www.yanginguvenlik.com.tr YANGIN GÜVENLİK VE KORUMA SİSTEMLERİ DERGİSİ • EYLÜL 2024 • YIL: 31 • SAYI: 249 • 90 TL • ISSN 1305-2071 Son Kullanıcıya Sa�şımız Bulunmamaktadır TÜRKİYE’NİN İLK UL300 ONAYLI DAVLUMBAZ SÖNDÜRME SİSTEMİ Göztepe mah. Bent cad. No:55/1 Beykoz, İstanbul �nfo@ycstekn�k.com +90 212 222 51 28 COMPANY VENGERANT MUHENDISLIK LIMITED SIRKETI Goztepe Mah. Bent Cd. No: 55/1 Beykoz Istanbul, Istanbul Turkey EX29332 Stored-pressure wet chemical solution extinguishing system units, Model(s): VENGERANT Series, 6, 9, 12, 15, 18, 21, 24, 27 and 30 Liter capacity, stored-pressure extinguishing system units. Unit is designed to discharge wet chemical solution from fixed nozzles for the extinguishment of fires in cooking appliances, hoods, plenums, filters, and ducts used for the ventilation of restaurant cooking equipment when such fires originate in the entrance of the ventilating equipment. For use at temperatures from +32°F (0°C)to +120°F (49°C). Operated by automatic means with manual backup. Includes the protection of deep fat fryers, griddles, range tops, gas radiant char-broiler, electric char-broilers, lava char-broilers, pumice char-broilers, synthetic rock charbroilers, natural charcoal broilers, mesquite wood char-broilers, upright broilers, chain broilers , salamander broilers and woks. A description of the extinguishing system units and the System Design, Installation limitations, Operation, Maintenance, and Service are contained in the Listee's System handbook, Part Number SSKFES/102000, dated August 20, 2023, Rev 00. Copies are available from the Listee. Wet-chemical-solution Extinguishing System Units
2 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2024 ALLISON 33 ARITEKS 11 ARMAŞ 21 ÇUHADAROĞLU 5 DUYAR VANA 17 İST İŞÇİ 23 İZOCAM 9 KIVANÇ GROUP 29 NADMEX 2024 41 NORM TEKNİK Ö.K.İ. SECURITAS 27 SET TEKNİK 35 SİKA 7 TEKNO YANGIN A.K. TESAR 15 TYCO YANGIN A.K.İ. YCS TEKNİK Ö.K. WILO 1 REKLAM İNDEKSİ EYLÜL 2024 • SAYI: 249 • www.yanginguvenlik.com.tr IÇINDEKILER KONUK YAZAR 24 İtfaiyecilerin Yangında Karşılaştıkları Tehlikeler Selçuk Şenay İnegöl İtfaiye İstasyonlarından Sorumlu Bölge Amiri UZMAN GÖRÜŞÜ 16 Engelli Bireyler için Tahliye Prosedürleri Sezer Aslan Yangın, Acil Durumlar ve Doğal Afetler Eğitim Uzmanı Risk Analizi ve Danışman NFPA Member 04 HABER TEKNİK 30 Geniş Alanlarda Hidrokarbon ve Hidrojen Alevini İzlemek için Gelişmiş Teknolojisi ile FS24X Plus Alev Dedektörü Set Teknik Emniyet ve Çevre Teknolojİlerİ A.Ş. 34 Fotovoltaik Panellerle İlgili Yangın Riskleri A. Serdar Gültek MAKALE ÇEVİRİ 40 Karayolu Tüneli Yangını Duman Yayılma Özellikleri Üzerine Çalışma ÜRÜN 32 Enerji Verimliliği ve Konfor ETNA ECP-F Serisinde E2S Uyarı Ekipmanları SET TEKNİK Güvencesiyle İTFAİYECİ 12 İtfaiyede Buddy Sistemi Haldun Seber İtfaiyeci & İş Güvenliği Uzmanı Afet ve Acil Durum Yöneticisi
3 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2024 EDİTÖRDEN Yenilenebilir enerji kaynakları tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de giderek yaygınlaşıyor. Enerji bağımsızlığı adına oldukça önemli olan bu kaynaklar gerekli önlemler alınmadığı taktirde yangın konusunda önemli riskleri de barındırabiliyor. Dergimizde yer verdiğimiz A. Serdar Gültek tarafından kaleme alınan “Fotovoltaik Panellerle İlgili Yangın Riskleri” başlıklı makale gerekli önlemlerin alınması adına önemli bilgiler içeriyor. Gelecek dönemde yapıların çatılarında daha sık görecek olduğumuz bu sistemler için planlı bir şekilde yangın güvenlik önlemlerinin alınası önem arz ediyor. Yangınlar, ani ve kontrolsüz şekilde büyüyebilen, büyük yıkıma yol açabilen olaylardır. Bu tür acil durumlarla mücadele eden itfaiyeciler, yalnızca alevleri söndürmekle kalmaz, aynı zamanda yangın sırasında ortaya çıkan birçok gizli tehlikeyle de başa çıkmak zorundadır. Sıcaklık dalgaları, zehirli gazlar, yapısal çökmeler gibi faktörler, yangınların yarattığı büyük riskler arasında yer alır ve itfaiyecilerin can güvenliğini tehdit eder. Bu yüzden itfaiyeciler, hem fiziksel hem de zihinsel olarak büyük bir yükü omuzlarlar ve olay anında hızlı, kararlı ve stratejik hareket etmek zorundadırlar. Dergimizin konuk yazarı İnegöl İtfaiye İstasyonlarından Sorumlu Bölge Amiri Selçuk Şenay itfaiyecilerin yangında karşılaştıkları tehlikeleri paylaştı, okumanızı öneririm. Yangınla mücadele konusunda büyük bir çaba sarf eden itfaiyecilerimiz büyük tehlikeleri içeren bu önemli görevi yerine getirirken ekip olarak ciddi dayanışma ile organize olurlar. Ekip çalışması olaya müdahale sırasında hayati önem taşımaktadır. Dergimizin yazarlarından Haldun Seber, bu sayımız için kaleme almış olduğu “İtfaiyede Buddy Sistemi” başlıklı yazısında, bu sistemin detayları ve uygulama koşullarına yönelik önemli bilgiler sundu. Özellikle mesleğe yeni başlayacak olan itfaiyecilerimiz için oldukça faydalı olacağı kanaatindeyim. En derin saygılarımla. Fotovoltaik Sistemlerde Yangın Önlemleri TAYFUN AYDIN tayfunaydin@b2bmedya.com Kuruluş Tarihi 1994 Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Teknik Sektör Yayıncılığı A.Ş. Adına İsmail Ceyhan ismailceyhan@b2bmedya.com Yayın Danışma Kurulu Füsun Demirel, İsmail Turanlı, Kazım Beceren, Korhan Işıkel, Saadet Alkış, Sedat Altındaş, Sezer Aslan Yazı İşleri Tayfun Aydın tayfunaydin@b2bmedya.com Reklam Emine Aktaş emineaktas@b2bmedya.com 0536 060 0271 Barış Ceyhan barisceyhan@b2bmedya.com 0535 496 62 32 Abone abone@b2bmedya.com Grafik grafik@b2bmedya.com Baskı ve Cilt Özgün Ofset Tel: 0212 280 00 09 Yayınlayan Fikirtepe Mah. Rüzgar Sok. Şua Elite Consept Sitesi 44A - A1 Blok K: 1 D: 48 34720 Kadıköy-İstanbul/Türkiye Tel: 0216 651 78 78 www.b2bmedya.com www.yanginguvenlik.com.tr e-posta: info@b2bmedya.com Fiyatı: 90 TL © 2024 Teknik Sektör Yayıncılığı A.Ş. ISSN: 1305-2071 Yılda 8 sayı yayımlanır. Tüm Türkiye'de dağıtılmaktadır. Basın Kanunu'na göre yerel süreli yayındır.
