44 YANGIN VE GÜVENLİK • MAYIS - HAZİRAN / 2025 Şekil 7’de görüldüğü üzere PV invertörlerin taşıyıcı anahtarlama frekansı sebebiyle oluşan akımının sistem empedansı ile arasındaki ilişki neticesinde 22kHz mertebesinde yaklaşık olarak 35V civarında bir gerilim oluşmuştur. 22kHz’ deki 35V’ luk gerilim yaklaşık olarak 150,88dB[uV] seviyesine denk gelmektedir. Tablo – 1’den görüleceği üzere 22kHz aralığı için limit değer maksimum 129dB[uV]’ tur. Buradan da limit değerin oldukça yüksek bir şekilde aşıldığı ve standartlar dışına çıkıldığı net bir şekilde tespit edilmiştir. Bu limit aşımı kontrol altına alınmaz ve 22kHz bandındaki 35V’ luk gerilim filtrelenmez ise ortaya çıkacak olan tablo Şekil 8’ de gösterilmiştir. 2.2 Atık Su Arıtma Tesisi Örneği Atık su artıma tesisinde yaşanan bazı sorular aşağıda sıralanmıştır. • Transformatörler vızıldıyor • Generatörler stabil çalışmıyor • Flicker • Haberleşme hataları • Yangın alarm sistemlerinin rastgele çalışması • Ekipman arızaları Tesiste yapılan güç kalitesi analizinde supraharmonikler sebebiyle gerilim dalga formunun oldukça bozuk olduğu ve yaklaşık 40kHz mertebesinde 16V’ luk bir gerilimin olduğu tespit edilmiştir. Tesisin yapısı, çalışma rejimi ve sistem empedansının bütün halde incelenmesi sonrası tasarlanan filtrenin devreye alınmasıyla supraharmonikler filtrelenmiş ve tesiste yaşanan sorunlar ortadan kaldırılmıştır. Yapılan çalışmaya ait öncesi-sonrası görselleri Şekil – 9’da gösterilmektedir. Şekil 9’da sol kısımda filtrenin devre dışı olduğu durum, sağ kısımda ise filtrenin devrede olduğu durum gösterilmektedir. Filtreleme sonrasında 40kHz’deki 16V’ luk gerilim yaklaşık olarak 0.2V seviyesine düşürülmüştür. 2.3 Yeni Nesil UPS Giriş Kartı Yanma Örneği IGBT yarı-iletken malzemelerden oluşan bir doğrultma devresine sahip UPS’ de yaşanan kart yanması ve kapasitör arızası sonucu güç kalitesi analizi yapılmış ve 2kHz’ e kadar herhangi bir harmonik bileşene rastlanmamıştır. 2kHz üzerindeki supraharmonikler incelendiğinde ise 20kHz ve katlarında yüksek frekans bozulmaları tespit edilmiştir. MAKALE Şekil 7. PV İnvertör 2kHz Üzeri Supraharmonik Spektrumu Şekil 8. Supraharmoniklerin Filtrelenmediği Durumda GES İnvertörleri ve GES Panosu Son Durumu
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=