38 YANGIN VE GÜVENLİK • EYLÜL - EKİM / 2025 MAKALE konu kablo ve kablolamadır. Öncelikle kabloların dağınık bir biçimde bulunmamasına dikkat edilmelidir. İlgili kabloların UV ve nem yalıtımına sahip olması gerekmektedir. 5.1. Çatılarda Fotovoltaik Panel Dilatasyon Detayı Çatı dilatasyon detayında bir yüzeyde oluşabilecek yangının dilatasyonun diğer tarafına veya bina içerisine sirayet etmemesi esas alınmaktadır. İlgili detay aşağıdaki görselde belirtilmektedir. 6. İTFAİYE TALEPLERİ, ARK ATLAMASI SORUNU VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Fotovoltaik panel sisteminde 1000 volta kadar çıkabilecek yüksek gerilim bulunmaktadır. İtfaiye kontrolörlerinin endişelerinden biri de yüksek gerilime yakalanmaktır. Aynı noktada arc atlaması sorunu da mevcuttur. Yangın anında binanın elektriğinin kesilmesi ile invertörde enerji bulunmasa dahi fotovoltaik panel doğru akım iletmeye devam etmektedir. Bu durumda bir tarafta 1000 volta kadar yüksek doğru akım gelirken diğer tarafta 0 enerji olması arcatlamasına sebebiyet verebilmektedir. Akabinde ise ikinci bir noktada yangın başlangıcı gerçekleşmiş olur. İlgili senaryo yanlış zamanda hatalı enerji kesilmesi ile de gerçekleşme ihtimaline sahiptir. Çözüm önerisi olarak ilk önerilen çözüm fotovoltaik sıralar arasına da doğru akım anahtarı yerleştirmek ve invertörü bina dışına almaktır. Anahtarların kontrolünü ise bina dışında uzak bir alanda kontrol etmektir. Fotovoltaik panel prosesi gereği sıralar arasına sanahtar yerleştirmek ekonomik ve projelendirme açısından uygulanabilir değildir. Ancak; invertörlerin bina dışarısına alınması oldukça faydalı bir önlem olacaktır. İnvertörlerin bina içerisinde tutulmaması şiddetle tavsiye edilmektedir. Doğru akım kablolarının da bina içerisinde gezdirilmemesi gerekmektedir. Diğer yandan itfaiye kontrolörleri genel olarak fotovoltaik panel bulunan çatılarda en az iki adet kaçış 120 dakika yangına dayanıklı veya dış kaçış merdiveni talep etmektedir. Merdivenlerin çatıya çıkışında itfaiye su alma ağzı istenmekte olup, çatı yapısına göre kemerlerini takabilecekleri korkuluk da talep edilmektedir. 7. KAZALAR 7.1. La Farge, Wisconsin, US Mayıs 2013 Organik gıda üreten bir tarım kooperatifinin şirket ofisinde yangın çıktı. Binanın içinde başlayan yangın, gizli çatı katına sıçradı. Yapıda bulunan sprinkler sistemi yangının söndürülmesinde etkisiz kaldı. Yangının ilerlemesi sırasında bir noktada, PV sistemi metal çatıya güç vererek itfaiye teşkilatının söndürme çalışmalarını engelledi. 7.2. Delanco, New Jersey, US Eylül 2013 Çatının çoğunluğunu kaplayan 7.000'den fazla PV modülüne sahip, tahmini 300.000 ft2 (28.000 m2) soğuk hava deposu gıda deposu alev aldı. Raporlara göre yanıcı çatı izolasyonu alev aldı ve yangının yayılmasına katkıda bulundu. İtfaiyecilerin yangını kontrol altına alma yeteneği, devasa PV modülü dizisi tarafından engellendi. Yapı ve içindekiler tamamen yok oldu ve yangının söndürülmesi 24 saatten fazla sürdü. Şekil 8. Çatı Dilatasyon Detayı Şekil 9. Tesise ait yangın görüntüleri Şekil 10. Tesiste yangın sonrası görüntüler
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=