HABERLER 4 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2024 Gamador Galya Projesinin Yangın Güvenlik Sistemlerinde Çözüm Ortağı DUYAR POMPA Oldu rahatlatma vanası, Çekvalf, Manometre, Prosestat, Basınç Şalteri, Jokey Pompa, Genleşme Tankı’ndan oluşuyor. Yangın güvenlik sistemleri, canlılığı tehdit eden yangın felaketine karşı müdahale imkânı sağlayacak. Yangınının hızlıca kontrol altına alınması için söndürme sistemlerinin de hızlı ve verimli çalışması kaçınılmaz bir gereksinim olarak öne çıkıyor. Bu noktada pompanın verim ve enerji tasarrufu sağlaması da ilgili projenin ihtiyacına göre seçilmesinde yatıyor. Yangın pompalarının seçimi, Duyar Pompa'nın mühendisleri tarafından özenle gerçekleştirildi. Proje ihtiyaçları doğrultusunda belirlenen en uygun pompa sistemi ile tesisin yangın güvenliği en üst seviyede sağlanmış oldu. Duyar Pompa yüksek verimli ve çevreci ürün gamıyla, pompa ve hidrofor sistemleriyle hizmet veriyor. Bina sistemleri, endüstriyel tesisler, enerji ve gaz üretim tesislerinde hizmet veren Duyar Pompa yüksek verimli yangın pompaları ile çözüm sunmaya devam ediyor. 86 bin metrekare içerisinde 210 konutun, 113 mağazanın ve 70 ofisin yer aldığı Gamador Galya Projesinin yangın güvenlik sistemlerinde çözüm ortağı Duyar Pompa oldu. 65 yıllık sektör tecrübesiyle öne çıkan Duyar Pompa, bina teknolojileri, endüstriyel tesisler, enerji ve gaz üretim tesisleri için yüksek verimli, çevre dostu ürün gamıyla çözüm sunmayı sürdürüyor. Proje kapsamında kullanılan yangın pompaları, güvenlik standartlarını en üst düzeye taşırken, enerji verimliliği ve maliyet avantajı da sunuyor. Söz konusu projede; DMP 100/2 kademeli, NFPA 20 uyumlu, 132 kW elektrik motorlu 2 asıl pompa ve bir de tesisat kaçaklarını önlemek üzere DMVP SS serisi 09-22 jokey pompa olmak üzere yangın pompa seti kullanıldı. Yangın pompasının sistem ekipmanları; Gövde Duyar Pompa ürün gamı, enerji verimi sağlayarak kullanıcıya tasarruf sunuyor. Duyar Pompa, geniş ürün gamıyla çözüm sunmakla kalmayıp, satış sonrası hizmetler birimiyle de müşterilerinin yanında yer alıyor. Gamador Galya projesinde kullanılan yangın pompalarının devreye alınmasından bakım ve onarımlarına kadar tüm süreçlerde uzman ekipler tarafından kesintisiz hizmet sağlanıyor. n 16. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi Takvimi Belli Oldu 16. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, 16-19 Nisan 2025 tarihlerinde İzmir’de gerçekleşecek. Temel amacı Tesisat Mühendisliğinin gelişmesine katkıda bulunmak olan TESKON için; Tesisat Mühendisliği ve etkileşim içinde olan diğer disiplinlerde, temel ve uygulamalı alanlarda bilimsel ve teknolojik gelişmelerin sunulması ve tartışılması, ülkemizdeki tesisat mühendisliği ile ilgili eğitim, araştırma, yönetim, profesyonel gelişme, yasal mevzuat ve benzeri yapıların tartışılması için çalışma yapılacak. Çağdaş bilgi ve teknolojinin yaygınlaştırılması ve uygulanmasını hedefleyen 16. kez düzenlenen TESKON'da çeşitli sunum, tartışma ve eğitim platformları oluşturulacak. Kongrede öngörülen konularda sunulmak istenen bildirilere ait son tarihler: 1 Ekim 2024. Bildiri özetlerinin kongre sekretaryasına gönderilmesi 4 Kasım 2024. Bildirilerin özetlerinin değerlendirilmesi ve yazarlarına sonucun iletilmesi 6 Ocak 2025. Tam metin bildirilerinin kongre sekretaryasına gönderilmesi 14 Şubat 2025. n
www.intersecure.com.tr Isıya Karşı Yalıtkan DS 92 YD kapıları, ispatlanmış standartlara göre test edilmiş ve yüksek sıcaklıklara karşı mükemmel bir yalıtım sunar. Yangının Yayılmasını Önler Kapılarımız, yangının hızla yayılmasını minimumda tutarak sizi korur ve güvende tutar. Zaman Kazandırır 30-60-90 dakika boyunca sizi güvenli bölgeye kaçış yapma fırsatı sunar. Duman ve Isıya Karşı Dayanıklı DS 92 YD kapıları, duman, ısı ve yangının zarar veren temel etkenlerine karşı mükemmel bir koruma sağlar. DS 92 YD yangına dayanıklı kapılar, alüminyum sektöründeki tecrübemiz ile birlikte 2005 senesinden beri tasarlanmış ve üretime alınmış güvenlik ürünlerimizdir. DS 92 YD yangına dayanıklı kapıları, pencereleri ve cepheleri, kullanım alanına ve yangın koruma sınıfına göre sadece içeride veya sadece dışarıda, ya da hem içeride hem dışarıda kullanılabilir. Ayrıca yangına dayanım sınıfı, yönü ve kullanım yeri ihtiyaçlarına göre özelleştirilebilirler.
