32 YANGIN VE GÜVENLİK • TEMMUZ - AĞUSTOS / 2025 SANAYI BINALARININ KIRSAL-KENTSEL ARAYÜZ YANGINLARINA KARŞI DIRENCI 1. GIRIŞ Kırsal-Sanayi Arayüzü (WUI-Ind), Kırsal-Kentsel Arayüzün (WUI) özel bir durumu olup, sanayi yapılarını ve sanayi sahalarını çevreleyen orman yakıtlarına karşı hassas hale getirir [1]. WUI-Ind'deki orman yangınlarının meydana gelmesi, yangının sanayi sahalarına sıçramasına ve binalara, depolanan hammaddelere ve mamul ürünlere ciddi zararlar vermesine veya en kötü senaryoda can kayıplarına yol açabilir. Yangın nedeniyle binaların ve ekipmanların zarar görmesi sonucunda şirketlerin üretimi durur, bu da gelir kayıplarına ve aşırı durumlarda işsizliğe sebep olur. Dünya genelinde, yangın güvenliği yönetmelikleri genellikle bu riski göz ardı eder; Avustralya, standardında orman yangınlarının etkisini belirten nadir ülkelerden biridir. FM Global de, Avustralya standartlarına dayanan çalı yangını önleme kavramlarına göre hazırlanmış 9-19 numaralı "Mülk Kayıplarının Önlenmesi Veri Sayfası"na [3] sahiptir. Ancak bu veri sayfası yalnızca bir tavsiye niteliğindedir ve yalnızca FM Global’in sigorta prim fiyatlarını etkiler; öneriler uygulanırsa sanayi binalarının sigorta primleri düşer. Son yıllarda, dünya genelinde boyut, müdahale operasyonları ve kullanılan ekipman açısından en büyük orman yangınları yaşanmış, bunun sonucunda büyük mali ve insani kayıplar meydana gelmiş, Kırsal-Sanayi Arayüzü üzerinde de önemli etkiler görülmüştür. Johnston & Flannigan [1], Kanada'nın Alberta eyaletinde 2011 ve 2016 yıllarında meydana gelen orman yangınlarının, Kırsal-Sanayi Arayüzünde yer alan petrol kumu dönüşüm tesislerine girerek petrol ve gaz operasyonlarını durdurduğunu ve milyarlarca Kanada Doları gelir kaybına yol açtığını bildirmiştir. Bu duraklamalar, işçilerin tahliyesi, enerji iletim hatlarının veya gaz hatlarının hizmet dışı kalması ya da hayati öneme sahip ekipman ve yapıların tahrip olması nedeniyle gerçekleşmiştir. ABD'de, 8 Kasım 2018’de Kaliforniya eyaletinin Butte County bölgesinde başlayan Camp Fire yangını 14.497 konut binasını, 630 ticari binayı, 4.418 küçük yapıyı ve 11 altyapı tesisini hasara uğratmış veya yok etmiştir [4]. Ayrıca Camp Fire, 84 kişinin ölümüne neden olarak [5], Kaliforniya tarihinin en yıkıcı ve ölümcül orman yangını olarak kabul edilmiştir [6,7]. Portekiz’de ise, 2017 Yılı Büyük Orman Yangınları, verdikleri tahribat ve yüksek ölüm sayısı nedeniyle kolektif hafızada hâlâ tazedir. Pedrógão Grande ve Góis yangınları 64 kişinin ölümüne, yaklaşık 490 konutun ve yaklaşık 50 sanayi binasının yanmasına neden olmuştur [8,9]. Ayrıca, 15 Ekim 2017’de, Ophélia Kasırgası'nın etkisiyle şiddetlenen Büyük Orman Yangınları, toplamda 48 kişinin ölümüne, 521 şirketin etkilenmesine ve yaklaşık 275 milyon Euro’luk mali kayba yol açmıştır [10,11]. Portekiz’deki sanayi sahalarının çoğu, WUI-Ind olarak kabul edilen tampon bölgelerde yer almakta ve Pedrógão Grande, Góis ve 15 Ekim 2017 yangınlarında olduğu gibi orman yangını riskiyle yüksek derecede karşı karşıya kalmaktadır. Yakın tarihli yangın geçmişi ve bu risk dikkate alındığında, hükümet ve belediyeler tarafından hem orman yönetimi hem de sanayi binalarının yangın güvenliği açısından yürütülen alan yönetimi ve planlama politikalarının dikkatli şekilde incelenmesi son derece gereklidir. Bu bağlamda, "InduForestFire - Sanayi Bölgelerini Orman Yangınlarına Karşı Korumak İçin Disiplinlerarası Yöntemler" projesinin bir parçası olarak sunulan bu konferans bildirisi, Portekiz’de 2017 Yılı Büyük Orman Yangınlarında sanayi RÚBEN F R LOPES - JOÃO PAULO C RODRIGUES - ALINE LOPES CAMARGO - AND ANTÓNIO JOSÉ B TADEU UNIVERSITY OF COIMBRA, CERIS, DEPARTMENT OF CIVIL ENGINEERING, FCT, RUA LUIS REIS SANTOS, PÓLO II DA UNIVERSIDADE DE COIMBRA, ITECONS - INSTITUTE FOR RESEARCH AND TECHNOLOGICAL DEVELOPMENT FOR CONSTRUCTION, ENERGY, ENVIRONMENT AND SUSTAINABILITY, RUA PEDRO HISPANO S/N, PÓLO II DA UNIVERSIDADE DE COIMBRA, ÇEVİRİ
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=