Yangın ve Güvenlik Dergisi 239. Sayı (Mayıs-Haziran 2023)

25 YANGIN ve GÜVENLİK • Mayıs-Haziran / 2023 İTFAİYECİ • Asbest üreten, depolayan, kullanan fabrika ve depoların yangın olaylarında temas ve toz soluması söz konusu olabilmektedir. • Binaların çatı yangınlarında yalıtım malzemesi olarak kullanılan asbest malzemeler yangın anında tehlike oluş- turmaktadır. • Gemi yangınlarında yalıtım malzemesi olarak kullanılan asbest ürünler gemilerdeki kapalı alanlarda yanmayla birlikte içeride bulunan itfaiyecilerin solunum yollarını kullanarak vücuda girmesi sonucu tehlikeli olabilmekte- dir. • Deprem veya çökme olaylarında binalarda kullanılan asbest malzemeler itfaiyecilerin bu alanlarda yapacakları çalışmalarında tehlike oluşturmaktadır. • Arama ve kurtarma olaylarının zorlu geçmesi, dar ve hava- sız ortamlarda çalışılması itfaiyecilerin solunum koruyucu ekipmanları kullanmaması asbeste maruz kalmalarını bir kat daha arttırmaktadır. • Özellikle asbest malzemenin ısı ve sağlamlıkları sebebiyle yangın kapıları, atık su boruları, yangın panelleri gibi malzemelerin kesilmesi, kırılması, parçalanması halinde asbest tozlarına maruz kalabilmektedir. • Olaylarda toz soluması itfaiyeciler için söz konusudur. Tozun ve dumanın asbest malzeme taşıma tehlikesi bulunmaktadır. • Kanallar, mahzenler, kuyular gibi alanlarda yapılacak çalışmalarında itfaiyecilerin asbestli malzeme ve tozlarıyla temasları söz konusudur. Asbest malzemenin İtfaiyeciye zararı nasıl ve ne olur? Asbest malzeme ısı ve dayanıklılığı sebebiyle birçok mal- zemenin içinde direk veya dolaylı olarak bulunmaktadır. Bu malzeme özellikle toz halinde bulunması görülmesi ve engellenmesinin zor olması sebebiyle çok büyük tehlike taşı- maktadır. Asbest tozları ortam havasına karışarak itfaiyecinin bu tozları solumasına sebep olmaktadır. Toz tanelerinin üst solunum yolundan girmesi, solunum yolu ve akciğerlerde yerleşmesine sebep olabilmektedir. Ağız yolu ile alınan bu İtfaiyeciler çok farklı tehlikeleri içinde bulunduran olaylara müdahale etmektedir. toz tanelerini solumak zaman içinde kanser hücrelerinin oluşmasına ve vücutta kanser yayılımına sebep olmaktadır. Asbestli malzemelerin cilde zarar verdiği ve çeşitli yaralara sebep olduğu da tehlikeleri arasındadır. Bu sebeple el ve yüz koruması itfaiyeci için çok önemlidir. Serbest asbest liflerine maruziyet aşağıdaki hastalıklara sebep olabilmektedir. • Asbestoz (Asbest liflerini çözmeye çalışan vücut tarafından üretilen asidin akciğer zarında oluşturduğu yaralardır.) • Mezotelyoma (Akciğer, kalp ve karın organlarını çevrele- yen zarlarda oluşan tümör) • Akciğer kanseri • Mide-bağırsak kanseri Asbeste maruz kalmamak için itfaiyeciler ne yapmalıdır? Bu başlık önemli bir konudur. Öncelikle asbest malzeme- nin tehlikesi itfaiyeciler tarafından çok iyi bilinmeli ve hafife alınmamalıdır. Bu malzemeye maruz kalacak itfaiyeci ve çalı- şanlarda belli sınır değerlerini aşmaması gerektiği konusunda çok ciddi yasalar bulunmaktadır. Çalışma sosyal güvenlik bakanlığı bu konuda aşağıdaki bilgiyi paylaşmaktadır. “Mevzuatımıza göre, asbestle çalışmalarda çalışanların maruz kaldığı havadaki asbest konsantrasyonunun, sekiz saatlik zaman ağırlıklı ortalama değeri (ZAOD-TWA) 0,1 lif/cm 3 'dür. Her ne kadar bu sınır değer konsantrasyon cin- sinden ifade ediliyor olsa da, aslında çalışanın maruz kaldığı lif konsantrasyonunun 8 saat zaman ağırlıklı ortalaması olduğuna dikkat edilmelidir. Lif konsantrasyonu 0,8 lif/cm3 Akciğerlere yerleşmiş asbest parçacıkları. Asbestli malzeme örnekleri.