HABERLER 6 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2024 SET TEKNIK, 20. Yılını Kutladı Set Teknik, 20. yılını Sapanca’da 2 gün süren organizasyonla kutladı. Organizasyona keyifli bir kahvaltı ile başladılar. Daha sonra gala gecesinin de gerçekleşeceği otele gittiler. Gün boyu eğlenceli aktiviteler yaptılar ve keyifli sohbet eşliğinde tüm ekip akşam yemeği yedi. Yemek sonrasında gala gecesi başladı. Firmanın Genel Müdürü Erdal Güllü’nün herkesi duygulandıran konuşması sonrasında 20 yılda yapılanların, şirketin gelişimlerinin ve ekip arkadaşlarının yer aldığı sunumu izlediler. Canlı müzik eşliğinde Yangın Yalıtım Koşullarını Sorgulamadan Ev Satın Almayın Şehir yaşamı, barındırdığı olanaklar nedeniyle ülke nüfusunun büyük bölümü tarafından daha cazibeli alanlar olarak görülüyor. Şehirleşmenin sunduğu fırsatlar, insanları kentlerde yaşamaya yönlendiriyor. Bunun doğal sonucu olarak da kent yaşamı içerisindeki tehlike ve riskler gün geçtikçe artıyor. Türk Ytong Genel Müdürü Tolga Öztoprak yapılardaki yangın güvenliğinin tasarım ve inşaat aşamasında başladığına dikkat çekerek yapıyı yaparken doğru malzeme seçimi ile yapıların ömrü boyunca karşılaşılabileceği riskleri asgari düzeye indirmenin mümkün olduğunu vurguladı. Yangın Yönetmeliği’nin getirdiği şartlar nedeniyle, başta yüksek katlı binalar olmak üzere tüm yapılarda, yanmayan ya da yangına dayanıklı yapı malzemeleri kullanılması gerekiyor. Özellikle yapıları tepeden tırnağa saran ısı yalıtım ürünlerinin yangın dayanımı kritik önem taşıyor. Tüketicilerin ısı yalıtımında yangın dayanımının, enerji tasarrufu kadar önemli bir konu olduğunu göz önüne alması gerekiyor. Türk Ytong Genel Müdürü Tolga Öztoprak, ısı yalıtım malzemesi tercihinde ürünün yangına dayanım performansının da mutlaka sorgulanması gerektiğini belirterek şu açıklamada bulundu: “Türkiye hızla şehirleşen, artan nüfusuyla birlikte konut ihtiyacı da artan bir ülke. Hem yapı stoğunun artırılması hem de eskiyen binaların ısı ve enerji verimliliği ihtiyaçları da göz önüne alınarak yönetmeliklere uygun doğru malzemeyle yenilenmesi gerekiyor. Her yıl artan yangın istatistikleri sadece denetim çalışmalarının değil tüketici bilincinin de geliştirilmesi gerektiğini ortaya koyuyor. Yangın riskinin azaltılması için binalarda yangının kontrol altına alınıp genişlemesine izin vermeyecek malzeme ve yöntemlerin kullanılması son derece önemli. Kamuoyunun sağduyusu çok önemli. Tüketiciler bilinçli tercihler yapmalı; satın alacağı, kiralayacağı binaların yangın yalıtım koşullarını sorgulamalı. Yüksek binaların cephelerinde çıkan yangınlar yıllardır ülkemiz ve dünya medyasında yer alıyor. Bu olayların çoğunda, yangınlar yüksek hızda yayılarak binaların dış yüzeylerini birkaç dakika içinde sarıyor. Yangına dayanıksız yalıtım malzemelerinin kullanılması yapının kısa sürede alev almasına, zehirli gazların açığa çıkmasına neden oluyor. İnsanlar cephedeki yangınların bina içine sızmayacağını düşünüyor. Yangınlarda ölüm nedenlerinin yüzde 40 ila 60 oranında, yanıcı malzemelerin yaydığı toksik maddelerden kaynaklanan zehirli gazlar ve duman olduğu kaydediliyor. Yüksek binalarda yangına dışarıdan müdahale etmek zor olduğu ve cephelere yangın algılama, söndürme sistemleri kurulamadığı için özellikle mantolama ve yalıtım uygulamalarında zor yanıcı A2 sınıfı veya hiç yanmaz A1 sınıfı sertifikalı malzemelerin kullanılmasına dikkat edilmesi gerekiyor.” dedi. n bol bol gülünüp, dans edilen keyifli sohbetlerin olduğu bir gece geçirildi. Gecenin sonuna doğru 20. yıl pastası kesilip, kutlamalara devam edildi. n
HABERLER 8 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2024 Afet Yönetimi, Tüm Yönleriyle NADMEX 2024'te Gündeme Taşınacak Dünyada ve Türkiye’de ortak veya bireysel felaketlere karşı mücadele stratejilerinin geliştirilmesine kapsamında TG Expo kuruluşlarından Sektörel Fuarcılık ve İstanbul Teknik Üniversitesi organizatörlüğünde düzenlenecek NADMEX - Afet Yönetimi Fuarı ve Zirvesi’nin ilki 2-4 Ekim 2024 tarihleri arasında İstanbul Fuar Merkezi’nde gerçekleştirilecek. “Hayat Değerlidir” sloganı ile birçok sektör profesyonelini fuarda, oturumlarda ve workshoplarda bir araya getirecek NADMEX 2024, daha dirençli ve afetlere dayanıklı bir toplumun oluşmasına katkıda bulunacak. Kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları, özel sektör ve akademisyenlerin bir araya gelerek afetlere karşı en etkin çözüm önerilerini sunacağı fuarda, eş zamanlı düzenlenecek Afet Yönetimi Zirvesi’nde ise afet öncesi, sırası ve sonrasına dair tüm konular kapsamlı bir şekilde masaya yatırılacak. NADMEX - Afet Yönetimi Fuarı ve Zirvesi sadece afetler öncesinde alınması gereken önlemlere değil, aynı zamanda bilinçlendirme ve proje yönetimine odaklanarak katılımcılara geniş bir perspektif sunacak. Fuarda afet ve acil durum anında risk faktörlerinin tam olarak belirlenmesi ile ilgili teknolojilerin, ardından olası zararların azaltılması aşamasında kullanılacak teknolojilerin ve afetlerin önlenmesine yönelik teknolojilerin tanıtımı yapılırken, kamuoyunun da dikkate çekilecek. Afet sonrası dönemde ihtiyaç duyulan tüm çaba ve kaynakların organizasyonu ve yönetim süreci de fuarın bu yılki gündeminde olacak. Fuarla birlikte İstanbul Teknik Üniversitesi iş birliği ile gerçekleştirilecek Afet Yönetimi Zirvesi’nin konferans programında ise “Deprem (Tehlike ve Risk Değerlendirmesi)”, İnşaat (Kentsel Dönüşüm ve Güvenli Yapılaşma)”, “Kırılgan Gruplar”, “Yangın (Yangın ve Tehlikeli Madde Tehlikesi)”, “STK’lar (Sivil Toplum Kuruluşları)”, “Lojistik Destek”, “Haberleşme & Telekomünikasyon Altyapısı”, “Enerji Altyapısı”, “Beslenme ve Barınma”, “Afette Sağlık” ve “Finansman” başlıklı oturumlarda akademi, kamu, özel sektör ve STK’lardan konusunda uzman ulusal ve uluslararası konuşmacılar bilgi ve deneyimlerini aktaracak. Konferans programında ele alınacak konular arasında “Yangın Güvenliği Çözümleri”, “Deprem Tehlikesi ve Riski”, “Yapısal Güçlendirme Çözümleri”, “Afet Lojistiği ve Acil Durum Yönetimi”, “STK (Gönüllüler)-Afetzedeler için Özel Yardım Programları”, “Afet İletişim Altyapısı ve Acil Durum Haberleşmesi”, “Afet Durumunda Enerji Güvenliği ve Yenilenebilir Enerji”, “Afetzedelere Beslenme ve Barınma Çözümleri”, “Fiziksel ve Ruhsal Sağlık Hizmetleri” ile “Afet Finansmanı ve Risk Yönetimi” olacak. n
Yüksek yangın direncine sahip doğru yalıtım ürünleri ile İzocam; olası tehlikelere karşı sizi, sevdiklerinizi ve yapılarınızı korur. YANGINA KARŞI KORUR! İZOCAM
