46 YANGIN VE GÜVENLİK • TEMMUZ - AĞUSTOS / 2025 arazöz şoförlerinin i) katıldığı eğitimler, ii) kullandığı araç ve gereçlerin yeterlilik durumu, iii) çalışma bölgesindeki taşıt ve iş makinalarının, personelin, ekip sayısının yeterlilik durumu, iv) kullandığı kılık kıyafet ve kişisel koruyucu donanımların kalite ve ergonomik açıdan yeterliliği, v) iş kazası, tehlike ve riske maruz kalma durumu ve vi) vücut kitle indeksi değerleri incelenmiştir. Hizmet içi eğitimlere katılım durumu incelendiğinde, son beş yılda, yangın işçileri ve şoförler, %95,1 düzeyinde düzenlenen eğitimlere katılmıştır. Ancak, hizmet içi eğitimlere katılım, konu bazında irdelendiğinde katılım oranı %13,2 ile %82,6 arasında değişiklik göstermektedir. Hizmet içi eğitimlere katılım durumu ile ilgili sonuçlar Şafak ve ark. [16] tarafından ele alınan birinci yangın hassasiyet bölgesindeki yangın işçilerine yönelik sonuçlar (%12,86- %91,36) ile benzerlik göstermektedir. İş sağlığı ve güvenliği ile ilkyardım eğitimlerine bütün personelin katılması zorunlu iken yangın işçilerinde bu oran oldukça düşük olup sırası ile %70,7 ve%57,6’dır. Bu sonuçlar, Şafak ve ark. [13] tarafından ele alınan birinci yangın hassasiyet bölgesindeki yangın işçilerine yönelik iş sağlığı ve güvenliği (%85,3) ile ilkyardım (%71,8) eğitimlerine katılım durumu ile ilgili sonuçlardan düşüktür. Orman yangınlarıyla mücadele kapsamında, yani görevleri ile ilgili düzenlenen eğitimlerde ise en yüksek katılım oranı %78,8 ile sezon başı orman yangını hazırlık eğitimidir. Yangın işçileri hava araçlarının çalışması ve su alma ve boşaltma prensipleri (%12,1), gece çalışması, yürüyüş ve intikal (21,2), haberleşme ve telsiz kullanımı (%23,3) ile yangın söndürme şeridi tesis ve açma prensipleri (%41,4) eğitimlerine %50’nin altında katılım göstermiştir. Hizmet içi eğitimlere katılım durumu şoförler açısında incelendiğinde, iş sağlığı ve güvenliği ile ilkyardım eğitimlerine katılım sırası ile %95,6 ve%82,2’dır. Şoförlerin ileri sürüş teknikleri eğitimine katılım oranı %37,8 düzeyinde olup oldukça düşüktür. Şoförlerin hava araçlarının çalışması ve su alma ve boşaltma prensipleri (%15,6) ile gece çalışması, yürüyüş ve intikal (24,4) eğitimlerine katılım oranı %50’nin altındadır. Bu sonuçlar, Şafak ve ark. [16] tarafından ele alınan birinci yangın hassasiyet bölgesinde, yangın işçilerine yönelik sonuçlar ile benzerlik göstermektedir. Kullanılan araç ve gereçlerin sayıca yeterlilik durumu incelendiğinde yangın işçileri ve şoförler açısından bilgisayar, yazıcı ve fotokopi makinası (5,4; 5,3) dışındaki araç gereçler çok yeterli düzeyde bulunmakta ve bu konuda iki grup arasında görüş farklılığı bulunmamaktadır. YanMAKALE Tablo 9. İş kazası, tehlike ve riske maruz kalma durumu Yangın İşçisi Şoför Genel N % N % N % 1 Trafik kazası 9 21,4 8 30,8 17 25,0 2 El aleti veya makine kullanımı esnasında ufak kesik veya bedensel yaralama 19 45,2 9 34,6 28 41,2 3 El aleti veya makine kullanımı esnasında parmak, kol veya bacak kopması - - 2 7,7 2 2,9 4 Yoğun dumana maruz kalma 12 28,6 8 30,8 20 29,4 5 Orman yangını esnasında tutuşma tehlikesi geçirme veya kor ateşine düşme 9 21,4 6 23,1 15 22,1 6 Orman yangınının içinde kalma, 12 28,6 11 42,3 23 33,8 7 Yürürken düşme nedeniyle bedende çürük, ezilme, burkulma 23 54,8 14 53,8 37 54,4 8 Ağaç veya tomruk altında kalma/sıkışma 2 4,8 2 7,7 4 5,9 9 Yüksekten düşme 4 9,5 2 7,7 6 8,8 10 Deri kalkması, derinin su toplaması veya deri çatlağı oluşma 16 38,1 11 42,3 27 39,7 11 Hava araçlarının attığı su ya da kimyasalın çarpma etkisine maruz kalma 16 38,1 10 38,5 26 38,2 12 Hava aracı kaynaklı hava sirkülasyonu sebebiyle fırlayan toz, taş gibi materyallerin çarpmasına maruz kalma 6 14,3 5 19,2 11 16,2 13 Dozer veya diğer iş makinası kazası 2 4,8 1 3,8 3 4,4 14 Mutfakta yağ/sıcak suya maruz kalma 2 4,8 2 7,7 4 5,9 15 Elektrik çarpması 3 7,1 3 11,5 6 8,8
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=