Yangın ve Güvenlik Dergisi 238. Sayı (Nisan 2023)

32 YANGIN ve GÜVENLİK • Nisan / 2023 Coating ürün özellikleri ile yangının oluşturabileceği maddi hasarları azaltır. Yangını yayılımı ve yangın esnasında oluşabilecek zehirli gazları engelleyerek insan hayatını korur. • Korozif Çevre Şartlarından Etkilenmez: Coating zorlu çevre şartlarına dayanıklılığı ile uzun ömürlüdür. Endüst- riyel tesislerde oluşan korozif ortamlarda görevini yap- mayı sürdürür. Coating Kimyasal maddelerden etkilen- mez. • Akım Kapasitesini Etkilemez: Coating uygulandığı elekt- rik kablolarında kablonun akım taşıma kapasitesine etki yapmaz. • Kabloların Mekanik Dayanımını Arttırır: Coating kablo- ların dayanıklılığını arttırarak fiziksel etkilere karşı korur. Mortar (Harç Tipi) Harç tipi mortar, kablo şaftlarında yangın ve duman geçişini engellemek için özel olarak imal edilen bir yangın geciktiricidir. Toz halinde 25 kg’lık torbalar içinde saklanan Mortar, kablo şaftına uygulanacağı zaman su ile belli oranda karış- tırılarak harç haline getirilir. Harç haline getirilen Mortar kablo şaftına mala ile perdahlanır. Mortar şaftlara perdahlanırken hacmini belli bir oranda %3 oranında genişleterek kablolar arasındaki boşlukları doldurmaktadır. Bu genişleme esnasında hiçbir şekilde çat- lama, kırılma veya büzüşme gibi fiziksel bozulmalara maruz kalmamalıdır. Mortar özel kimyasal karışımı sayesinde uygulandığı ortam sıcaklığına bağlı olarak hacmini genişleterek gaz ve duman geçişini engellediği gibi yaklaşık 600oC’de katılaşarak yangının kablo üzerinden yürümesine engel olur. Mortar uygulamadaki kalınlığına göre 90-120-240 daki- kaya kadar yangına karşı dayanabilir. Bu konuda Avrupa’da uluslararası test laboratuvarlarından alınmış test raporlarına ve onaylarına sahip olmalıdır. Hacmini genişletme özelliği olmayan ve kablo şaftla- rındaki yangını test edebilen uluslararası laboratuarlardan alınmış test raporu olmayan malzemeler (perlit gibi) bu sınıfa girmezler. Mortar hem düşey şaftlara hem de bel vermeyen özelli- ğinden dolayı yatay şaftlara da uygulanabilir. Mortar kablo şaftlarına uygulandıktan sonra ihtiyaç durumunda hafif yoğunluk yapısı nedeni ile ileri de kendi üzerinden elektrik tesisatında oluşabilecek kablo değişimi veya yeni kablo çekilmesi işlemlerine kolaylıkla izin verebilir. Böyle bir ihtiyaç olması durumunda tornavida veya matkap ile kolaylıkla içinde delik açmak mümkündür. Sealbags (Yastık Tipi) Yastık tipi yangın durdurucu malzemeler kablo şaftla- rında zaman zaman yeni kablo çekimi yapılan veya değiştiri- len mahallerde (meselâ telefon santralleri, bilgi işlemmerkezi, operasyon merkezleri gibi) özellikle temiz olması istenen ortamlarda kullanılmak için özel olarak imal edilmiştir. Yastık tipi bu malzeme (Sealbag) sıkıca bir araya getirilmiş mineral elyaf lif- leri, yanmaz malzemeler, suda erimeyen özel karı- şımlar ve çok özel yangını geciktiren katkı madde- lerinin cam elyafı kumaş torba içine sıkıştırılmasın- dan oluşmaktadır. Sealbag özel kimyasal karışımı sayesinde uygulandığı ortam sıcaklığına bağlı olarak hacmini yaklaşık %45 oranında genişleterek gaz ve duman geçişini engellediği gibi yaklaşık 800ºC’ de katılaşarak kabloları dahi koparır ve yangının kablo üzerinden yürümesine kesinlikle engel olur. Sealbag su ve hava şartlarına karşı dirençlidir. Özelliğini tüm kötü hava ve çevre koşullarında kesinlikle kaybetmez. Sealbag kansere neden olan asbestos veya diğer toxic maddeler içermemektedir. Sealbag uygulandığı yerde, hiçbir şekilde zaman içinde büzüşerek hacminden bir şey kaybetmez. Endüstriyel ortam- lardaki vibrasyonlardan etkilenmez. Bu konuda en az 7 yıl vibrasyon testine maruz kalmış resmi test raporlarına sahiptir. Sealbag yüksek seviyede elektriksel dirence sahiptir. Islak olmamak kaydı ile akım geçirmez. Sealbag kablo şaftlarına kolaylıkla yerleştirilir veya tek- rar geri alınabilir, böylelikle yeni kablo çekilmesi kolaylıkla yapılabilir. Sealbag çeşitli kalınlıklarda 240 dakikaya kadar yangını geciktirebildiğini gösteren enternasyonel test raporlarına sahiptir. Sealbag’lerin hem yatay hem düşey kablo şaftlarına montajı mümkündür. Sealbag’ler farklı boyutlar ve hacim- lerdeki seçenekleri ile kablo şaftlarındaki küçük boşlukları dahi doldurmak mümkündür. TEKNIK