HABERLER 10 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2024 ISK-SODEX Marka Kimliğini Yeniledi İki yılda bir küresel iklimlendirme pazarının temsilcileri ile alanında uzman sektör profesyonellerini tek çatı altında buluşturan ISK-SODEX Fuarı, yenilenen marka kimliği ile sektörün vazgeçilmezi olan yaşamsal döngüyü ürün gruplarına ve düzenlenecek etkinliklere taşıyacak. 22-25 Ekim 2025 tarihleri arasında İstanbul Fuar Merkezi’nde ulusal ve uluslararası sektörün öncü firmalarını buluşturacak olan fuar, küresel iklimlendirme pazarının vitrinini yeniden dizayn edecek. Dünyanın dört bir yanından fuarı ziyaret edecek olan sektör profesyonelleri yaşamsal döngünün izlerini sergilenecek ürün gruplarında keşfetme imkânı bulacak. Deutsche Messe tarafından, Hannover Messe Sodeks Fuarcılık ve Isıtma Soğutma Klima Araştırma ve Eğitim Vakfı’nın (ISKAV) eş organizatörlüğünde düzenlenecek ISK – SODEX Uluslararası HVAC&R, Yalıtım, Pompa, Vana, Tesisat, Su arıtma, Yangın, Havuz ve Güneş Enerjisi Sistemleri Fuarı, 22-25 Ekim 2025 tarihleri arasında İstanbul Fuar Merkezi’nde ziyaretçilerini ağırlayacak. Küresel iklimlendirme sektörünün tüm paydaşları arasında karşılıklı bilgi alışverişi yapma imkânı sunmasının yanı sıra; fuar süresince devam eden etkinlikleri ve sektörün önde gelen dernekleri ile olan iş birlikleri sayesinde yerli markalar için milyonlarca dolarlık ihracat potansiyeli yaratacak. Uluslararası iş birlikleri sayesinde katılımcılar, hedefledikleri profesyonel ziyaretçilerle bir araya gelerek pazarlama faaliyetlerine yeni bir boyut kazandıracak. Yenilenen marka kimliği ile sektörün de dikkat çektiği yaşamsal döngüyü ürün gruplarına ve düzenlenecek etkinliklere taşıyacak ISK – SODEX Fuarı, 2023 yılında 19 ülkeden yaklaşık 1.000 marka ve 90 bine yakın ziyaretçiyi ağırlamıştı. Yeni iş anlaşmalarının temelleri atılacak Katılımcı ve ziyaretçilerine sunduğu imkanlarla düzenlendiği her yıl dünyanın ilgisini üzerine çeken ISK – SODEX, sektörün tüm bileşenlerini tek çatı altında buluşturan yapısıyla bir deneyim merkezi konumunda bulunuyor. Isıtma, soğutma, klima, havalandırma, yalıtım, pompa, vana, tesisat, su arıtma, yangın, havuz ve güneş enerjisi sistemleri sektörlerine dair binlerce çeşit ürün ve hizmetin ziyaretçilerle buluşturulacağı fuar, 2025’te yeni bir ziyaretçi rekoruna imza atmaya hazırlanıyor. Giderek etkisini artıran iklim krizi nedeniyle ekonomik ve hijyenik ısıtma ve soğutma sistemlerinde artan talebe karşı yenilikçi çözümler geliştirmeye odaklanan iklimlendirme sektörü temsilcileri; sağlık ve sürdürülebilirlik çerçevesinde geliştirdikleri yeni nesil ısıtma ve soğutma sistemleri çözümlerini, iklimlendirme, klima, havalandırma sistemleri ve elemanlarını, yalıtım ürünlerini, tesisat sistem ve elamanları ile banyo, sıhhi tesisat ürünlerini sektör profesyonellerine sunarken, fuar sırasında gerçekleştirdikleri görüşmelerle yeni iş anlaşmalarının temelini atacak. 2023 yılında İklimlendirme Sanayi İhracatçıları Birliği (İSİB) organizatörlüğünde düzenlenen Alım Heyeti Programı kapsamında 69 ülkeden 300 profesyonel satın almacıyı buluşturan fuar, 2025 yılında da program dahilinde gerçekleştirilecek B2B ikili iş görüşmeleri aracılığıyla Türkiye iklimlendirme sektörünün global yolculuğuna değer kazandırmayı hedefliyor. Fuar düzenlendiği her dönem oluşturduğu Forum Alanı ile de katılımcıların yeni ürün ve çözümlerini anlatabilmelerine imkan tanıyacak. Başta Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika ve Türki Cumhuriyetler olmak üzere dünyanın dört bir yanında faaliyet gösteren işletmeler için buluşma merkezi haline dönüşen fuar, iklimlendirme sektörünün tüm iş kollarından önde gelen isimlerinin konuşmacı olduğu etkinlik ve konferanslarla da sektöre yol haritası sunacak. AVM’lerden hastanelere, iş merkezlerinden spor salonlarına, endüstri tesislerinden otellere ve turizm sektöründeki diğer işletmelere ihtiyaçlar doğrultusunda hizmet sunan iklimlendirme sektörü temsilcileri ISK-SODEX’te bir yandan dünyanın farklı ülkelerinden gelen mevcut müşterileriyle ilişkileri güncelleyecek diğer yandan da yeni müşteriler edinmeye odaklanacak. n
FOKNSİYONEL TEKNİK KUMAŞLAR Pbo/Aramid
12 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2024 İtfaiyede Buddy Sistemi İTFAİYECİ HALDUN SEBER İtfaiyeci ve İş Güvenliği Uzmanı Afet ve Acil Durum Yöneticisi Yangınla mücadele, yüksek riskler taşıyan ve itfaiyecilerin hayatlarını tehlikeye atan bir meslektir. İtfaiyecilerin güvenliğini artırmak ve müdahale esnasında daha etkili bir çalışma ortamı sağlamak amacıyla, birçok ülkede "Buddy Sistemi" adı verilen standart uygulanmaktadır. Buddy sisteminin itfaiyeciler için yangın müdahalesindeki önemi ve bu sistemin olay organizasyon planlamasında ekibin güvenliği açısından uygulanmasının gerekliliğine dikkat çekmek istedim. Buddy Sistemi Nedir? Buddy Sistemi, itfaiyecilerin yangın müdahalesi sırasında güvenliklerini sağlamak amacıyla uygulanan bir yöntemdir. Bu sistem, yangınla mücadele eden personelin en az iki kişi olarak birlikte çalışmasını ve birbirlerinin güvenliğinden sorumlu olmalarını gerektirir. Amerika Birleşik Devletleri İş Sağlığı ve Güvenliği İdaresi (OSHA) tarafından belirlenen 29 CFR 1910.134(g)(4)(i) standardı, bu sistemin temelini oluşturur. Bu standart, yangınla mücadele eden çalışanların bir arkadaş sistemi içinde çalışmasını ve en az iki kişinin birlikte binaya girmesini zorunlu kılmaktadır. İtfaiyede Buddy Detayları ve Uygulama Koşulları Buddy Sistemi'nin uygulanması, itfaiyecilerin iç mekânda çalışırken birbirlerinin yerini ve çalışma ortamını sürekli izlemelerini gerektirir. İç müdahalede görev alan itfaiyecileri ayrıca yangın alanının dışında beklemesi gereken en az iki personel bulunmalıdır. Bu personelin görevleri, içerdeki itfaiyecilerin güvenliğini sağlamak ve gerektiğinde hızlı bir şekilde müdahale etmektir. Bu sistem, yangınla mücadele sırasında itfaiyecilerin birbirlerine destek olmalarını ve acil durumlarda hızla reaksiyon göstermelerini sağlar. Hem iç müdahalede hem de dış destek ekiplerde görev alması istenilen itfaiyecilerin çift kişi olarak ekip organizasyonuna hazırlanması planlanmalıdır. Bu sayede hesap verilebilirliğin sağlanmasına yardımcı olmaktadır. İtfaiyelerde Buddy sistemi öğretilmeli ve standartlara alınmalıdır. Olay yönetim ve organizasyonlarında uygulamalara sokulması gerekmektedir.
