36 YANGIN VE GÜVENLİK • TEMMUZ - AĞUSTOS / 2025 panelin iç çelik kaplaması yırtıldığında, yangın binanın içine girerek içerideki her şeyi tamamen tahrip etmiştir. Cephelerdeki açıklıkların (hammadde stok alanları veya konveyör bantlar için kullanılan bölgeler gibi) varlığı, alevlerin, sıcak gazların ve kor parçacıklarının binaya girmesine ve içerideki malzemelerin yanmasına neden olmuştur. 2.3. Çatılardaki hasarlar Cephelerde olduğu gibi, çatı kaplamaları da WUI-Ind yangınlarına maruz kaldığında iki farklı davranış göstermiştir. Bazı çatı kaplamaları, ısıl yalıtım ve bütünlük açısından yangına dayanım sağlayarak yangının binaya girmesini engellemiş, diğerlerinde ise dayanım yetersiz kalmış ve yangın çatılardan içeri sızmıştır. Çoğu durumda, çatılarda tek katmanlı çelik kaplama (%78,8), poliüretan çekirdekli sandviç paneller veya içine püskürtülmüş poliüretan köpüklü çelik kaplama (%8,6), çimento-asbest levhalar, taş düz kaplamalar ve kiremit (%12,6) kullanıldığı gözlemlenmiştir. Tablo 3’te, etkilenen sanayi binalarında mevcut çatı tipleri raporlanmıştır. Çelik kaplamalı çatılarda görülen hasarlar, cephelerdeki benzeri malzemelerdeki hasarlarla benzerdir: distorsiyon ve burkulmalar (Şekil 3a). Poliüretan çekirdekli sandviç panelli çatılarda ise, dış çelik kaplamanın yangın sonucu ayrılması ve ardından poliüretan yalıtım çekirdeğinin yanması, yangının binanın içine yayılmasına katkıda bulunmuştur. Taş düz çatılarda, malzemenin yanmaz özelliği nedeniyle hasar tespit edilmemiştir. Bununla birlikte, çatılara yerleştirilen ekipmanlarda (örneğin klima cihazları ve bakır boru izolasyonları) sıcak gaz konveksiyonu ve kor sıçraması sonucu yanık izleri tespit edilmiştir. Asbestli çimento esaslı levhalarla kaplı çatılar, yangının binaya girmesine veya yayılmasına katkıda bulunmamış; ancak, yangının başka yerlerden binaya girdikten sonra iç ortam sıcaklığının artmasına neden olmuş ve bu da çatıyı taşıyan yapı elemanlarının çökmesine yol açmıştır (Şekil 3b). Tablo 2. Orman yangınından etkilenen cephe duvar tipleri Şekil 2.Şekil 2. Cephe duvarlarındaki hasar – a) Duvar örgüsünün ayrılması ve dökülmesi; b) PUR sandviç panellerde çekirdeğin yanmasından sonra bozulma ve burkulmalar – [13] (a) (b) Endüstri Sahası Yığma Duvar (%) Yığma + Çelik Kaplama (%) Yığma Sandviç Panel (%) Çelik Kaplama (%) Açıklık (%) Freixo - Mortágua 10,0 50,0 0,0 0,0 40,0 Mira 51,6 31,2 0,0 8,3 8,9 Oliveira do Hospital 75,0 6,3 0,0 8,1 10,6 Tocha 30,0 0,0 70,0 0,0 0,0 Oliveira de Frades 17,5 69,4 1,3 8,8 3,1 Graça – Pedrógão Grande 40,0 25,0 0,0 5,0 30,0 Toplam 34,8 44,9 2,5 7,4 10,3 Tablo 3. Orman yangınlarından etkilenen çatı tipleri Endüstri Sahaları Çelik Kaplama (%) PUR + Çelik Kaplama ve PUR Sandviç Panel (%) Diğer Tipler (%) Freixo - Mortágua 100,0 0.0 0.0 Mira 81.1 0.0 18.9 Oliveira do Hospital 58.8 0.0 31.3 Tocha 0.0 70.0 30.0 Oliveira de Frades 82.5 15.0 2.5 Graça-Pedrógão Grande 77.5 0.0 22.5 Toplam 78.8 8.6 12.6 ÇEVİRİ
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=