler dumanın kontrolü için aşağıdaki yöntemleri kullanabilir: DOĞRU HAVALANDIRMA TEKNIKLERI KULLANARAK DUMANI DIŞARI YÖNLENDIRMEK: 1-Pozitif Basınçlı Havalandırma: Bu teknik, yangın bölgesine yüksek basınçlı hava üfleyerek dumanı dışarı yönlendirmek için kullanılır. Yangın alanına dışarıdan hava pompalanarak, içerideki duman ve sıcak gazların dışarıya çıkması sağlanır. Kişisel koruyucu donanımlar, doğru uygulandığın da hem dumanı dışarı atar hem de itfaiyecilerin görüşünü artırarak operasyon larını daha güvenli hale getirir. Ancak bu yöntem, yangının kontrol edilemeyecek bir şekilde yayılmaması için dikkatlice kullanılmalıdır. 2-Doğal Havalandırma: Doğal havalandırma, bina içerisindeki açıklıklar (pencereler, kapılar, havalandırma kanalları) kullanılarak dumanın dışarı çıkması sağlanır. Bu yöntem, dumanın yükselme ve bina içinde yayılma hızını azaltabilir. Ancak doğal havalandırma yönteminde dumanın kontrollü bir şekilde yönlendirilmesi zor olabilir; bu yüzden yangının hangi alanları etkilediği ve hava akımının durumu dikkate alınarak dikkatli uygulanmalıdır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=