13 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2024 Buddy Sisteminde Uluslararası Uygulamalar Buddy Sistemi, Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere birçok ülkede uygulanmaktadır. Fransa ve Almanya gibi ülkelerde de benzer sistemler kullanılmaktadır. Her ülke, kendi iç düzenlemeleri ve yangın güvenliği protokollerine göre bu sistemi uyarlar. Örneğin, Amerika'da OSHA tarafından belirlenen standartlar sıkı bir şekilde uygulanırken, Avrupa ülkeleri kendi yangın güvenliği kuralları çerçevesinde bu sistemi geliştirir. Türkiye'deki İtfaiye İstasyonlarında Uygulama ve Adaptasyonu Türkiye'de buddy sisteminin uygulanabilirliği ve yaygınlaştırılması, itfaiyecilerin güvenliğini artırmada önemli bir adım olacaktır. Bu sistemin Türkiye'deki itfaiye teşkilatlarında benimsenmesi için gerekli eğitim ve düzenlemelerin yapılması gerekmektedir. Özellikle yangınla mücadelede yer alan itfaiyecilerin, bu sistemin getirdiği güvenlik avantajlarından haberdar edilmesi ve uygulamalı eğitimlerle desteklenmesi önemlidir. Ülkemizde bu konuda oluşturulmuş bir standartlaşma bulunmamaktadır. İtfaiye ekiplerinin yeterliliği ve olay esnasındaki yeterlilik doğrultusunda itfaiye buddy sistemi yetkilinin inisiyatifine bırakılmıştır. Bu durum birçok can ve mal tehlikesini ortaya çıkarmaktadır. Mevcut olay müdahalelerinde baddy sistemi uygulamak zorunda kalan itfaiye istasyonları bulunmaktadır. Ancak bu sistemin uygulanması isteğe bırakılmayacak kadar önemlidir. Türkiye'deki itfaiyecilerin buddy sistemi hakkında Bir itfaiyeci asla yalnız çalışmamalıdır; güvenlik ekip işidir. Yangın yalnızca ekip çalışmasıyla söndürülebilir.(İzmir Bornova sanayi sitesi yangını) Müdahale Müdahale Müdahale Müdahale Müdahale FRANSA BUDDY SİSTEMİ İTFAİYE EKİBİ ALMANYA BUDDY SİSTEMİ İTFAİYE EKİBİ Şoför Şoför Amir Amir İTFAİYECİ
14 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2024 İTFAİYECİ olumlu görüşleri bulunmaktadır. Bu sistemin pratikte nasıl işlediğini ve itfaiyecilerin bu konuda neler düşündüğünü öğrenmek amacıyla yapılan geri bildirimler, buddy sisteminin güvenliği artırmada etkili olduğunu göstermektedir. İtfaiyeciler, birlikte çalışmanın ve birbirlerinin güvenliğini sağlama sorumluluğunun, müdahale sırasında daha organize ve etkili olmalarını sağladığını bilmektedir. Yangında ekip arkadaşın, en büyük güvencendir. İtfaiyelerde Buddy Sistemine Neden İhtiyaç Vardır? Buddy Sistemi'nin uygulanması, itfaiyecilerin güvenliğini artırmak ve yangınla mücadelede etkinliği sağlamak açısından birçok önemli avantaja sahiptir. Bu sistemin neden uygulanması gerektiğine dair temel nedenler: 1. GÜVENLIĞI ARTIRIR • Karşılıklı İzleme: Buddy Sistemi, itfaiyecilerin birbirlerinin güvenliğini sürekli olarak izlemelerini sağlar. Bu, tehlikeli durumların erken tespit edilmesine ve hızlı müdahaleye olanak tanır. • Hızlı Yardım: Yangınla mücadele sırasında bir itfaiyeci tehlikeye girdiğinde, yanında bulunan diğer itfaiyeci hemen yardım edebilir. Bu, yaralanmaların veya ölümlerin önlenmesine yardımcı olur. 2. İLETIŞIMI GÜÇLENDIRIR • Koordinasyon: İki veya daha fazla itfaiyecinin birlikte çalışması, müdahale sırasında daha iyi bir koordinasyon sağlar. Bu da yangınla mücadelede etkinliği artırır. • Bilgi Paylaşımı: İtfaiyeciler, birbirleriyle sürekli iletişim halinde olarak, yangının durumu ve çevresel tehlikeler hakkında güncel bilgi paylaşabilirler. 3. PSIKOLOJIK DESTEK SAĞLAR • Moral ve Motivasyon: Birlikte çalışan itfaiyeciler, birbirlerine moral ve motivasyon sağlar. Bu, özellikle stresli ve tehlikeli durumlarda daha sakin ve kontrollü hareket etmelerine yardımcı olur. • Güven Hissi: Bir partnerle çalışmak, itfaiyecilere güven hissi verir. Bu da, tehlikeli durumlarda daha cesur ve kararlı olmalarını sağlar. 4. OPERASYONEL VERIMLILIĞI ARTIRIR • Hızlı Müdahale: İtfaiyecilerin birlikte hareket etmeleri, yangınla mücadelede daha hızlı ve etkili müdahaleyi mümkün kılar. Hızla müdahale aynı zamanda yangının kontrol altına alınmasını hızlandırır. • Görev Dağılımı: İki kişi olarak çalışmak, görevlerin daha iyi dağıtılmasını ve her itfaiyecinin kendi sorumluluk alanında uzmanlaşmasını sağlar. 5. RISK YÖNETIMI VE AZALTMA • Risk Değerlendirme: İki itfaiyeci birlikte, tehlikeli durumları daha iyi değerlendirir ve riskleri minimize etmek için stratejiler geliştirir. • Acil Durum Müdahalesi: Bir itfaiyeci tehlikeli bir duruma düştüğünde, diğer itfaiyeci derhal müdahale ederek durumu kontrol altına alabilir. 6. STANDARTLARA UYUM • Yasal Gereklilikler: Birçok ülkede, Buddy Sistemi yasal bir gerekliliktir. Bu standartlara uyum sağlamak, itfaiye teşkilatlarının yasal sorumluluklarını yerine getirmelerine yardımcı olur. • Uluslararası Standartlar: Buddy Sistemi, uluslararası itfaiye güvenliği standartlarına uygundur ve bu standartlara uyum, itfaiyecilerin global güvenlik normlarına uygun çalışmasını sağlar. Buddy Sistemi, itfaiyecilerin güvenliğini, etkinliğini ve koordinasyonunu artırarak yangınla mücadelede önemli bir rol oynar. Bu sistemin uygulanması, itfaiye teşkilatlarının operasyonel verimliliğini artırırken, itfaiyecilerin hayatını korumada kritik bir öneme sahiptir. Türkiye'deki itfaiye teşkilatlarının da bu sistemi benimseyerek, yangın güvenliğinde daha ileri bir seviyeye ulaşmaları mümkündür. n
16 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2024 UZMAN GÖRÜŞÜ SEZER ASLAN Yangın, Acil Durumlar ve Doğal Afetler Eğitim Uzmanı Risk Analizi, Danışman NFPA Member Engelli Bireyler için Tahliye Prosedürleri açık yönlendirme sağlayan ebeveynler veya diğer sorumlu yetişkinler tarafından yakın gözetim altında tutulurlar. Acil tahliye gerektiren bir durumda, çocukların yetişkinler için tasarlanmış talimatları anlaması veya bunlara uyması beklenemez. Bakıcılarından ayrılmışlarsa, uygun eylemle olan bağları kesilmiş demektir ve özel yardıma ihtiyaç duyacaklardır. Bir tesisin tahliyesini gerektiren acil durumlarda önemli zorluklar beklenebilir ve engelliler, yaşlılar ve çocuklarla ilgili özel sorunlar ele alınırken bu zorluklar daha da artacaktır. Ön planlama, çalışanların eğitimi, uygun ekipman hazırlama ve yerel Kurtarma ve Yardım Ekipleri, İtfaiye ve Polis Departmanları gibi acil durum uzmanlarıyla irtibat yoluyla bu sorunların büyük ölçüde azaltılması sağlanabilir. Amaç Bu yazının amacı, engelli kişilerin bir tesisten acil tahliyesiyle ilgili sorunları açıklamaktır. Engelli kişilerin acil tahliyesinin önceden planlanması ve yürütülmesi için kullanılabilecek bazı teknik bilgilerin önceden bilinmesi gerekir. Acil durum planlarının her bina ve tesis için özel olması gerekir. Bu yazımızda, tesis sahipleri veya yöneticiler tarafından kendilerini ve çalışanlarını engellilere yönelik acil durum tahliye planlamasının temel tekniklerini neler olduğunu konuları açıklanacaktır. Ülkemizde geçerli olan 5378 Sayılı Engelliler Yasasında Engelli; Madde:3c’de ‘’Fiziksel, zihinsel, ruhsal ve duyusal yetilerinde çeşitli düzeyde kayıplarından dolayı topluma diğer bireyler ile birlikte eşit koşullarda tam ve etkin katılımını kısıtlayan tutum ve çevre koşullarından etkilenen birey’’ olarak tanımlanmaktadır. Yaşlılar ve Çocuklar Bu yazımızda normalde engellilerle ilişkilendirilmeyen iki grubu dahil ettik: yaşlılar ve çocuklar. Nüfusun ortalama yaşı arttıkça yaşlı kitlesi de artıyor. Bu kişilerin çoğunda herhangi bir bozukluk olmasa da birçoğu yaşlanma süreciyle ilişkili doğal ve normal kısıtlamalarla sınırlı olacaktır. Bu sınırlamalar arasında, bunlarla sınırlı olmamak üzere, hareket kabiliyeti bozuklukları, işitme ve görme güçlükleri, konuşma sorunları ve zihinsel yeteneklerin azalması yer alır. Çocuklar acil tahliye prosedürlerinde farklı sorunlarla karşılaşmaktadırlar. Normalde günlük aktiviteleri konusunda
18 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2024 UZMAN GÖRÜŞÜ kaybına kadar geniş bir yelpazeyi kapsar. İşitme duyusunu elektronik cihazlarla artıran pek çok kişi genellikle geceleri bunları çıkarır ve acil bir durumda kendilerini tehlikeye karşı uyarmak için tasarlanan sesli alarmları duyamayabilir. Acil durumun farkına vardıktan sonra bile kriz anında işitme cihazlarını takmayı unutabilirler. İşitme engeli olmayan kişiler, patlama gibi yüksek ve keskin bir sesin meydana gelmesi durumunda geçici olarak işitme duyularını kaybedebilirler. Normal iletişim modlarının etkili olmayabileceği düşüncesiyle alarm sistemleri ve arama ve bildirim prosedürlerinin tasarlanması, bir bina ve tesise tehlikeleri ve gerekli eylemleri işitme engellilere iletme olanağı sağlayacaktır. İşitme engellilerin karşılaştıkları bir diğer sorun ise acil durum bildiriminin alındığından emin olamamalarıdır. Telefon veya diğer iletişim cihazlarını kullanırken hedeflenen alıcıyı göremezler. İşitme engellilerin acil bir durumun var olduğunu bildirebilmesine ve/veya yardım alabilmesine olanak sağlamak için özel prosedürler uygulanmalıdır. Konuşma Engelli Acil durumlarda, konuşma bozukluğu olan kişiler yalnızca kendi engelleriyle sınırlı değildir, aynı zamanda başkalarının sözsüz iletişim kurmaya çalıştıklarını fark edememeleri nedeniyle de sınırlıdır. Normal koşullar altında, konuşma engelli kişilerin ihtiyaçlarını, isteklerini ve arzularını iletmek için kullandıkları teknikler, alıcının iletişime yeterli odaklanmayı sağlaması durumunda etkilidir. Acil durumlarda çalışanlar, iletilen fikirleri anlamak için gerekli zamanı ayırma konusunda eğitilmelidir. Örnek olarak: Yangın nedeniyle bir tesisin tahliyesi sırasında bir çalışan, iletişim kurma ihtiyacı gösteren ancak tutarlı olmayan bir misafirle karşılaştığında bu kişi hareket ediyor ve muhtemelen ses çıkarıyor olabilir. Çalışan, bu kişinin acil durum güzergahından bölgeden ayrılması gerektiğini bilir ve bu gerekliliğini iletmeye çalışır ancak bu kişi direne bilir. Bu ve benzeri durumlarda çalışanın, sakin bir şekilde iletişimi almaya çalışması için gereken birkaç saniyeyi ayırması konusunda eğitilmesi gerekir. Engelli kişi, tehlikeli Yönetim Sorumluluğu Bina ve tesisler için acil durum planları sağlama konusunda yasal sorumluluk vardır. Bu planlar, uygun acil durum ekipmanına, acil durum ve tahliye planlarına ve eğitilmiş acil durum personelini kapsar. Çoğu tesisin resmi veya gayri resmi bir planı olsa da çoğu engelli, yaşlı ve çocukların tahliyesi sırasında ortaya çıkacak özel ihtiyaçları karşılamamaktadır. Bazı binaların ve tesisleri yapımında ne yazık ki acil durum yolları çoğu durumda ihmal edilmiştir. Çok katlı binalarda asansör kullanımı güvenli acil çıkış yolları olmasa da, birçok yaşlı ve engelli kişi merdiven boşluklarını ve merdivenleri yardım almadan kullanamamaktadır. Bunlara ilaveten gerekli yardımı sağlamak için bina ve tesis çalışanlarının bu kişilerin nerede olduğunu ve kendilerine veya yardım etmeye çalıştıkları kişilere yönelik tehlikeyi artırmadan onları güvenli bir şekilde nasıl tahliye edeceklerini bilmeleri gerekir. Acil Durumda Çalışanların Rolü Acil durumlarda insanlar genellikle yönlendirme için otorite figürlerine başvururlar. Çalışanların acil bir durumda doğru yönlendirme ve liderliği sağlayabilmeleri için izlenecek prosedürler konusunda uygun eğitim almış olmaları gerekir ve bu da yönetimin onlar için uygulayacakları ayrıntılı bir plana sahip olduğu anlamına gelir. Etkin bir plan ve eğitimin olmadığı durumlarda, kriz anında çalışanlar kendi tercihlerine bırakılmaktadır. Bu, sorumluluğun terk edilmesine, karşı üretken eylemlere ve hatta acil durumun ciddiyetinin artmasına neden olabilir. Çalışanların birbirleriyle uyum içinde ve tesisin politikalarına ve acil durum planına uygun hareket etmeleri konusunda eğitilmesi gerekir. İşitme Engelliler Acil durumlarda işitme engelliler için en önemli sorun acil durumun anında bildirilmesidir. Acil durum alarmları, işitme güçlüğü çeken kişileri uyarmak için sesli sinyalin yanı sıra belirgin bir görsel sinyal de içermelidir. İşitme bozukluğu, yüksek frekanslı işitme kaybından, işitsel algının tamamen
19 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2024 hareket kabiliyeti bozukluğunun da geniş bir aralığı vardır. Tekerlekli sandalyeyle sınırlı kişiler olsa da, her türlü hareket kısıtlaması için gerekli düzenlemelerin yapılması gerekmektedir. Bu kısıtlamalar koltuk değneği, baston, yürüteç kullanımını gerektiren durumları ve motor fonksiyon bozukluğu olan ve hareket kabiliyetini kısıtlayan sağlık sorunları olan kişileri içerebilir. Hareket kabiliyeti kısıtlı kişilerin tahliyesi, acil durum güzergah tasarımının doğası gereği daha da karmaşık hale gelmektedir. Asansör yerine kullanılan merdivenler tahliyenin önündeki en büyük engeli oluşturmaktadır. Çalışanların hareket engelli kişilere yardımcı olmaya yönelik teknikler konusunda eğitilmesi gerekmektedir. Bu, kendi fiziksel sınırlamalarını bilmeyi ve hareket engelli kişinin durumunu ve tercihlerini onlara sorarak belirlemeyi içerir. Sadece çalışanların engellilere yardım edebilmesi için değil, aynı zamanda olay yerine müdahale edebilecek acil durum profesyonellerinin de kullanabilmesi için tesis genelinde stratejik noktalara yeterli ve uygun acil durum ekipmanı yerleştirilmelidir. Zihinsel Engelli Yine, daha önce tartışılan tüm engellilik durumlarında olduğu gibi, zihinsel bozukluk da yeteneklerin hafif azalmasından tamamen iş göremezliğe kadar değişebilir. Çalışanların zihinsel engelli kişilere yardım etme çabalarında sakin ve ısrarcı olmaması durumunda, tahliye ihtiyacının etkili bir şekilde iletilmesi sekteye uğrayabilir. Her zaman böyle olmasa da bazı zihinsel engelli kişiler acil bir duruma beklenmedik bir şekilde tepki verebilir. Çalışanlar, beklenmedik davranışlarla başa çıkma ve tahliye sırasında bu kişilere gereken yardımı sağlama konusunda eğitilmelidir. Ayrıca zihinsel engelli kişilerin bilgi aktarma veya soru sorma girişimlerine karşı duyarlı olacak şekilde eğitilmelidirler. Yaşlı Kişiler Yaşlı bir kişinin sınırlarını belirlemek bazen zordur. Normal yaşlanma süreci, fiziksel ve zihinsel yeteneklerin azalmasına neden olur. Bunlar bazıları için daha erken, bazıları için daha geç ortaya çıkabilir ve hepsi farklı derecelerde olabilir. bir durum veya yardıma ihtiyacı olan kişilerin konumu hakkında bilgi sahibi olabilir. Çalışanları konuşma engelli kişilerle iletişim kurma konusunda eğitmek zor değildir. Görme Engelliler İşitme ve konuşma engelli kişilerde olduğu gibi görme bozukluğu da geniş bir yelpazeye yayılmaktadır. Görme keskinliğinde belirgin azalma olan kişiler için alışılmadık bir ortamda bulunmak, çevrede gezinmede zorluk yaşamalarına neden olur. Acil bir durumda, yardım edilmediği takdirde önemli bir dezavantaja sahip olacaklardır. Görme yeteneği sınırlı olan kişilere yardımcı olmak için aşağıdaki teknikler yararlı olacaktır: • Büyük tuş yüzleri ve numaraları olan telefonlar kullanılmalı. Tanıma işlemini kolaylaştırmak için sayılar düğme yüzüyle belirgin bir kontrast oluşturmalıdır. • İşaretler ve acil durum yönlendirmeleri büyük harflerle ve renk körü kişiler tarafından tanınabilecek renklerde olmalıdır. • Tüm kapılara Braille baskıları yerleştirin. Braille, görme engelli kişilerin kullandığı dokunsal bir yazı sistemidir. Kabartmalı kağıt üzerinde Braille alfabesi kullanılarak okunabilir. • Görme engelli çalışanlara ve misafirlere Braille alfabesiyle veya sözlü acil durum talimatları verilmeli. • Görme engelliler için çevre tanıtım turları düzenlenmeli. Çalışanlara uygun duyarlılık eğitimi verilmesi uygunsuz davranışları önleyebilir. Bazı kişilerin görme engelli kişilerle daha yüksek sesle ve daha yavaş konuşma eğiliminde oldukları kaydedilmiştir. Bu, onların görme bozukluğuna ilişkin yanlış algılarıyla başa çıkma çabalarında verdikleri uygunsuz bir tepkidir. Hareket Kabiliyeti Bozukluğu Çoğu insan engelli kişileri düşündüğünde, akıllarında tekerlekli sandalyedeki birinin resmi belirir. Bununla birlikte, UZMAN GÖRÜŞÜ
20 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2024 Sesli Alarmlar Sesli acil durum sinyalleri, kısmi işitme kaybı olan bireylerin dikkatini çekebilecek şiddette ve frekansta olmalıdır. 60 yaş üstü kişiler genellikle 10,00 Hz'den yüksek frekansları algılamakta zorluk çekerler. Tek vuruşlu ziller, yüksek-düşük ve hızlı çığlık gibi sinyalinde periyodik bir unsur bulunan bir alarm sinyali en iyisidir. Sürekli veya yankılanan tonlardan kaçının. Aralarında çok fazla "gürültü" bulunmayan, üç veya dört net tonla karakterize edilen bir sese sahip bir sinyal seçilebilir. Görsel Alarmlar Etkili olabilmesi için görsel alarmların, sinyalleri ve yansımaları bir alana yayacak veya genel ışık seviyesini keskin bir şekilde yükseltecek şekilde konumlandırılması ve yönlendirilmesi gerekir. Dokunsal Alarmlar Otel odaları ve insanların uykuda olma ihtimali olan diğer odalar için, yatak ile bazanın arasına veya bir yastığın altına yerleştirilen, sinyalle çalışan bir vibratörün uyuyanları uyarmada etkili olduğu bulunmuştur. Mevcut cihazların çoğu, alarm saatine, saatli radyoya, uyandırma telefon çağrısına veya oda duman dedektörüne veya genel alarma yanıt verebilecek şekilde sesle etkinleştirilmektedir. Kurtarma Yardımı Alanları Kurtarma yardım alanları, merdivenleri kullanamayan kişilerin acil durumlarda daha fazla talimat veya yardım beklemek üzere geçici olarak güvenlik içinde kalabilecekleri, çıkışa doğrudan erişimi olan alanlardır. Bu alanlar, yardım Yaşlı kişiler daha önce tartışılan bozuklukların tümüne veya bir kısmına sahip olabilir. Engelliler için tasarlanan konaklama yerleri yaşlılar için de başarıyla kullanılabilir. Çocuklar Daha önce de belirtildiği gibi, normalde çocukların yakın gözetimi, onların günlük aktivitelerine doğrudan yön veren ebeveynler veya diğer sorumlu yetişkinler tarafından sağlanır. Acil tahliye gerektiren bir durumda, çocukların yetişkinler için tasarlanmış talimatları anlaması veya bunlara uyması beklenemez. Bakıcılarından ayrılmışlarsa, uygun eylemle olan bağları kesilmiş demektir ve özel yardıma ihtiyaç duyacaklardır. Yerinde çocuk bakımı sağlayan tesislerin sayısı arttıkça çocukların acil tahliyesine yönelik tesis planlaması daha önemli hale geldi. Çocuk bakım alanları, acil durum çıkışlarına yakın ve sınırsız erişime izin verecek şekilde yerleştirilmeli ve tasarlanmalıdır. Bina-Tesis Acil Durum Koordinatörü Herhangi bir acil durum planının yeterli yönetimi koordinasyon ve planlamaya dayanır. Acil durum planlaması sorumluluğunun yönetim düzeyindeki bir kişiye atanması, politikaları, prosedürleri ve çalışanların eğitimini izleyebilecek yerleşik bir uzmanın geliştirilmesine olanak sağlayacaktır. Bu kişi aynı zamanda tesisin koordinatörü olarak da görevlendirilebilir. Belirlenen kişi tesisin acil durum planlarına, kurtarma ve yardım türlerine, geçerli yerel yönetmeliklere aşina olmalıdır. Acil Durum İletişimleri Acil bir durumun iletişimi, tesisin misafirleri uyarmasının yanı sıra misafirlerin tesis personelini de uyarabilmesini sağlayacak şekilde sağlanmalıdır. İşitme veya konuşma engelli kişiye telefonla ön büro ile iletişim kurma olanağı sağlamak için basit prosedürler uygulanabilir. Bu prosedürler misafirlere kayıt sırasında sunulabilir. UZMAN GÖRÜŞÜ
22 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2024 YANGIN GÜVENLIK VE KORUMA SISTEMLERI DERGISI www.yanginguvenlik.com.tr Güncel içeriği ve etki gücüyle alanında lider dergimizde yer alarak mesajlarınızı hedef kitlenize ulaştırabilir, marka değerinizi zirveye taşıyabilirsiniz. likle, her durumda uygun yardımı daha iyi sağlayabilmek için engellilerin sınırlılıklarının takdir edilmesi sağlanmalıdır. İkincisi, uygun eğitim sayesinde yardım sağlamadaki kendi sınırlarını anlayacaklar ve bu alandaki yeteneklerini en üst düzeye çıkarabilecekler. Üçüncüsü, çalışanlara engelli kişilerin hepsinin aynı olmadığı konusunda eğitim verilmelidir. Her engelli kişinin, engelleriyle fiziksel ve psikolojik olarak başa çıkmanın farklı kişisel yolları vardır. Tesis Yönetimi, çalışanların verilen görevleri yerine getirebilmesini sağlamak için sık sık koordineli acil durum eğitimi vermelidir. Her tesis, çalışanların atanan işlevleri yerine getirebildiğinden ve planın gerçekten işe yaradığından emin olmak için rutin tatbikatlar yapmalıdır. Bu tatbikatlar, tesisin acil durumlara tepkisini hassas şekilde ayarlamak ve insanların ve mülklerin gereksiz yere tehlikeye atılmasına yol açabilecek uygunsuz eylem olasılığını büyük ölçüde azaltmak için kullanılabilir. Eğitim tatbikatları hem saha içi hem de saha dışı acil durum personelinin beklenen tepkisi hakkında çalışanlara verilen brifingleri içermelidir. Kaçış, tahliye ve kurtarma önlemlerinin ve düzenlemelerinin amacı, büyük bir kaza durumunda insanların kaçmasına, toplanmasına, tahliye edilmesine ve kurtarılmasına olanak sağlamak için tesiste yeterli önlemlerin alınmasını sağlamaktır. Acil durumlarda etkili kaçış, tahliye ve kurtarma, yaralanmaları ve ölümleri önlemek açısından çok önemlidir. n almadan acil durum yollarını kullanma becerilerini sınırlayabilecek engelli kişiler için açıkça işaretlenmeli ve belirtilmeli. Her Kurtarma Yardım Alanı, her biri 30 inç (76cm) x 48 inç (120cm) yatay yüzeyden az olmayan en az iki erişilebilir alan sağlamalıdır. Kurtarma yardım alanı gerekli çıkış genişliğini ihlal edemez. Toplam alan sayısı, kurtarma yardım alanının hizmet verdiği hesaplanan yolcu yükü başına her 200 kişi için birden az olmamalıdır. Merdiven Genişliği Kurtarma yardım alanına bitişik her Merdiven, korkulukların iç tarafları arasında minimum 48 inç (120cm) genişliğe sahip olacaktır. Her kurtarma yardım alanı ile binanın ana girişi arasında hem görsel hem de işitsel sinyal içeren iki yönlü bir iletişim yöntemi sağlanmalıdır. Kurtarma Yardım Alanında yönlendirme çıkış tabelası ve acil aydınlatma ışığı bulunmalıdır. Ayrıca erişilemeyen tüm çıkışlara ve gerekli olduğu durumlarda kurtarma yardımı alanlarının yönünü açıkça belirten foto lümen işaretler yerleştirilmelidir. Her kurtarma yardım alanında, alanın acil durumlarda kullanımına ilişkin talimatlar, iki yönlü iletişim sisteminin yanına asılacaktır. Çalışan Eğitimi Bu alanda çalışan eğitiminin amacı üç yönlüdür. ÖnceUZMAN GÖRÜŞÜ
24 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2024 KONUK YAZAR İtfaiyecilerin Yangında Karşılaştıkları Tehlikeler damlamaz ve yanmaz özelliktedir. Yüksek sıcaklık etkisi itfaiyecilerde, bir takım akut ya da kronik sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu etkiler; sıcaklık etkisiyle artan kalp atış hızı, dehidrasyon, elektrolit dengesizliği, sıcak çarpması (vücut sıcaklığının 40 °C’nin üzerine çıkması), termal veya buhar kaynaklı yanıklar, bayılmalar, rabdomiyoliz gibi sorunları yol açarak, itfaiyecilere yıkıcı etkileri olabilir. 2. Ortamdaki Toksik Gazların ve Duman Partiküllerinin Etkileri Yangın ürünü olan toksik gazlar ve parteküller, ortam büyüklüğüne, yanan maddenin miktarına, türüne, yangının şiddetine ve oksijen miktarına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Tipik bir ikametgah yangınında, Karbonmonoksit (CO), Hidrojen Siyanür (HCN- Lityum İyon Pilli araçlarda açığa çıkan ilk toksik gazdır.), Korbondioksit (CO2- Tam yanma koşulu ile), Formaldehid (CH₂O), Akralin (C₃H₄O), Fosgen (COCI2), Azot Oksitler (NOX) vb. gibi toksik gazlar ve parteküller ortaya çıkmaktadır. Fosgen gazı, kesilmiş taze saman kokusuna benzeyen kokusu olan renksiz bir gazdır. Özellikle çok tehlikeli toksik bir gaz olup, yüksek sıcaklıklarda (600 °C) PVC (Poli Vinil Klorür) içeren maddelerin yanmasıyla ortaya çıkar. Fosgen, solunum sistemini bloklar. Bilindiği üzere 1. Dünya savaşında kullanılmış olup, binlerce insanın ölümüne ve kronik hastalıklara yakalanmalarına neden olmuştur. Bu toksik gazlar ve parteküller, solunum sisteminde, dolaşım sisteminde, ciltte ve ruhsal durumda ciddi sağlık tehlikelerine yol açar. KOAH, Kanser, Zatürre bunlardan sadece birkaçıdır. 3. Yapı Hasarları ve Yüksekten Düşme Binalarda, yangın sırasında yaşanılabilecek yapısal çöküş çeşitli faktörlerin birleşiminden kaynaklanabilecek ciddi bir sorundur. Yangında yapı, termal genleşme, dayanım kaybı ve yüzey soluması gibi bozunmalara uğrayabilir. Yangınlar, aniden patlak veren ve hızlıca yayılan tehlikeli olaylardır. Bu acil durumlarda öne çıkan kahramanlar, yani itfaiyeciler, yangının sadece alevlerini değil, aynı zamanda birçok karmaşık ve gizli tehlikeyi de kontrol altına almak zorundadır. Her yangın, sıcaklık dalgaları, zehirli gazlar ve yapısal hasarlar gibi birçok risk içerir ve bu riskler, itfaiyecilerin hayatını tehlikeye atar. Bu yazıda, itfaiyecilerin yangın yerlerinde karşılaştıkları tehlikeleri ayrıntılı bir şekilde ele alarak, onların bu zorlu mücadeledeki kahramanlıklarını ve karşılaştıkları risklerin kapsamını daha iyi anlamayı amaçlıyoruz. Her yangın, itfaiyecilerin cesaretinin ve profesyonelliğinin bir testi olurken, bizlerin de görevi bu önemli görevlerin perde arkasındaki gerçekleri gözler önüne sermektedir. 1. Yüksek Sıcaklığın İtfaiyeciler Üzerinde Etkileri Tipik bir konut yangınında ortam sıcaklığı 600 °C ile 1200 °C arasında değişebilir. Havalandırma ve hızlandırıcıların varlığı bu sıcaklığı etkileyebilir. Özellikle evlerde bulunan deterjanların muhteviyatında olan peroksit, içeriğinde oksijen ihtiva ettiğinden yanma varlığını sürdürebilmesi için oksijene ihtiyaç duymaz ve bu durum konut yangınlarını ileri safhalara taşıyabilir. Endüstriyel tesislerde meydana gelebilecek yangınlar, yanan malzemenin içeriği ve hacmine göre 1000 °C ile 1800 °C, araç yangınları ise; 600 °C ile 1500 °C arasında değişebilmektedir. Örneğin; Lityum İyon pilli araçlarda termal kaçak sonrası pilin sıcaklığı 500 °C’ nin üzerine çıkar. Küçük pillerde (telefon, tablet, dizüstü bilgisayar) HRR (ısı salınım oranı) 20 kW ile 200 kW arasında iken, büyük pillerde, pil modülü başına HRR, 200 kW ile 1000 kW arasında değişkenlik gösterir. İtfaiyecilerin üzerinde bulunan yangına karşı koruyucu kıyafetleri, onları yüksek sıcaklığın etkilerinden korur. Bu kıyafetlerin 370 °C’ ye kadar yapısal bütünlüğü bozulmaz. Kısa süreli yüksek sıcaklıklarda (600 °C- 800 °C)ise; erimez, SELÇUK ŞENAY İnegöl İtfaiye İstasyonlarından Sorumlu Bölge Amiri
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=